Op 5 februari 1989 lanceerde mediamogol Rupert Murdoch het Britse Sky News. De zender werd het eerste Britse 24 op 24 uur nieuwskanaal. Om dit in goede banen te leiden zette Murdoch de hoofdredacteur van zijn The Sunday Times in: Andrew Neil. Het project groeide uit tot een wereldspeler met takken in onder meer de Arabische wereld en Australië. Recent kondigde Andrew Neil de start van een gloednieuw nieuwskanaal aan: GB News. Een zender die het ‘woke wereldbeeld’ van de huidige media wil uitdagen.

‘Geen complotdenken’

Hoewel GB News nog niet gestart is, kent het nu al felle tegenkanting. Critici noemen het een Britse variant van het Amerikaanse Fox News, de rechtse nieuwszender van Murdoch. Maar de Australische mediamagnaat blijkt vooralsnog niet betrokken bij GB News en Andrew Neil verwierp in een vrije tribune in The Sunday Express elke vergelijking met Fox: ‘GB News wordt geen schreeuwerige en boze televisie die mensen de kans ontneemt om te spreken.’

In tegenstelling tot de VS heeft het VK een strenge regelgeving voor nieuwskanalen. Die moeten bij wet neutraliteit vooropstellen. Ofcom controleert en reguleert de nieuwszenders in opdracht van het ministerie van Communicatie. ‘Wij zullen ons boven alles conformeren naar de regels die Ofcom ons oplegt om partijdigheid en vooringenomenheid in nieuwsberichtgeving te bannen. Feiten moeten grondig nagetrokken worden en moeten accuraat zijn. Complotdenken en desinformatie worden niet geduld,’ maakt Neil zich sterk.

Vakman

Andrew Neil bezit als journalist een ijzersterke reputatie. Hij mag dan wel een rechts profiel hebben – naast zijn carrière onder Rupert Murdoch, is hij tot op vandaag voorzitter van de bestuursraad van het conservatieve weekblad The Spectator – zijn jarenlange dienst als een van de belangrijkste politieke verslaggevers voor de BBC schonk hem het imago van de schrik van iedere politicus. De interviewstijl en dossierkennis van de Schot maakten vaak gehakt van het gespin van politici als Tony Blair, Theresa May, Boris Johnson of Nicola Sturgeon. Neil is een bloedhond en een echte vakman.

Andrew Neil, die voorbije zomer brak met de BBC, verklaart openlijk dat ‘het nieuwsdebat in het VK alsmaar meer woke’ wordt en ‘out of touch met de meerderheid van de bevolking’. Hij vindt dat te veel journalisten ervan uitgaan dat elke verstandige mens ‘een linkse progressief’ is. ‘Er heerst een gevoel van onrust, een gevoel dat men neerbuigend toegesproken wordt; dat een groot deel van de media niet langer gemeenschappelijke waarden reflecteert of gemeenschappelijke zorgen deelt.’ Het Britse debat wordt volgens Neil te veel vanuit Londen gevoerd en het schenkt te weinig aandacht aan de andere delen van het VK. ‘We gaan er niet vanuit dat elk probleem een oplossing door de overheid verwacht. Of dat elke oplossing sowieso meer belastinggeld moet kosten.’

Murdoch

De duidelijke uitspraken van de Schot verontrusten – vooral linkse – stemmen in het VK. Op Twitter ontstond er zelfs een actie met de hashtag #stopfundinghate. Twitteraars contacteerden commerciële bedrijven met de boodschap dat men hen zal boycotten, als ze GB News durven financieren. De ‘woke warriors’ – zo worden ze spottend genoemd door tegenstanders – verwijzen voortdurend naar de impact van het rechtse Fox News op het Amerikaanse politieke debat en zijn bang dat GB News dezelfde impact zal hebben op het Britse debat. Op hetzelfde Twitter reageerde Neil dat de poging tot boycot ‘hilarious’ is.

In tussentijd werd ook bekend dat Rupert Murdoch zelf nog een nieuwszender op poten wil zetten. Hij heet News UK TV. News UK is de Murdoch-groep die de dagbladen The Sun en The Times in bezit heeft. De groep startte al succesvol met Times Radio, een audio-extensie van The Times. Maar de impact van Fox-eigenaar Murdoch op de toonzetting van de zender zal door de Britse wetgeving geringer zijn dan men vreest. Denk maar aan Sky News, dat inmiddels al meer dan dertig jaar in de ether is, en dat niet is uitgegroeid tot een Britse Fox. In tegendeel, volgens Andrew Neil — die aan de wieg ervan stond — is Sky News vandaag als centrumlinks medium een deel van het probleem.

Ofcom

GB News: het Britse Fox News?