De ‘Lentevakantie’ in het Franstalige onderwijs zit erop. Ruim een jaar na de invoering van een alternatieve schoolkalender kijkt Franstalig België vertwijfeld naar de onderwijshervorming. Zeker nu ook blijkt dat Nederlandstalige leerkrachten er de brui aan geven in het immersieonderwijs, waar een aantal vakken in een andere taal worden gegeven.

In het onderwijs van de Franse gemeenschap – Franstalig Wallonië en Brussel – was het de voorbije twee weken Paasvakantie. Een maand na Vlaanderen. Zelf heeft men het er over de ‘Lentevakantie’. Na de Franstalige schoolhervorming een jaar geleden werden immers alle verwijzingen naar de christelijke kalender geschrapt.

Die hervorming werd ingevoerd omdat pedagogische wetenschappers Franstalig gemeenschapsminister Caroline Désir (PS) ervan hadden overtuigd dat zowel de zomervakantie van twee maanden, als de afwisseling van korte Allerheiligen- en Krokus- als lange Kerst- en Paasvakanties niet meer strookten met de ‘veranderende sociale, economische en pedagogische evoluties’. Een systeem van zeven weken les en twee weken vakantie moest daar verandering in brengen. Plus een ingekorte zomervakantie van zes in plaats van acht weken.

Niet met Weyts

Een jaar later kijkt men in Franstalig België vertwijfeld naar de verandering. De overtuiging dat Vlaanderen wel zou volgen, is op de werkelijkheid gebotst. Vlaams minister Ben Weyts (N-VA) en de Vlaamse Onderwijsraad zijn absoluut geen voorstander van een soortgelijk vakantiesysteem. Bij ons blijft alles bij het oude. Ook al omdat er volgens enquêtes in Vlaanderen te weinig draagvlak bij ouders voor zou bestaan.

Dat Désirs revolutionaire schoolkalender voor moeilijkheden zorgt, wordt bijvoorbeeld aanschouwelijk in het Franstalige immersieonderwijs. In zowel Wallonië als Brussel zijn er 212 basisscholen waar bepaalde lessen ook in het Nederlands (136), Engels (68) of Duits (8) worden gegeven. Leerkrachten Nederlands in deze scholen zijn vaak Vlamingen. Door de afwisselende schoolvakanties zien deze leerkrachten zich meer en meer geconfronteerd met moeilijkheden om werk en privé te combineren. Vele van deze leerkrachten hebben immers ook kinderen, die naar Vlaamse scholen gaan. Zij beginnen meer en meer af te haken.

Overlapping

Concrete cijfers over dat afhaken zijn er nog niet. Maar de krant Le Soir brengt wel getuigenissen. ‘Alleen al in mijn Brusselse school verlaten drie Nederlandstalige immersieleerkrachten het Franstalige onderwijs’, zo getuigt een zekere Charlotte. De moeilijkheden gaan bovendien verder dan alleen immersieonderwijs. In Franstalig-Brusselse scholen werken namelijk flink wat leerkrachten die hun eigen kinderen naar het Nederlandstalige onderwijs sturen. ‘Eén leerkracht vertrekt op pensioen, vier andere vertrekken omdat ze hun privéleven niet meer kunnen verzoenen met de nieuwe schoolkalender’, getuigt een directeur van een Franstalig-Brusselse school anoniem.

Omdat er tijdens het schooljaar 2022-2023 maar liefst elf weken overlapping is tussen schoolvakanties in Vlaanderen en Franstalig België, wilden flink wat immersieleerkrachten aanvankelijk nog een jaar de kat uit de boom kijken. Maar zelfs nu blijken de verschillende schoolstelsels al te moeilijk combineerbaar. Dat er volgend jaar al flink wat minder overlapping zal zijn, geeft echter voor meer en meer leerkrachten de doorslag om ermee te stoppen. Het financiële is daar niet vreemd aan. In het Nederlandstalige onderwijs verdient een leerkracht al gauw 100 euro netto per maand meer dan in Franstalig België. Vermits de Vlamingen die over de taalgrens immersieonderwijs geven, dit vaak doen uit overtuiging, valt door de afwijkende schoolkalenders een extra stimulans om de overtuiging te volgen weg. Minder verdienen kan alleen als de omkadering goed zit.

Tweetaligheid ver weg

De afwijkende Franstalige schoolkalender zorgt er potentieel voor dat Désirs droom om in 2027 het Nederlands te verplichten in alle Waalse scholen van de Franse gemeenschap (In Brussel is dit al zo, red.) nu al doodgeboren is. Hoe immers Vlaamse leerkrachten Nederlands vinden als die nu al uit het immersie-onderwijs stromen?

Het zijn slechts voorlopige cijfers, maar het aantal scholen dat immersie aanbiedt is tussen 2021 en 2023 al gedaald met drie. Dit na een jarenlange stijging. Met de hervorming van de schoolvakanties dreigt Désir het toenemende Waalse animo om Nederlandse te leren de nek te hebben omgedraaid. Al is het ook moedig en waarlijk federalistisch te noemen dat zij deze hervorming zonder akkoord van Vlaanderen en met tegenzin van de Belgicistische MR al voor de verkiezingen van 2024 heeft ingevoerd.

overlapping

Caroline Désir (PS) maakt tweetaligheid moeilijk door afwijkende vakantieperiodes