Kemi Badenoch is uitgeroepen tot de nieuwe leider van de Britse Conservatieve Partij. Ze won de verkiezing overtuigend van Robert Jenrick na een lange voorzitterscampagne die de voorbije zomer begon.

Bij de nationale stembusslag van 4 juli behaalde de Labour Party een enorme meerderheid. Voor de Conservatieve partij gingen de zaken minder goed: ze mag 121 parlementsleden in het 650 zetels tellende Lagerhuis afvaardigen. De verliezende premier Rishi Sunak nam ontslag als leider van zijn partij en zette daarmee de zoektocht naar een opvolger in.

Er waren eerst zes kandidaten voor het voorzitterschap die aan een afvalrace begonnen. De kandidaten waren zes tinten van het klassieke Tory-blauw. De interne partijdebatten gingen in de voorbije maanden daarom vaak over details en stijl.

Vrij en vrank

De moeilijkste horde voor de 44-jarige Kemi Badenoch was het overleven van de tussentijdse afvalrace. Die werd immers bepaald door de parlementsleden, en daar is de vranke vrouw lang niet altijd even populair als bij de achterban.

Kemi Badenoch is vrij populair bij de partijmilitanten en die kregen het allerlaatste woord bij deze verkiezing

Badenoch kwam in het verleden vaak in conflict met collega’s en met ambtenaren die onder haar ministerschap dienden. Haar boude en overhaaste uitspraken en soms brute aanpak doen critici zeggen dat ze de neiging heeft om onnodige ruzies uit te lokken. ‘Ik spreek mijn gedachten uit en ik vertel de waarheid’, zegt Badenoch zelf.

Tijdens de leiderschapscampagne kreeg ze kritiek omdat ze zei dat ‘niet alle culturen even waardevol zijn’ en omdat ze suggereerde dat zwangerschapsverlof overdreven was — hoewel ze later op die uitspraak terugkwam. Kemi Badenoch is wel vrij populair bij de partijmilitanten. Die kregen het allerlaatste woord bij deze verkiezing. Ze behaalde uiteindelijk 53.806 stemmen, voor Robert Jenricks waren dat er 41.388.

Gevormd door Nigeria

Badenoch werd als Kemi Adegoke geboren in Wimbledon in 1980, nadat haar welgestelde Nigeriaanse ouders hadden besloten dat ze met de beste particuliere medische zorg die ze zich konden veroorloven in het Verenigd Koninkrijk moest worden geboren. Het leverde Kemi een dubbele nationaliteit op. Ze groeide op in Lagos (Nigeria), waar haar vader zelf een kliniek runde. Haar moeder was een academica.

Nigerianen vormen de derde grootste nationaliteitsgroep in het Verenigd Koninkrijk: in 2021 gaven 270.768 mensen in Engeland en Wales Nigeria op als hun geboorteland, wat overeenkomt met 0,5 procent van de bevolking. Kemi Badenoch beschouwt zichzelf als een immigrant van de eerste generatie en heeft herhaaldelijk verwezen naar haar eigen verhaal als de ‘Britse droom’. Ze gelooft dat iedereen naar het land kan komen en succes kan behalen door talent te hebben en hard te werken.

Instabiliteit

De instabiliteit van Nigeria in de jaren ’90 vormde haar persoonlijkheid en politiek. Ze ziet de situatie van het Afrikaanse land als iets dat Groot-Brittannië op een dag zou kunnen overkomen. ‘Ik groeide op op een plek waar de lichten niet aangingen, waar we vaak zonder brandstof zaten ook al waren we een olieproducerend land’, vertelde Badenoch vorige week aan de BBC. ‘Ik neem niet vanzelfsprekend aan wat we in dit land hebben.’

‘Ik ontmoet veel mensen die ervan uitgaan dat het hier goed gaat omdat het hier goed gaat en dat het altijd zo zal blijven. Ze realiseren zich niet hoeveel werk en opoffering nodig waren om dat te bereiken’, klonk het. Badenoch sprak in een ander interview over haar jeugd en vertelde over ‘water halen in zware, roestige emmers uit een boorgat een mijl verderop’.

In 1995 werd Nigeria geschorst uit het Gemenebest nadat de militaire dictatuur vooraanstaande milieuactivisten had geëxecuteerd. De Adegokes besloten hun 16-jarige dochter het land uit te krijgen, waarvoor ze haar Britse paspoort gebruikten. Kemi Badenoch keerde zo terug naar het Verenigd Koninkrijk, werkte deeltijds bij McDonald’s om haar studies te betalen en studeerde ‘computer systems engineering’ aan de Universiteit van Sussex. Later behaalde ze een graad in de rechten en werkte ze in de financiële wereld en bij het conservatieve weekblad The Spectator.

Een overtuigde Tory

In 2005 overwoog ze een politieke carrière te beginnen in Nigeria, maar keerde uiteindelijk terug naar Groot-Brittannië nadat iemand haar erop wees dat ze als vrouw daar geen kans maakte. Ze sloot zich vervolgens aan bij de Conservatieve Partij. Ze ontmoette in Tory-kringen Hamish Badenoch in 2009.

Hij is een typisch product van de Britse bovenklasse: een kostschooljongen die studeerde in Cambridge en de financiële wereld inging. Het duo trouwde in 2012. Na te hebben gestemd voor de Brexit in 2016, werd ze in 2017 parlementslid voor Saffron Walden in Essex. Nu vertegenwoordigt ze het nieuwe gevormde kiesdistrict North West Essex. De aanpak van de Brexit door de regering kwam voor haar als een grote schok.

‘Ze kon niet geloven dat er geen planning was gemaakt om Brexit te laten werken’, vertelde een medestander. Voor Badenoch, een ingenieur, moet planning altijd voor beleid komen. Tijdens de regering van premier Boris Johnson werd ze junior minister en een belangrijke figuur in de ‘oorlog tegen woke’. Ze diende later als minister onder zowel premier Liz Truss, als premier Rishi Sunak.

Kemi Badenoch houdt een citaat van de conservatieve filosoof Sir Roger Scruton in haar kantoor: ‘Goede dingen zijn gemakkelijk te vernietigen, maar niet gemakkelijk te creëren.’ Dat weerspiegelt haar politieke visie. Ze idoliseert Margaret Thatcher en beschrijft zichzelf als een verstorend persoon, pleitend voor een economie met lage belastingen en een sterke vrije markt. De nieuwe partijleider is een uitgesproken libertariër die gelooft dat de Britse staat gebroken is en die zij als probleemoplosser zal ‘herbedraden, herstarten en herprogrammeren’.

Vuurwerk in het Lagerhuis

Ze verzet zich ook hevig tegen identiteitspolitiek, ze haat die oprecht. Een criticus merkte hierover op: ‘Er is een tegenstrijdigheid. Ze is de persoon die linkse ideologie afwijst, maar ook hetzelfde soort spel speelt met identiteitspolitiek.’ Badenoch weet immers dat haar profiel van een zwarte vrouw haar apart maakt. Ze beseft ook dat ze Labour kan irriteren door er gewoon te zijn.

De sociaaldemocraten zijn al decennia de spreekbuis van de identeitspolitiek, terwijl het leiderschap tot nog toe uitsluitend door blanke mannen werd waargenomen. De Tory’s brachten daarentegen al de eerste premier van Joodse afkomst, drie vrouwelijke premiers en de eerste premier van Indische origine voort. En nu heeft de Conservatieve Partij een zwarte vrouw gekozen als leider.

Haar aanhangers geloven dat haar charismatische stijl precies dat is wat de Conservatieve Partij nodig heeft. Er wordt met verwachting uitgekeken naar haar aantreden als ‘Leader of His Majesty’s Most Loyal Opposition’ in het Lagerhuis, want Badenoch tegen premier Keir Starmer: dat belooft vuurwerk. In de meest recente peilingen staken de Conservatieven de regeringspartij Labour opnieuw voorbij. Kemi Badenoch start haar leiderschap op die manier met goede kaarten in de hand.

partijdebatten

Kemi Badenoch is nieuwe leider van Britse Conservatieven