Het Amerikaanse kredietbeoordelingsbureau Moody’s wijzigt de financiële vooruitzichten voor België van ‘stabiel’ naar ‘negatief’. ‘Het wijst op mogelijke problemen van ons land op de financiële markten, als de Belgische overheden niet snel hun beleid bijsturen’, waarschuwt Ivan Van de Cloot, hoofdeconoom van Merito.

Van de Cloot vervolgt: ‘Het is maar een van de vele alarmsignalen die wijzen op een financiële storm die eraan komt als het beleid niet grondig wordt bijgestuurd.’

De econoom wijst nog op andere negatieve indicatoren. Zo bedraagt de ‘spread’ tussen de tien jaar rente voor de Duitse overheid (2,26 procent) en de Belgische (2,87 procent), vandaag dus 0,61 procent. ‘Dat is behoorlijk, zeker als je beseft in welke moeilijke financieel-economische papieren onze oosterburen zitten’, benadrukt Van de Cloot. ‘Ter vergelijking: Nederland noteert een rente van 2,55 procent over tien jaar.’ Dat was trouwens de Belgische rente op het einde van vorig jaar.

De Belgische rente over tien jaar van staatsobligaties is momenteel hoger dan het Portugese equivalent (2,71 procent). ‘De financiële situatie van dat land was jarenlang een regelrechte ramp’, redeneert Van de Cloot. ‘Als de rente slechter is dan zo’n land, gaan de alarmlichten branden.’

Laag kredietrisico

Het ratingbureau behield zijn kredietscore voor België vorige vrijdag op ‘Aa3’. ‘Aa’ is de op een na beste score, wat betekent dat Moody’s het kredietrisico van België als ‘heel laag’ inschat. De ‘3’ in de ratio wijst erop dat dat land vlak voor de exit van die ratio rondzweeft.

Het ratingbureau maakt zich ernstige zorgen over de toekomst van het land, en dan vooral over de overheidsfinanciën en een gebrek aan doortastende hervormingen

Moody’s is tevreden over de economische veerkracht van België. De ‘gediversifieerde, welvarende en innovatieve’ economie in het hart van Europa was ‘beter dan verwacht’ bestand tegen schokken, zoals de energiecrisis en de hoge inflatie. Het ratingbureau maakt zich wel ernstige zorgen over de toekomst van het land, en dan vooral over de overheidsfinanciën en een gebrek aan doortastende hervormingen.

‘Bij gebrek aan een grootschalig programma zal de schuld blijven stijgen’, voorspelt Moody’s. Van de Cloot: ‘Moody’s beseft dat de slaagkans beperkt is, omdat voor velen het water te diep is. Dat is dan ook de reden van de barre voorspelling.’

Terugverdieneffecten

‘De medewerkers van Moody’s hebben trouwens hun huiswerk gemaakt’, weet Van de Cloot. ‘Zij hebben niet alleen oog voor de penibele toestand van de stijgende vergrijzingskosten en de arbeidsmarkt. Ze beseffen ook dat de voorstellen die op tafel van de federale onderhandelaars liggen, onvoldoende zijn, omdat die uitgingen van dubieuze terugverdieneffecten.’

Die liepen in de ‘supernota’ van de formateur op tot 19 miljard euro (op een nettobesparing van 8 miljard). Ook Pierre Wunsch, de gouverneur van de Nationale Bank, veroordeelde de nota van De Wever om die reden. ‘Er zitten veel terugverdieneffecten in de nota, wat eigenlijk niet mag’, klonk het op de VRT.

Moody’s pleit voor verregaande structurele hervormingen, ook op fiscaal en financieel vlak. Meer nog: het ratingbureau vraagt niet alleen inspanningen van de federale overheid, maar uitdrukkelijk ook van de gewesten en de gemeenschappen.

Wel urgent, geen beroering

Van de Cloot hoopt dat de onderhandelaars dankzij het rapport van Moody’s beseffen dat de toestand urgent is. ‘De financiële markten zijn zeker nog niet in beroering omdat de Belgische schulden volgens hen een probleemrisico vormen’, voorspelt hij. ‘Eenmaal dit wel gebeurt, is het moeilijk om het tij te keren. Als de schuldpositie het narratief rond een land wordt, komen alle elementen van een economie onder vuur te liggen van de critici. De weg naar het vroegere normaal wordt dan veel moeilijker.’

Moody’s zegt dat we in een gevarenzone zitten, maar het rapport is volgens Ivan Van de Cloot ‘geen brandversneller’. ‘Laat het rapport eerder een stevige waarschuwing zijn voor de onderhandelaars’, zegt hij. ‘Dit is de stilte voor de storm die zal oplaaien als we te lang wachten met ernstige ingrepen. We moeten nu snijden, of we ontsporen compleet.’

kredietrisico

Kredietbeoordelaar Moody’s richt stevige waarschuwing tot België