Jane had ieders hart gestolen – Cynthia noemde haar ‘ongedwongen en aardig (…). Ze had een sterk innerlijk zelfvertrouwen en was heel volwassen en charmant voor haar leeftijd’. Lennon noemde haar ‘Intelligent, vreselijk sexy en grappig’. Toen Paul een huis kocht in de prestigieuze St. John’s Wood-buurt, trok Jane bij hem in. Ze was even gastvrij voor de familie van Paul als voor artistieke figuren uit de Londense jetset. Maar zij had – in tegenstelling tot Cynthia – haar eigen leven.

Een eigen succesvolle loopbaan

Jane was in haar carrière gegroeid en maakte nu deel uit van het prestigieuze Bristol Old Vic toneelgezelschap dat toerde tot in de VS toe, zodat zij wekenlang van huis was. Zodra zij haar hielen had gelicht, danste muis McCartney op tafel, met onder anderen Brian Jones en Keith Richards van de Rolling Stones. ‘Het verschil tussen hoe het publiek hem zag en hoe hij zich privé gedroeg was niet gewoon groot, maar reusachtig’, aldus Sandford.

Beide vrouwen wisten natuurlijk dat hun mannen op tournee omringd werden door duizenden meisjes die zich aan hen aanboden. Cynthia was het type dat niet wilde zien, en Jane was volgens haar vrienden ontzettend naïef. Ze hadden leren leven met de geruchten, zolang de jongens zich thuis fatsoenlijk gedroegen. Mogelijk waren ze zelfs meegegaan naar India in de hoop dat meditatie hen van de drugs zou afhelpen. Wat bij John effectief voor even gelukt was en voor beiden een ongelooflijke periode van creativiteit inluidde – in enkele maanden tijd schreven ze om en bij de dertig nummers, nagenoeg heel de White Album.

Maar in hun persoonlijk leven liep het bij allebei fout. Paul schreef vlak voor zijn breuk met Jane Hey Jude en voor hij het op 26 juli aan John liet horen (die het overigens tot het beste rekende dat hij ooit had gemaakt), had hij er werkelijk mee lopen leuren. Hij had de demo aan iedereen laten horen die hij kon aanklampen. Wat op grote onzekerheid wees.

Klassiek geschoold onvermogen

Toen John logisch concludeerde dat het over hem ging, trok Paul meteen zijn staart in en beweerde dat het lied over hem zelf ging en zijn breuk met Jane, wat ook al niet klopt met de tekst. Het kon John blijkbaar niet schelen, opgeslorpt als hij werd door Yoko Ono. Hij dacht dat het zinnetje You have found her, now go and get her een aanmoediging was om verder te doen zoals hij bezig was. Het kan alleszins niet uitgelegd worden als een aanmoediging aan Julian, maar Paul zal het ook niet bedoeld hebben als goedkeuring van het feit dat John zijn zoon in de steek liet.

Toen John het aanlegde met Yoko, nam hij haar mee naar de studio, wat tegen de geplogenheden inging. Als de jongens samenwerkten dan was er geen plaats voor de meisjes. Al snel behandelde John haar alsof zij lid was van de groep, en zocht bij haar constant bevestiging. Zij vertelde achteraf dat dit maar normaal was: door met John te zijn had zij immers geen andere musici meer om mee samen te werken. Bovendien was zij klassiek geschoold en dus had zij een beter muzikaal gehoor. Vond ze. Zij had inderdaad een verzorgde artistieke opleiding gehad, maar er niets van gebakken. Maar John had de Beatles opgericht en dus kon hij willekeurig beslissen wie er bij hoorde en wie niet. Dacht ze.

George Harrison noemde Yoko Ono ‘it’

De Beatles ergerden zich blauw, producer George Martin vond haar tussenkomst een gruwel, en dat was normaal: Ono had muzikaal nooit iets gepresteerd (in Parijs was zij wel op het podium geroepen door free jazz-pionier Ornette Coleman die toen experimenteerde met muziek zonder melodie; zij had kreetjes geslaakt). Dat was haar handelsmerk: mensen choqueren of hoogstens amuseren (wat nooit haar bedoeling was, ze nam zichzelf zeer au sérieux). Nu vond zij dat zij de meest succesvolle rockgroep ter wereld (en hun in klassieke muziek gespecialiseerde producer) moest leren hoe zij hun stiel moesten beoefenen.

De anderen durfden niet tegen haar ingaan om John niet tot een woede-uitbarsting te brengen. Mogelijk waren ze ook onder de indruk van haar eigengereidheid. Alleszins niet George Harrison. Die reageerde op haar gewoonte om over ‘Beatles dit’ en ‘Beatles dat’ te spreken in plaats van over the Beatles, door haar consequent it te noemen, ‘het’. Hij confronteerde haar ook met informatie die hij gekregen had van Bob Dylan: in New York had zij iedereen op de zenuwen gewerkt, en de reputatie verworven bad vibes te verspreiden.

Grandchildren on your knee

Hey Jude was het verst dat Paul durfde gaan, het werd paradoxaal genoeg de grootste hit die ze ooit scoorden. Ondertussen liep de social climber uit de working class met gemengde gevoelens rond omdat hij zijn Romeo & Julia-idylle door zijn vingers had laten glijden. Zijn vertrouwde roadie Mal Evans en pr-man Alistair Taylor zouden later getuigen dat hij er sterk van aangedaan was, maar hij speelde het ‘cool’. Anderzijds wees veel erop dat Jane niet aan Pauls behoeften voldeed en hun scheiding eigenlijk een opluchting was. Het was beginnen mis te lopen toen Paul einde maart 1966 in zijn eigen woning was gaan leven, Cavendish Avenue, weg van de tolerante maar remmende blik van mama Asher.

Jane heeft niet meer willen terugkomen op die relatie ondanks verleidelijke voorstellen van de pers, zij kende later een evenwichtig huwelijk met drie kinderen, en een succesvolle acteurscarrière. Haar vrienden gaven aan dat zij Paul vooral verliet omdat hij verlangde dat zij haar loopbaan opgaf om de ideale huisvrouw te spelen, de repos du guerrier als hij terugkeerde van zijn avonturen. Paul wilde alles: het losbandige leven van de rockster (aan de zijde van Lennon); en het huiselijk bestaan (aan de zijde van Jane). Die droom werd op Sergeant Pepper’s bezongen. Hij had Will you still need mee, Will you stil feed me, When I’m Sixty-four al genoteerd in een schoolschriftje uit 1958.

**Het had yes, yes, yes moeten zijn**

Dat Paul ontspoorde toen hij huize Asher verliet, is een patroon dat we bij hem eerder zagen. Paul kwam uit een warm nest, zijn ego had een gezonde basis. Zijn vader Jim had het niet ver geschopt, maar was een lieve man. Hij had als mooie jongen een dansorkest gehad, maar niet doorgezet en verkommerde daarna in een rotbaantje. Hij leerde zijn zonen pianospelen en trucjes om een publiek te behagen.

Pauls moeder Mary was een schoonheid die als verpleegster meer geld thuisbracht dan haar man. Het was een fiere vrouw die erop stond dat haar twee zonen (Paul was de oudste) er netjes bijliepen; fatsoenlijk spraken (geen Scouse, plat Liverpudlians); zich gedroegen; en hun best deden op school. (Toen Jim voor de eerste keer She loves you, yeah, yeah, yeah hoorde, was zijn kritiek dat het yes, yes, yes had moeten zijn). Paul was een modelleerling, zijn leraars koesterden grote verwachtingen van hem – hij zou misschien wel leraar worden!

Speaking Words of Wisdom, Let It Be

In oktober 1956 sloeg het noodlot toe, Mother Mary bleek borstkanker te hebben, haar pijn te lang verbeten te hebben en overleed snel. Paul verloor alle belangstelling voor school en stortte zich fanatiek op zijn gitaar. Acht maanden later waren zijn resultaten desastreus. De voorbeeldige tiener werd van de ene dag op de andere een rocker. In die periode ontmoette hij de twee jaar oudere John. Samen begonnen ze muziek te componeren.

Vader Jim zag de achteruitgang van Pauls rapporten met lede ogen aan maar bleef gastvrij, en liet de jongens vrijelijk oefenen in de living van zijn krappe arbeiderswoning. Hij was tevreden dat zijn zoon zich met muziek bezig hield, maar had hem ook op de beste grammar school van Liverpool geplaatst, opgevoed met de big bands van de jaren dertig, en zag hem zichzelf nu verliezen in wat hij junglebeat noemde, en optrekken met die vieze snuiter van de kunstacademie. Hij vond het maar niks, maar hij miste het gezag om zijn oudste in toom te houden.

Zij verdienden er dubbel zoveel

Lennon had een band gevormd die ervaring opdeed in het circuit van parochiezalen, jeugdfuiven, familiefeestjes. Toen de groep vlak voor de examens een aanbieding kreeg om een week mee op tour te gaan in Schotland met een lokale rockster, praatte Paul papa Jim aan dat verandering van lucht hem goed zou doen voor zijn studies. Het was achteraf niet te merken.

De tour was een verschrikking, maar had hen een zeker aanzien gegeven. Daardoor kon een lokale promotor hen aanbevelen voor een contract van zes weken in het Hamburgse Sankt Pauli. Toen zij die aanbieding kregen kon Jim niet antwoorden op het argument dat de cheque dubbel zo hoog was als wat hij opstreek.

Volgende aflevering: De Reeperbahn werd hun leerschool (4)

junglebeat

Jane stond niet zomaar voor Paul klaar