Ieder jaar in september kijkt rechts-conservatief Hongarije ernaar uit: de besloten Polgári Piknik (Burgerpicknick) in Kötcse, aan het Balatonmeer. Vooraanstaande conservatieven ontmoeten elkaar in een informele sfeer, met als hoogtepunt de toespraak van de Hongaarse president Viktor Orbán.

Orbán zei er onder andere dat door de islam overheerste steden in Europa niet meer Europees genoemd kunnen worden. Gelet op de bezoekers en sprekers, had de picknick ook dit jaar een internationaal karakter. Orbán probeert een internationaal netwerk van rechts-conservatieven op te richten en Hongarije om te vormen tot conservatief toevluchtsoord.

Europese Unie

De organisator van de picknick is Orbáns regeringspartij Fidesz. Volgens bronnen van Szabad Európa, de Hongaarse tak van Radio Free Europe, besprak Orbán er onder andere de mogelijkheid dat de Visegrádgroep tegen 2030 wel eens nettobetaler voor de EU kunnen worden. De vier landen Polen, Tsjechië, Slowakije en Hongarije zouden dan meer aan de EU afdragen dan ze binnenkrijgen. Orbán vraagt zich af wat voor de vier dan nog de voordelen zijn van het lidmaatschap. Als een positief antwoord uitblijft ‘moeten we onze conclusies trekken’.

Hij zei ook dat de EU zich onvoldoende rekenschap geeft van de groei van de bijzondere economie van China. Het Chinese staatskapitalisme is voor Orbán een model voor hoe ook Orbán de eigen bevolking kan beschermen voor de grillen van het mondiale kapitalisme.

Van volkeren en demografie

Verder overweegt Orbán dat Hongarije haar betrekkingen met Europese steden, waar moslims de meerderheid uitmaken, moet herzien. ‘We moeten onze relaties met deze hoofdsteden opnieuw evalueren. Want de vraag rijst in hoeverre zij nog Europese landen kunnen worden genoemd, als de inheemse Europese volkeren ingeperkt zijn tot een paar nederzettingen en minderheden.’ Soortgelijke kwesties legde hij in juli het gehoor in Băile Tușnad, Roemenië, voor.

Ook nu, evenals in Băile Tușnad, blijft voor Orbán de demografie een van de kernproblemen voor zijn regering. Alles moet eraan gedaan worden om de bevolking te laten groeien. In zijn toespraak kondigde hij aan dat er binnenkort nieuwe gezinsondersteunende maatregelen in werking zullen treden.

En dan noemde Orbán het punt van de ‘nationale hereniging’. Hiermee bedoelt hij hoogstwaarschijnlijk niet het bijeenbrengen van de verschillende politieke groepen in de samenleving, maar het bijeenbrengen van de diverse etnisch-Hongaarse bevolkingsgroepen buiten Hongarije. Het werd niet duidelijk hoe Orbán zich zo’n hereniging voorstelt. Wel moeten we beseffen dat er, met de toewijzing in 1945 van het Hongaarse Transkarpatië aan Oekraïne, nu 156.000 etnische Hongaren moeten leven in het westen van het virulent Oekraïens-nationalistisch geleide land. Het huidige Hongaarse politieke bestel ziet uiteraard graag de huidige westgrenzen van Oekraïne oostwaarts opgeschoven, ten gunste van hereniging met de Ukrajnai magyarok.

Sohrab Ahmari

En een van de internationale sprekers tijdens de burgerpicknick was de bekende, in Iran geboren Amerikaanse publicist Sohrab Ahmari. Ahmari, ooit atheïst, bekeerde zich tot het katholicisme en steekt zijn waardering voor de christendemocratie niet onder stoelen of banken: ‘Fidesz regeert Hongarije volgens de traditie van de christendemocratie, en eenieder die daar de essentie van begrijpt, kan Hongarije niet als autoritair beschouwen’. Volgens hem zijn de meeste partijen die zich met dit label tooien allang niet meer christendemocratisch, maar progressief neoliberaal. Zij kijken met bevreemding naar een land als Hongarije, ‘ook al is wat hier gebeurt gewoon een uitdrukking van hun eigen traditie’.

Hij merkte op dat de Hongaarse standpunten over de migrantencrisis, genderideologie en Rusland ‘nuchter, koel realisme weerspiegelen, ondanks het feit dat de internationale media Hongarije afschilderen als een extremistisch land’. Inzake Rusland is volgens hem juist het liberale Westen ideologisch en extremistisch bezig door met zijn sancties tegen de Russen door te gaan economische zelfmoord te plegen. ‘Sancties zouden effectief moeten zijn, maar zijn dat niet. Dus wie is hier de extremist? (…) Het zal Oekraïne niet ten goede komen als Europa economisch instort, omdat dat zelfvernietiging zonder moraal zou zijn.’ Het feit dat zo weinig Amerikanen erin slagen rationeel ten opzichte van Rusland te denken, wijt hij aan het feit dat de meeste Amerikanen nog in een Koude Oorlogsmentaliteit leven.

Internationale conservatieve samenwerking

De toespraak van premier Orbán raakte gewoontegetrouw aan een veelheid aan onderwerpen. De premier ontvouwde zijn plannen voor het opzetten van het zogeheten Internationale Samenwerkingsnetwerk van conservatieve denkers en organisaties. Fidesz kan de totstandkoming hiervan bevorderen met haar bestaande netwerk van conservatieve kringen, denktanks en beïnvloeders.

Al in de zomer van 2021 konden we een idee krijgen van hoe Hongarije deze internationale probeert te verenigen. De Amerikaanse presentator Tucker Carlson, de Nederlandse juriste en commentator Eva Vlaardingerbroek en de gevierde Amerikaanse publicist Rod Dreher gaven toen toespraken en bezochten conferenties bij, onder andere, het aan Fidesz en het Mathias Corvinus Collegium gelieerde festival MCC Feszt in Esztergom.

Rod Dreher is vooral bekend van zijn kritische blogs bij The American Conservative en de afgelopen jaren heeft hij twee bestsellers in het licht gegeven. In de eerste, The Benedict Option (2017), constateert hij dat het traditionele christendom de cultuuroorlog verloren heeft en roept hij conservatieve christenen op zich intellectueel en cultureel opnieuw te groeperen én zich meer lokaal te concentreren. In zijn tweede bestseller, Live Not By Lies (2020), herinnert hij conservatieve christenen aan de offers die hun Europese geloofsbroeders onder de communistische dictatuur in Oost-Europa hebben moeten leveren. Hij beschrijft hoe huidige Europese christenen de door hen bevochten vrijheden andermaal dreigen te verliezen, nu aan liberale staatsdictatuur, de controlemaatschappij en ‘woke kapitalisme’ van multinationals.

Verhuizing naar Hongarije

Dreher, die in 2006 tot de oosterse orthodoxie bekeerd is, geeft alvast een voorzet aan zijn oproep tot die lokale concentratie van conservatieve christenen uit The Benedict Option: in oktober verhuist hij naar Hongarije. Én Dreher zal bijdragen aan het door Orbán aangemoedigde internationaal conservatieve netwerk. Hij is van plan vanuit Boedapest vooral antiglobalistische denkers en publicisten bijeen te brengen. Dreher:

‘Ik ga aan het Donau-instituut werken. (Een door de regering gefinancierde conservatieve denktank, nvda.) Ik zal proberen in Europa en zelfs in Amerika een conservatief netwerk op te bouwen, om samenwerking tussen gelijkgestemde intellectuelen en conferenties over onderwerpen die voor ons belangrijk zijn te organiseren.’

‘(Hongarije) is een land dat in de westerse en Amerikaanse media wordt belasterd en beschimpt, dus het zal mij een genoegen zijn Hongarije aan zoveel mogelijk Amerikanen te kunnen introduceren, en om Hongarije tot het centrum van de conservatieve dialoog in Amerika te maken. En nu ik daar ga wonen, ga ik van daaruit schrijven en werken aan het creëren van een conservatief netwerk’, aldus Dreher.

Toevluchtsoord voor ontgoochelde Europeanen

Onder veel conservatieve Amerikanen geldt Orbán als een soort ‘competentere Trump’ of, om met Steve Bannon te spreken, een ‘Trump vóór Trump’. Ook Europese conservatieven voelen zich al geruime tijd aangetrokken tot Hongarije. Orbán verwelkomt dat. Zo is de rechts-traditionalistische uitgeverij Arktos (uitgever van onder andere Engelse vertalingen van Guillaume Faye en Alain de Benoist) sinds 2014 gevestigd in Boedapest.

Reeds in 2017 verklaarde Orbán dat het tegen immigratie gekante Hongarije wel ‘échte vluchtelingen’ zal toelaten: ‘Duitsers, Nederlanders, Fransen en Italianen; angstige politici en journalisten die hier in Hongarije het Europa willen vinden dat zij in hun vaderland verloren zijn’. Velen hebben hieraan gehoor gegeven.

Tijdens een vragenuurtje in 2020 voorzag Orbán dat er zich de komende decennia veel meer West-Europese christenen in Hongarije zullen vestigen. ‘Sommigen kopen zelfs gehele nederzettingen op. Wij moeten daarop voorbereid zijn.’

nationale hereniging

Orbán wil van Hongarije een conservatief toevluchtsoord maken