Open Vld leverde met Lydia Peeters de Vlaamse minister van Mobiliteit. In het partijprogramma vinden we wel wat pittige standpunten terug rond mobiliteit. En die zijn niet allemaal even liberaal: meer overheidscontrole en vooral een mogelijk stevig prijskaartje voor de automobilist.

Zo is Open Vld fervent voorstander van een slimme kilometerheffing. Een project waar de huidige Vlaamse regering zich niet aan waagde wegens ‘niet voldoende draagvlak bij de bevolking’.

De eerlijkheid gebiedt ons te zeggen dat alle partijen uit de huidige coalitie – N-VA, Open Vld en CD&V – zo’n kilometerheffing willen doorvoeren. Bronnen dicht bij de regering melden ons dat er eensgezindheid bestaat om die tijdens de volgende legislatuur in te voeren. Als ze tenminste een akkoord kunnen vinden met de andere gewesten. Want niemand voelt wat voor verschillende systemen in Wallonië, Brussel en Vlaanderen.

Drie gewesten, drie visies

En dat blijkt niet zo vanzelfsprekend te zijn. Wallonië ziet wel iets in een wegenvignet, maar dat is geen slimme kilometerheffing. Al doet het wel wat voor het Waalse Gewest het belangrijkste is: niet-inwoners laten meebetalen. Brussel droomt van een eigen systeem: SmartMove, dat via ANPR-technologie (nummerplaatherkenning) werkt.

Voor Open Vld is dat taboe, zo blijkt uit resolutie 143 van hun programma. ‘Deze invoering mag alleen plaatsvinden indien volledige privacy van de weggebruiker gegarandeerd kan worden. Deze kilometerheffing zal dus niet gebeuren via het ANPR, maar met een blackboxsysteem.’

Ze kiezen dus mogelijk voor het bestaande systeem met een On board Unit (OBU) die communiceert over een Global Navigation Satellite System (GNSS). Dat is op dit moment al operationeel over het hele grondgebied voor de kilometerheffing voor vrachtwagens. Alleen verzamelt dat exact dezelfde data als een ANPR-systeem: welk ingeschreven voertuig rijdt waar en op welk tijdstip? Kwestie van de juiste persoon te laten betalen.

Budgetneutraal, maar niet voor de burger

Wat zegt Open Vld verder over die kilometerheffing? In diezelfde resolutie 143 lezen we: ‘We voeren een landsbrede kilometerheffing in die het gebruik van de wagen belast eerder dan het bezit. De slimheid van rekeningrijden zit in het feit dat het tarief kan variëren op basis van diverse parameters zoals spits- en daluren. Hiermee kun je de files, die onze economie miljarden kosten, structureel terugdringen.’ Een slimme kilometerheffing dus, die overbodig gebruik van de wagen tijdens spitsmomenten ontmoedigt en zo leidt tot een betere spreiding in de tijd van het verkeer.

Voor Open Vld mag het dus enkel om een file-bestrijdende maatregel gaan, geen bijkomende taks: ‘Als er met andere woorden geen file is op een plaats, hoort de belasting laag of zelfs helemaal niets te zijn.(…) Deze taxshift moet budgetneutraal zijn en alle huidige verkeersbelastingen vervangen.’ Let wel, de term ‘budgetneutraal’ geldt voor de overheid, niet voor de burger.

De belangrijkste vraag die niemand stelt is of de bestaande domme kilometerheffing – de accijnzen aan de pomp – dan ook verdwijnen? Aangezien dat gaat over federale inkomsten mogen we ervan uitgaan dat het antwoord ‘neen’ is. Dat is ook op te vangen in de wandelgangen. De burger zal dus dubbel belast worden op zijn gereden kilometers: één keer ‘dom’ aan de pomp, en ook nog eens ‘slim’ via een monitoringssysteem onderweg. Dat kan dus een pittige rekening worden.

On board Unit

Open Vld gaat vol voor kilometerheffing