De Russische geheime dienst FSB heeft naar eigen zeggen een dubbele moord kunnen voorkomen. Er zou een groep neonazi’s zijn gearresteerd die in opdracht van de Oekraïense geheime dienst een aanslag had moeten plegen op Margarita Simonjan, journaliste en presentatrice, en Ksenia Sobtsjak, Russische vip, politica en petekind van Vladimir Poetin.

Twee vliegen in een klap?

Margarita Simonjan, hoofdredactrice van de zender Russia Today en spreekbuis van de Russische regering tweette op zaterdag 15 juli: ‘De FSB heeft in samenwerking met het ministerie van Binnenlandse Zaken en het Onderzoekscomité een groep gearresteerd die een moord op mij voorbereidde. Ze hielden me in de gaten, ze kenden al mijn adressen. We werken verder, jongens!’ Ook Ksenia Sobtsjak, die door de Russische regering voornamelijk wordt ingezet om de oppositie te splijten, toonde zich bezorgd. ‘Ik heb de informatie serieus genomen. Ik heb er al een gesprek over gehad met mijn veiligheidsdienst die ik waarschijnlijk zal intensiveren. Er worden in ieder geval extra camera’s geplaatst’, aldus de presentatrice die in 2018 iets minder dan twee procent haalde bij de presidentsverkiezingen als ‘onafhankelijk kandidaat’.

Handboeien en gummiknuppels

De FSB berichtte dat op 14 juli in Moskou en de oblast Rjazan leden van de neonazistische groepering ‘Paragraf 88’ werden opgepakt. Ook werden huiszoekingen doorgevoerd. Daarbij werden volgens de geheime dienst ‘een kalasjnikov-geweer, 90 bijbehorende patronen, een mes, gummiknuppels, handboeien, onderscheidingen en vlaggen met neonazistische symbolen, naziliteratuur en mobiele telefoons en computers geconfisqueerd met informatie die de misdadige handelingen bevestigden‘ in beslag genomen.

In totaal werden zeven personen opgepakt in verband met de aanslag op de twee Russische beroemdheden. Ria.ru, nieuwssite van de overheid, wees er nog eens op dat de neonazistische organisatie National Socialism/White Power in de lente van 2022 al een aanslag plande op Vladimir Solovjov, een andere presentator en coryfee van de regeringstrouwe journalistiek. Ook de Russisch-Armeense Simonjan zou toen al op de lijst van te liquideren personen hebben gestaan.

Spijt van daden

In een video van de FSB vertelt een zekere Michail Balasjov over zijn staatsondermijnende plannen. ‘Ik heb de neonazistische groepering Paragraf 88 opgericht en mijn minderjarige vrienden erbij betrokken. We hebben meerdere malen personen met een niet-Slavisch uiterlijk aangevallen. Daarna namen de geheime diensten van Oekraïne contact met mij op. Eerst stelden ze ons voor relaiskasten in brand te steken. Iets later gaven ze ons de opdracht Margarita Simonjan en Ksenia Sobtsjak te vermoorden. Ik kwam erachter waar Simonjan woonde. Daarvoor kreeg ik geld. Daarna communiceerde ik met mijn contactpersoon die mij een pist… een automatisch geweer van het type Kalasjnikov en geld moest geven. Op de plek waar ik dat alles moest ophalen, werd ik gepakt door medewerkers van de geheime dienst.’

Op de achtergrond vaan het filmpje fluistert iemand ‘van de oblast Moskou…’ Balasjov herhaalt de woorden. Daarna fluistert dezelfde stem: ‘Spijt, zeg dat je spijt hebt…’ ‘Oh ja, ik heb spijt van mijn daden,’ herhaalt de geboeide jongeman die eerder een Moluks dan een Slavisch uiterlijk heeft.

Hilariteit

De door de FSB precies op tijd voorkomen aanslag op de twee beroemdheden roept onder journalisten die niet voor de Russische overheid werken vooral hilariteit op. Reporter Igor Eidmann gist als velen naar de reden om Ksenia Sobtsjak in opdracht van de Oekraïense geheime dienst te laten vermoorden. ‘Simonjan kreeg een heldenrol in dit dorpsdetectiveverhaal vanwege haar status, ze is immers de grote baas onder de propagandisten. Maar hoe kwam de vermeende oppositievoerder Sobtsjak daar terecht? Misschien heeft ze de mannen van de FSB omgekocht om haar eveneens als slachtoffer van een aanslag te laten figureren. Op die manier kan ze Poetin een signaal geven — ik hoor toch bij jullie, de Oekraïense nazi’s willen mij ook vermoorden…’

De dochter van de voormalig burgemeester van Sint-Petersburg en mentor van de Russische president richtte ook zelf het woord tot de mannen van de FSB: ‘Als dit allemaal waar is, dan wil ik alle betrokken diensten bedanken voor hun werk. Zo niet — als het gewoon de bedoeling was om mij in één adem te noemen met Simonjan — dan is dit ronduit gemeen. In elk geval wil ik nogmaals zeggen dat elke vorm van terreur slecht is, zonder uitzondering.’

Actietje van de FSB

De naam ‘Paragraf 88’ is ook in nationalistische kringen in Rusland bij niemand bekend. Wel is iedereen er uiteraard op de hoogte van de betekenis van de cijfercombinatie 88 als tweemaal de achtste letter van het alfabet waarmee op verborgen wijze ‘Heil Hitler’ wordt aangeduid. Zelfs de mannen van de geheime dienst schijnen dit te weten. Een ingewijde deelde vanuit de Russische hoofdstad mee: ‘Het is een actietje van de FSB. Ze hebben een paar jonge gasten opgepakt om aan het per maand voorgeschreven aantal opgeloste zaken te kunnen voldoen. Meer is het niet.‘

National Socialism

Aanslag op bekende Russen verijdeld in Moskou?