‘Hoe een arrogante Franse buur ons beperkt’ was ooit de titel van een rake column van wijlen senator Lode Claes in Trends. Ik dacht er nog eens aan bij het zien van de Franse plannen om, pal aan onze territoriale wateren, een windmolenpark in zee te installeren, met alle hinder voor Vlaanderen.

Een mega installatie

Waarover gaat het precies? Op minder dan 10 km van de Vlaamse kustlijn wil de Franse energiesector in een zone van 73 km², 46 reuze windmolens bouwen. Windmolens met een hoogte van 260 tot 300 meter: hoger bestaat wereldwijd niet op dit moment. De capaciteit van elke windmolen bedraagt 12 tot 16 MW, 600 MW in totaal, goed voor de voorziening van 1 miljoen huisgezinnen. Het project is niet bedoeld voor kleine jongens: het gaat hier om een investering van 1,4 miljard euro.

Geografisch zou dit windmolenpark komen tussen Duinkerke en de Frans-Belgische grens, met amper een bufferzone. Dit betekent dat de veiligheidszone in Vlaamse territoriale wateren komt te liggen. Er werd een grote show uitgevoerd met een publiek onderzoek en Franse beloftes, maar een ernstig bilateraal overleg met de grensgemeenten kwam er niet. Dat betreurt Bram Degrieck, burgemeester van De Panne, die ook de belangen van de gemeenten Koksijde en Nieuwpoort vertegenwoordigt in dit dossier.

Visuele hinder

De haven van Duinkerke wordt netjes ontweken. Alle nadelen komen op de schouders van de Frans-Vlaamse badsteden Malo-Bad, Bray-Duinen, alsook van verschillende West-Vlaamse kustgemeenten. Frankrijk concentreert nu al in de Duinkerkse haven verschillende Seveso bedrijven, en wat verder, in Grevelingen, een van de grootste atoomcentrales van Europa. De vervuiling en risico’s van deze situatie zijn voor de Frans-Vlaamse bevolking en voor de nabije West-Vlaamse buren. Ook dit gebeurde ooit zonder overleg. En nu komt er nog zo een megaproject bij.

De vooropgestelde visuele hinder met dit windmolenpark is evident. Momenteel staan de dichtst bij zijnde windmolens in Vlaamse wateren op 23 km van de kustlijn, twee maal zo ver dus. En toch zijn ze zichtbaar vanuit de Oostkust. Het gaat bij ons om constructies van 158 meter hoog, te vergelijken met het Frans project waar windmolens van 260 tot 300 meter worden vooropgesteld. Zoals het er nu voorstaat komen deze windmolens op amper 9,5 km van de kust, ter hoogte van de Panne. De grootst mogelijke visuele hinder, ook ‘s nachts met de veiligheidssignalisatie, is zo voorspelbaar.

Koksijde

In Koksijde moet je ook rekening houden met de luchtmachtbasis. Sinds de tv-reeks Windkracht 10 weten alle Vlamingen dat de helikopters van hieruit vertrekken voor reddingsoperaties op zee. Maar de Fransen gaan er vanuit dat de luchtmachtbasis in 2023 sluit. De luchtmachtbasis verhuist inderdaad naar Oostende. Maar alle opties voor de nieuwe bestemming van de vlieghaventerreinen moeten openblijven. En het komt de Franse autoriteiten niet toe om dit te bepalen of te beïnvloeden.

Het Franse windmolenpark staat gepland in de luchtruimte die België controleert. Obstakels tot 300 meter, zo kort bij een bestaande vlieghaven, zijn niet toegelaten, aldus internationale reglementering. Er is ook niets geweten over mogelijke radarstoringen en de gevolgen voor de hele maritieme omgeving. Als men telkens een windmolenpark van zulke omvang moet omzeilen betekent dit eveneens groot tijdverlies voor bepaalde reddingsoperaties op de Noordzee.

Oostende

Ook in Oostende kan men niet lachen met het Franse voorstel. Twee historische vaarroutes tussen Oostende en Groot-Brittannië komen door dit project in gevaar. Met de problematiek van de brexit, en de nieuwe ontwikkelingen in de relatie tot Groot Brittannië, blijft de mogelijkheid open voor aangepaste nieuwe initiatieven. Waarom niet de Ferrylijn, in 2013 stopgezet, opnieuw openen? Het Duinkerkse windmolenpark, op de nu vooropgestelde plaats, hypothekeert bij voorbaat de rentabiliteit van zulke projecten doordat het tot grote omwegen verplicht. Het schendt bovendien het recht van onschuldige doorvaart, zoals bepaald in het VN-zeerechtverdrag.

De windmolens komen te liggen in een gebied dat grenst aan de door het Natura 2000 programma beschermd gebied van ‘de Vlaamse Banken’. Dit is dan weer gevoelige materie voor Europa en de milieuverenigingen. Ook hier dus voer voor een lange juridische strijd.

Quickie in actie

Ik heb het als Frans-Vlaming nooit begrepen. Maar het is een Belgische minister die in zijn portefeuille de verantwoordelijkheid draagt voor de Vlaamse kust. Vincent Van Quickenborne, bevoegd voor de Noordzee, heeft in het Parlement laten weten niets tegen windenergie te hebben maar wel tegen een hinderend windmolenpark zo kort bij de kustlijn. Franse kranten zoals La Voix du Nord interpreteerden het ‘als forse tegenwind vanwege de Belgische autoriteiten’.

Van Quickenborne maakte een synthese van de argumenten van kustburgemeesters die alternatieve locaties vooropstellen. Meer naar het noorden opschuiven betekent voor Vlaanderen het bewaren van de historische scheepvaartroutes, van de luchtruimte en het zeezicht. De minister gaat nu tijd winnen tot de resultaten van de afgesloten publieksconsultatie bekend zijn. Hij rekent verder op de diplomatie en op informeel bilateraal overleg om de zaak te deblokkeren. Dat klinkt vaag genoeg om zich ongerust te maken.

Let op uw zaak

De belangen in de regio zijn enorm, en de beschikbare ruimte op zee, in een van de drukste vaarroutes ter wereld, is beperkt. Van zijn kant bouwt België in zijn territoriale wateren, eveneens grenzend aan de Franse wateren, maar op 33 km van de kust, een park van 281 km2 voor productie en opslag van windenergie die de naam van Prinses Elisabeth draagt.

Hoe en waar de nieuwe arrogante Franse plannen zonder kleerscheuren voor de Vlaamse kust zullen worden uitgerold blijft een open vraag. Is Quickie echt van plan de strijd aan te gaan met de goede neoliberale vrienden in Parijs? Zo niet welk nieuw pand van onze onafhankelijkheid gaan we prijsgeven als het komt tot een koehandel tussen de Franse plannen in Duinkerke en bestaande of nieuwe gemeenschappelijke initiatieven bij ons? Zoals ik dit stuk begon geef ik Lode Claes ook het laatste woord : ‘Franse arrogantie rendeert’. Vlaamse kustburgemeesters, let op uw zaak.

La Voix du Nord

Vlaams verzet tegen Frans windmolenpark in Duinkerke