Onder de naam ‘Eureka’ startte de politie in de vroege ochtenduren van 3 mei in tal van landen een nauwkeurig gedirigeerde aanval tegen de Zuid-Italiaanse maffiaorganisatie ‘ndrangheta. In België werden volgens het Federaal Parket in totaal dertien personen opgepakt. Het accent van ‘Eureka’ lag echter op Italië en Duitsland.

In ons oostelijke buurland werden in een grootscheepse actie een duizendtal agenten ingezet die meer dan dertig arrestaties en tientallen huiszoekingen verrichten. Middelpunt van het onderzoek, waar al bijna drie jaar in het diepste geheim aan werd gewerkt, is de strijd tegen de internationale cocaïnehandel. Daarmee gepaard gaan ‘kleinere delicten’ zoals het witwassen van geld, illegale wapenhandel en fiscale fraude. De Duitse, Belgische en Italiaanse autoriteiten voeren het onderzoek uit in samenwerking met Eurojust en Europol.

Thuis in München

Tijdens de internationale samenwerking werden onder andere economische structuren van de Italiaanse maffiaclans in Beieren blootgelegd. De autoriteiten van de deelstaat slaagden er daarbij in een belangrijke overwinning te behalen in de strijd tegen de ‘ndrangheta die momenteel als de machtigste criminele organisatie ter wereld wordt beschouwd. Het uitlezen van berichten via versleutelde telefoons van het bedrijf Sky ECC zette de rechercheurs op het spoor van een van de hoofdverdachten tijdens diens verblijf in München. De door de ambtenaren in Beieren verkregen informatie was daarbij van cruciaal belang in de voortgang van het onderzoek door de Italiaanse justitie.

Op 3 mei kreeg de vermeende maffiacel in de Beierse hoofdstad in de vroege ochtenduren bezoek van een speciale politie-eenheid. Meer dan 130 agenten doorzochten privéwoningen en bedrijfspanden, waaronder drie bedrijven voor autoschoonmaak in en rondom München. Bij een van de huiszoekingen konden verscheidene kilo’s marihuana in beslag worden genomen. Leden van de cel worden onder meer beschuldigd van medefinanciering, hulp bij de logistiek en het witwassen van geld voor de internationale cocaïnehandel. Op navraag vertelde een woordvoerder van de politie in München dat vier personen op basis van een EU-arrestatiebevel uit Italië konden worden opgepakt. De gearresteerden zullen tijdens het vooronderzoek in Duitsland gehouden worden totdat ze in München voor de rechtbank moeten verschijnen. Of ze daarna aan de Italiaanse autoriteiten worden uitgeleverd, is dan aan de Duitse rechter.

Logistieke basis in Noordrijn-Westfalen

Politie-eenheden doorzochten in opdracht van het Openbaar Ministerie in Düsseldorf op dezelfde dag meer dan vijftig panden in de steden Bedburg, Bergisch-Gladbach, Castrop-Rauxel, Dortmund, Essen, Hagen, Hattingen, Neuss, Siegen en Wuppertal. De spil lag daarbij rond een groep van zeven verdachten die in opdracht van een hooggeplaatst lid van de ‘ndrangheta uit San Luca in Calabrië een ijssalon in Siegen zou hebben uitgebaat. Volgens het Italiaanse openbaar ministerie is de opdrachtgever een van de leidende figuren in de internationale cocaïnehandel. Hij zou een deel van de opbrengst van de drugshandel – ongeveer 400.000 euro – in genoemde ijssalon hebben geïnvesteerd. Enerzijds diende de salon om de illegale opbrengsten van de drugshandel wit te wassen, anderzijds was de horecagelegenheid de logistieke basis voor de ‘ndrangheta in Noordrijn-Westfalen.

Om de verdachte herkomst van het geld en de werkelijke financier te verhullen, richtte de 36-jarige Italiaanse hoofdverdachte in Siegen een vennootschap met beperkte aansprakelijkheid op en exploiteerde het ijscafé samen met zijn 38-jarige broer. Zij huurden onder meer koeriers en stromannen met de Italiaanse nationaliteit in en betaalden een deel van de inkomsten uit de dagelijkse handel aan de leden van de ‘ndrangheta die op de achtergrond optraden. Over de precieze werkwijze van de broers kon de Duitse politie momenteel nog niets zeggen.

Hoofdverdachte

In het stadje Hattingen concentreerde Eureka zich rond het netwerk van een 62-jarige hoofdverdachte. Hij wordt ervan verdacht de leider te zijn van een professioneel opererend, internationaal netwerk dat cocaïne zou hebben gesmokkeld voor hooggeplaatste leden van de ‘ndrangheta.

Volgens het Openbaar Ministerie pikte de groep de verdovende middelen in Nederland en België op om ze in aangepaste voertuigen met een speciale schuilplaats naar Italië te vervoeren. Op die manier zouden de verdachten alleen al in de periode van februari 2018 tot november 2022 tijdens minstens 58 ritten ongeveer negenhonderd kilogram cocaïne hebben gesmokkeld. De taken van de hoofdverdachten bestonden uit de coördinatie en integratie van nieuwe personen in het netwerk en het onderhouden van contacten met de internationale clientèle. Ook waren ze verantwoordelijk voor de geldstromen van het netwerk en de goede afloop van de afzonderlijke smokkeltochten.

Van San Luca naar Duisburg

Het Ruhrgebied is voor de ‘ndrangheta van oudsher een belangrijke basis voor criminele activiteiten. Zo werden in de nacht van 14 op 15 augustus 2007 voor een Italiaans restaurant zes mensen doodgeschoten. Deze zaak ging de geschiedenis in als de ‘Mafiamorde von Duisburg’ en betekende het hoogtepunt van een familievete tussen de families Strangio-Nirta en Pelle-Romeo.

De oorsprong zou hebben gelegen in een carnavalsgrap uitgehaald in 1991 in het reeds eerder genoemde dorp San Luca. Een vechtpartij volgde tussen leden van beide families en dagen later werden twee jonge mannen vermoord aangetroffen. Jarenlang bleef het stil rond de carnavalsvete tot in december 2006 de 33-jarige Maria S. (de echtgenote van een van de twee vermoedelijke hoofddaders) vermoord werd aangetroffen. Deze moord zou de aanleiding zijn geweest voor de grootschalige afrekening in de Duitse industrie- en havenstad.

Mafia nein danke

Judith Eisinger, secretaris van de stichting mafianeindanke gaf Doorbraak vakkundig commentaar op ‘Eureka’: ‘Elke operatie tegen de ‘ndrangheta is van groot belang en elke stap tegen de georganiseerde misdaad is een stap in de goede richting. Volgens de federale recherche zijn er echter alleen al in Duitsland zo’n vijfhonderd ‘ndranghetisti. De Italiaanse autoriteiten schatten het aantal zelfs veel hoger met maar liefst duizend leden in de Bondsrepubliek. Als dertig van hen worden gearresteerd, is de ‘ndrangheta natuurlijk nog lang niet verslagen.’

Volgens Eisinger heeft de ‘ndrangheta een structureel voordeel ten opzichte van andere maffiabendes: ‘De organisatie werkt met vele kleine, grotendeels onafhankelijke lokale groepen, zogenaamde “ndrine” of “cosche” en kan zich veel sneller herstellen van dergelijke tegenslagen dan bijvoorbeeld de strikt hiërarchische Cosa Nostra. Ik hoop echter van harte dat “Eureka” het begin inluidde van een niet aflatende strijd tegen de ‘ndrangheta.’

ndrangheta

Zware slag voor de georganiseerde Italiaanse misdaad