Op 6 augustus berichtte het Russische ministerie van Defensie dat Oekraïense militairen Rusland binnen waren gevallen. Drie dagen later kreeg televisiekijkend Rusland beelden te zien van rijen Russische militaire voertuigen die naar het district Koersk zouden rijden. Maar het Russische antwoord maakt niet iedereen gelukkig.

De Russische bevolking kreeg bij het begin van de Oekraïense invasie een verhaal voorgeschoteld waaruit moest blijken dat het Russische leger de nodige maatregelen nam om het offensief te counteren. Ook volgde een opsomming van geliquideerde voertuigen en raketinstallaties waarbij uitdrukkelijk werd vermeld dat het om defensieproducten uit NAVO-landen zou gaan. Er werd ook vermeld dat er buitenlandse huurlingen waren gedood.

In de steek

Met de waarheid lijkt het officiële verhaal niet geheel te stroken. Een week later hebben de Oekraïense militairen het gebied nog altijd niet verlaten. Ze zijn zelfs verder het binnenland ingetrokken en zouden volgens de opperbevelhebber inmiddels 1.000 vierkante kilometer bezetten.

Al op de dag van de Oekraïense inval verschijnen er berichten over Russen die zich in de steek gelaten voelden. Een Telegram-kanaal dat onlangs als ‘buitenlands agent’ werd geclassificeerd, meldt: ‘Het wantrouwen in de lokale autoriteiten is enorm. Bewoners van de streek zeiden openlijk tegen de districtshoofden: “Jullie vertellen ons niet de waarheid”.’

‘Na de eerste raketinslagen begon zich informatie te verspreiden via interne chats van lokale bewoners dat er Oekraïense tanks in de straten waren. Mensen evacueerden op eigen houtje. Alleen medewerkers van overheidsdiensten en dorpsraden vertrokken op een georganiseerde manier’, aldus het kanaal.

De elektriciteit is volgens ooggetuigen sinds de inval overal uitgevallen. Communicatie via internet en telefoon functioneert allang niet meer. Huizen en winkels zijn door de voortdurende beschietingen weggevaagd.

Boodschap voor Poetin

Een groep inwoners van de geteisterde regio nam direct na de inval een videoboodschap op voor de Russische leider Vladimir Poetin. Daarin vallen harde woorden. Een oudere vrouw zegt: ‘Beste Vladimir Vladimirovitsj, wij zijn inwoners van de Russische Federatie, inwoners van de regio Soedzjansk, in het district Koersk. Op 6 augustus reden buitenlandse strijdkrachten met voertuigen en materieel van de NAVO onze streek binnen. Binnen enkele uren was ons stadje veranderd in een ruïne.’

‘Onze mannen, onze buren verdedigen de Donbas (Russischtalige regio in Oekraïne bezet door Rusland, nvdr), terwijl wij onze huizen en onze grond zijn kwijtgeraakt. We zijn gevlucht voor de beschietingen. Onze kinderen huilen. Wij zijn alleen achtergebleven. Er is geen contact met familieleden die nog daar zijn. Vladimir, Vladimirovitsj, help ons alstublieft ons land terug te krijgen!’

Een man neemt over en schreeuwt: ‘Het is een leugen dat er niets aan de hand zou zijn. 90% van het terrein is al onder controle van Oekraïne.’ Een andere vrouw gilt: ‘U krijgt verkeerde informatie, Vladimir Vladimirovitsj. Het klopt niet. Er is geen evacuatie! Er is niets georganiseerd!’ Aan het einde roept de groep in koor: ‘Help ons!’

Terreur en compensatie

Drie dagen later riep de Russische leider de Nationale Veiligheidsraad bijeen. Hij noemde de bezetting door de Oekraïners een terreurdaad. De chef van de Russische geheime dienst FSB werd benoemd tot commandant van de ‘antiterroristische operatie’. Destijds leidde hij ook de onderhandelingen met huurlingenbaas Jevgeni Prigozjin ten tijde van de opstand tegen het Russische ministerie van Defensie.

De Russische overheid belooft elke inwoner uit de bezette grensregio nu een eenmalige uitkering. In eerste instantie sprak Vladimir Poetin over 100 euro. Later kwam daar nog 50 euro bovenop. Een gebombardeerd huis zou goed zijn voor een ondersteuning tot een maximum van 1.500 euro. Wie een familielid verliest door de aanvallen, kan een aanspraak maken op 15.000 euro compensatie. Volgens nieuwsberichten kunnen de aanvragen probleemloos online worden ingediend.

NAVO-landen

Russen in bezette grensregio: ‘Poetin, help ons!’