Twee jaar geleden besliste het Brusselse parlement in een moment van wijsheid om vanaf de volgende verkiezingen een strengere cumulregeling in te voeren. Die kwam erop neer dat het niet langer mogelijk zou zijn om een mandaat als schepen of burgemeester te combineren met een zitje in een parlement, zij het Brussels, federaal of Europees.

Iedereen leek het erover eens dat dit een goede ingreep was voor de werking van het Brussels Parlement. Dat zat vol met politici die tegelijk ook burgemeester of schepen waren en uit politiek eigenbelang elk streven naar een sterker gewest tegenwerkten. Het fenomeen is even oud als het Brusselse gewest en bijzonder nefast, omdat het de ontwikkeling van een eigen dynamiek binnen het parlement afremt. Maar laat dat nu net de bedoeling zijn van de cumulards, die altijd de sacrosancte gemeentelijke autonomie bleven verdedigen.

Geen slecht idee dus, om dit eindelijk te veranderen.

Les Engagés, Défi en Ecolo noemen de ordonnantie een afspraak onder liberale en socialistische vrienden

Maar helaas, nu zou alles weer worden zoals vroeger. Want het Brussels parlement stemt binnenkort over een ordonnantie die cumul opnieuw gaat toelaten. De man achter die merkwaardige demarche is Vincent De Wolf (MR), die al heel lang het burgemeesterschap van Etterbeek cumuleert met een Brussels parlementair mandaat. Hij is zowat het levende symbool van het politiek egocentrisme dat als enige ambitie het status quo heeft.

Les Engagés, Défi en Ecolo noemen de ordonnantie een afspraak onder liberale en socialistische vrienden. Maar dat lijkt MR en PS niet te deren.

Eigenaardig genoeg is dit initiatief ook een onverwacht gevolg van de aanslepende regeringsvorming in Brussel, meer bepaald aan Vlaamse kant. Want als er niets aan de huidige regeling wordt gewijzigd, moeten de burgemeesters en schepenen op 1 december aan de slag en zijn zij verplicht om vóór die dag aan te geven dat zij hun parlementair mandaat niet verder zullen uitoefenen.

Dat is een probleem voor David Leisterh, de liberaal die hoogstwaarschijnlijk minister-president wordt, en Ahmed Laaouej, PS-baas en kopstuk met ministeriële ambities. Maar beiden zijn ook kandidaat-burgemeester, in respectievelijk Watermaal-Bosvoorde en Koekelberg.

Verhinderde burgemeesters

Als ze hun ministeriële functie nu al uitoefenden, zouden ze hun titel als burgemeester kunnen bewaren. Zij het met ‘verhinderd’ statuut, wat hen in staat stelt hun plaatselijke invloed sterker te laten gelden dan wanneer ze geen enkele officiële politieke band meer zouden hebben met hun gemeente. Dat is een privilegie waarvan enkel ministers kunnen gebruikmaken. Die ‘afwezige aanwezigheid’ is ook altijd gezien als een ideale springplank bij de volgende gemeenteraadsverkiezingen.

Maar zoals gezegd en geweten is er dus nog altijd geen regering. En 1 december is minder dan één maand weg. Met de nieuwe bepalingen moeten onder meer Leisterh en Laaouej een keuze maken tussen parlement en burgemeesterschap. Ze zouden beiden voor hun gemeente kunnen kiezen en hun parlementair mandaat laten vallen, zonder hun ministeriële ambities te moeten opbergen. Want een minister kan ook van buiten het parlement komen.

Ondraaglijke schuld

Als ze niet meer in het parlement zetelen, verliezen ze wel de mogelijkheid om daar aan debatten en stemmingen deel te nemen. En laat dat nu net de manier geweest zijn, waarvan de nieuwe Franstalige meerderheid gebruik heeft gemaakt om de invoering van de lage-emissiezone twee jaar uit te stellen. Dat was een brute coup de force tegen de Vlaamse formatrice Elke Van den Brandt die met haar partij en Ecolo de strenge antivervuilingsregels altijd verdedigd hebben.

En vermits er geen schot lijkt te komen in de regeringsvorming aan Nederlandstalige kant, zouden er nog dergelijke stemmingen kunnen volgen. Leisterh en Laaouej zien zichzelf niet vanop het balkon de debatten volgen, die waarschijnlijk snel zullen gaan over niet onbelangrijke thema’s, zoals de begroting en de ondraaglijke schuldenlast van het Brussels Gewest.

Toch zouden MR en PS ten volle moeten beseffen welk beeld ze opnieuw geven van zichzelf, als partijen die in de eerste plaats aan hun eigen politiek belang denken. Het cumulverbod leek een eerste aanzet naar een beter bestuur. Als zelfs dat wordt teruggedraaid, dan moeten we ons niet veel illusies maken over de politieke wil aan Franstalige kant om Brussel efficiënter te gaan beheren. Helaas is dit niet echt een verrassing…

ordonnantie

Weg met de decumul