Verleden week keurde het Waals Parlement een decreet goed dat de aanvraag en het behoud van een milieuvergunning regelt. Opvallend is daarbij dat de aanvrager een bankwaarborg opgelegd krijgt voor het geval hij schade veroorzaakt aan het milieu.

Tegen cowboys

Waals milieuminister Céline Tellier (Écolo) wil daarmee ‘cowboys’ aanpakken. ‘Zij die zich absoluut geen zorgen maken over het respecteren van de wet en het milieu’, verduidelijkt ze in La Libre Belgique.

De waarborg geldt ook na afloop van de vergunning. Tellier geeft het voorbeeld van een bedrijf dat koolwaterstoffen behandelt. ‘Ook na afloop van de looptijd zal de bankbeveiliging zo nodig tussenbeide komen voor bodemsanering’, zegt ze. ‘Het bedrijf blijft verantwoordelijk voor het herstel van de gebruikte oppervlakte.’

Monitoring

De minister wil een permanente opvolging van het bedrijf dat een vergunning heeft verkregen. Want: ‘De neiging bestaat om, eens de vergunning binnen, te denken dat je die in een la kunt leggen om je er twintig jaar lang geen zorgen meer over te maken. Wij willen dat de milieuvergunning een instrument voor milieumonitoring wordt.’ Meer concreet komt er een procedure, waarbij de exploitant regelmatig feedback moet geven aan de administratie over de milieueffecten van zijn vestiging.

Tellier: ‘Zo is de administratie in staat een onderscheid te maken tussen marktdeelnemers die te goeder trouw zijn en doen wat nodig is om de impact van hun activiteiten te beheersen, en anderzijds meer nalatige marktdeelnemers. Het wordt gemakkelijker om controles uit te voeren.’

Schriftvervalsing

De informatie moet worden aangemaakt in overleg met erkende studiebureaus. Als het bedrijf dan toch de verkeerde informatie geeft, is dit een vorm van schriftvervalsing ‘waarop zware straffen staan’.

Burgers kunnen vermeende milieuschendingen voortaan ook melden via een nieuw klachtenregister. Tellier definieert dat als een dialoog tussen de burgers en het bedrijf. ‘Als een bewoner bijvoorbeeld rook uit de schoorsteen van een bedrijf ziet komen, kan hij er direct contact mee opnemen om informatie te krijgen’, aldus Tellier. ‘Al deze klachten zullen traceerbaar zijn, de administratie zal op de hoogte worden gebracht van de vragen en antwoorden. Als een bedrijf het spel niet speelt, kan het aan meer controles worden onderworpen.’

Kafka in Wallonië

Het bedrijfsleven lijkt positief te staan tegenover de modernisering, die de vergunningsprocedure vlotter zou laten verlopen. Volgens zakenkrant L’Echo is een vergunningsaanvraag in Wallonië vaak immers ‘een formidabele Kafkaiaanse uitdaging’. Sinds 2019 belooft de Waalse overheid nochtans al een digitaal dossier. ‘Er is nog steeds niets’, reageert de Waalse bedrijfsorganisatie AKT for Wallonia, tot voor kort Union wallonne des entreprises (UWE). ‘De IT-ontwikkeling in de administratie is een echte ramp.’

L’Echo citeert de zakenman Olivier Douxchamps van het bedrijf Knauf Insulation, dat twee vergunningsaanvragen moest indienen voor de uitbreiding van de vestiging in Visé en Voeren.

‘Ik moest twee aanvragen indienen, één in Vlaanderen en de andere in Wallonië’, klinkt het. ‘Voor hetzelfde dossier gebeurde in Vlaanderen alles online. De ambtenaren namen opnieuw telefonisch en per e-mail contact met mij op omdat er een document ontbrak. Het duurde drie maanden. In Wallonië moest ik een dertigtal papieren versies drukken en de administratieve procedures duurden negen maanden.’

Minder procedures

‘Eenmaal verleend, is er in Wallonië minder risico op juridische blokkeringen’, stelt Joost Bosquet, die vergunningsdossiers opvolgt als vennoot van het advocatenkantoor Arcas Law. ‘Ik heb de indruk dat bedrijven in Wallonië minder in een procedurecarrousel terecht komen dan in Vlaanderen.’

Er zijn ook minder procedures. Bosquet: ‘De ruimte en minder dichte bebouwing spelen een rol. De Waalse milieuwetgeving is op vele vlakken ook helderder geschreven dan de Vlaamse.”

En als er dan toch een procedure wordt opgestart, is het voor Waalse klagers minder evident om hun gelijk te halen. ‘De vergunning valt ook nog onder het toezicht van de Raad van State’; aldus de advocaat. ‘Die is strenger bij de beoordeling van de bewijslast dan de Vlaamse Raad voor Vergunningsbetwistingen.’

milieueffecten

Céline Tellier (Ecolo) eist bankwaarborg bij aflevering milieuvergunning