Plaats: Vlaanderen, medialand
Tijd: 2021, het coronajaar
Protagonisten:
1) een televisie-acteur/scenarist/BV beschuldigd van ‘ongewenst gedrag’
2) een actrice/TV-gezicht dat zich met een groepje collega’s kenbaar maakt als slachtoffer
3) een kersverse BV/dichteres die door het beeld loopt als geile advocate van de duivel.
Producenten: VRT en VTM.

Daarmee heb ik eigenlijk de rolbezetting aangegeven van een vermakelijke soap die in deze droevige coronatijden meer dan welkom is. Over het wedervaren van Bart De Pauw hoef ik niet meer uit te weiden, of zat u op een van de ruimtetuigen richting Mars. Welaan dan.

Bart had zich bezondigd aan elektronische belaging, een juridische term voor het sturen van een karrenvracht sms’jes die door de afzender zelf als ‘pikant en flirterig’ worden omschreven. Dus neen, geen geknijp in billen en borsten, maar toch ferme hijgberichten naar die dames/medewerksters, a rato van zo’n 2000 per maand. Een echte duizendpoot dus, waar haalt zo’n programmamaker en zaakvoerder van een productiehuis de tijd vandaan, vraagt men zich af. Die elektronische hofmakerij was bovendien al zo’n tien (!) jaar aan de gang, tot de bestemmelingen bij de VRT, waarvoor Bart als zelfstandig programmamaker opdrachten uitvoerde, hun beklag deden.

Sex & circumstances

Dan ging het snel: De Pauw werd bij de openbare omroep op het matje geroepen en aansluitend bedankt voor bewezen diensten. Wat volgde was een mediastorm, zoals het past voor mediafiguren via de media uitgevochten, met halve excuses/relativeringen aan de ene kant (zijn fameuze videoboodschap staat nog altijd online), en pathetische demoniseringen aan de andere kant. De pers kookt het verhaal verder gaar, Vlaanderen smult. Er loopt al drie jaar een onderzoek, de zaak komt deze week voor de correctionele rechtbank van Mechelen. Terwijl De Pauw tegen de VRT een klacht heeft ingediend wegens karaktermoord en reputatieschade. Twaalf miljoen euro schadevergoeding en we spreken er niet meer over.

Vooreerst dit: als criticus van de MeToo-hysterie voel ik me niet geroepen om Maaike Cafmeyer en C° zomaar bij te vallen in hun strijd tegen het stalkende roofdier. It takes two to tango. De parallellen met de zaak Weinstein vallen op: een hoog theatraal gehalte in een gehypermediatiseerde omgeving, een lange periode van gedoogcultuur waarin niemand een probleem meldt, een verwevenheid tussen het ‘ongewenst gedrag’ van de dader en de carrièreplanning van de belaagden, en last but not least: zeer persoonlijke relaties die een dramatische wending nemen. Anders gezegd: Hollywood in Vlaanderen, en hoe actrices ook buiten de set in dramatische poses vervallen.

Want laten we beginnen bij het begin: ‘zotte doos’ (sic) Maaike Cafmeyer had jarenlang een buitenechtelijke relatie met Bart De Pauw, lezen we in de gespecialiseerde pers, en zo’n dingen lopen wel eens fout. Minstens één andere klaagster, Dymphne Poppe, had naar eigen zeggen eveneens een seksuele relatie met Bart. Twee jaar. Onder volledige toestemming mogen we veronderstellen. Later geopenbaarde sms’en van andere ‘slachtoffers’, zoals Lize Feryn, nuanceren al evenzeer het cliché van Roodkapje en de wolf.

De Pax Media aan diggelen

Tot hiertoe valt heel het verhaal te klasseren onder de rubriek BV-escapades en boekskensnieuws, en dan denkt u vast: met welke ongein laat die Sanctorum zich nu weer in? Wel, de plot neemt een nieuwe wending wanneer de VTM verleden donderdag via haar programma Telefacts een ware torpedo afvuurt richting de openbare omroep, en het opneemt voor Bart De Pauw. Het dossier zou flinterdun zijn, de VRT beschikt niet over details van het sms-verkeer, De Pauw is erin geluisd, enz. Zijn echtgenote Inès, die tot hiertoe in de coulissen was gebleven, haalt zwaar uit naar de toenmalige VRT-CEO Paul Lembrechts. VRT-journalisten zoals Aster Nzeyimana gaan dan weer in de tegenaanval via Twitter. Van polarisatie gesproken.

Meer en meer blijkt de strijd zich toe te spitsen tussen de DPG Media-pers (waartoe VTM behoort, samen met Het Laatste Nieuws en De Morgen), en deze van Mediahuis (De Standaard, Het Nieuwsblad) die eerder de VRT-lijn volgen. Klein detail: Koeken Troef, Barts productiehuis, heeft zopas een contract afgesloten met de VTM. De zaak De Pauw is dus in de fase van een mediaoorlog beland. De pax media is opgeblazen, beweert De Standaard zelf. Kunt u nog volgen? Niet? Dan snapt u de clou.

Mijn these: Begin 2021 hebben VRT en VTM de koppen bij elkaar gestoken om ons te vergasten op een groots reality-tv project. Codenaam: Cherchez la femme. Concept: verdeel Vlaanderen in een Maaike-kamp en een Bart-kamp. Doelstelling: de aandacht wegnemen van corona, de lockdown, de desastreuze vaccinatiecampagne en het groeiende ongenoegen daar rond. Termijn: loopt minstens nog tot juni van dit jaar. Daarna ontknoping en ontmaskering van de mol, zijnde Bart himself.

Sorry dat u zich allemaal liet belazeren, maar daar dient televisie voor. Geen uitgeschreven script maar wel een perfect format, waarbinnen eerste klas professionals voor de nodige versnellingsmomenten zorgen. Dringend Baudrillard eens herlezen en zijn simulacre-theorie.

En dan was ik het lelijke eendje Delphine Lecompte nog helemaal vergeten — kleindochter van vitaminedokter Herman —, opgepompt tot zwaan en in één lang gerekte, goed gedoseerde flatulentie haar diep medeleven met Bart betuigend, waarbij de goesting zo uit haar puilende ogen spat. Hou deze dichteres in het oog: literair heeft ze niets om het lijf, maar daar gaat het nu ook niet om. Wie maalt nog om poëzie als het beest op ronde is. Het is de eerste echte inspanning van de cultuursector om ons troost en afleiding te brengen, buiten de ‘wanneer-is-het-weer-aan-ons’-klaagzang die ze met de kappers en de cafébazen gemeen hebben.

Oef, het is maar theater, maar wel van het echt onderhoudende soort. Met veel zotte dozen en weinig inhoud. De afsluitende Shakespeare-citaten liggen nu voor het grijpen: All’s Well That Ends Well, en vooral: Life is a tale, told by an idiot, full of sound and fury, signifying nothing.

Reality-tv dus. Het is dat of Wouter Beke, de keuze is eigenlijk niet moeilijk.

pax media

Bart, Maaike, de VRT, VTM en … Delphine