Eén van de minder prettige ideeën die de woke-ideologie onze samenleving heeft gebracht, is dat woorden en geweld gelijkwaardig zijn. Rechtenstudenten willen niets meer over verkrachtingszaken horen omdat ze daar mogelijk stress van ondervinden. Bibliotheken verwijderen boeken waarin ‘kwetsende’ passages zouden staan. Personeel van uitgeverijen eist dat hun werkgever bepaalde boeken niet meer uitgeeft en dat van Netflix en Amazon wil inspraak in welke films er worden vertoond, respectievelijk welke boeken er worden verkocht. Van het inzetten van politie om online haatspraak op te sporen en de daders te straffen, kijkt niemand nog op. Inmiddels maken overheden het nog bonter door zogeheten ‘misgendering’ strafbaar te stellen: zoals ‘hij’ zeggen tegen een man die zich vrouw voelt.

De beruchte Ayatollah Khomeini van Iran was in dat opzicht zijn tijd vooruit toen hij in 1989 een fatwa uitvaardigde tegen auteur Salman Rushdie. Die zou in zijn roman De Duivelsverzen de islam beledigd hebben. Moslims gingen wereldwijd de straat op. Niet omdat ze het boek hadden gelezen, maar omdat hen was wijsgemaakt dat de islam in het geding was. Wat best meeviel. De steen des aanstoots is vooral dat enkele prostituees in de roman namen dragen van vrouwen van de profeet Mohamed.

Intussen werd de Japanse vertaler van het boek vermoord, de Italiaanse vertaler neergestoken en de Noorse uitgever voor dood achtergelaten. En vielen er doden bij een anti-Rushdie rel in Mumbai, de geboorteplaats van de auteur. In Turkije werd een hotel in brand gestoken waar de Turkse vertaler verbleef – Aziz Nesin, zelf een bekende schrijver. Hij wist aan de vlammenzee te ontsnappen maar 37 anderen kwamen om…

In Londen blies een terrorist zichzelf op met een bom bestemd voor Rushdie. Er staat nu in Teheran een monument voor hem, met: ‘De eerste martelaar die deze missie wilde volbrengen’.

Progressieve liberalen

Minstens zo stuitend als het gedrag van Iran is dat van de zogenaamde progressief liberalen in het Westen, die er altijd begrip voor hebben getoond. Zelfs nu, met Rushdie vechtend voor zijn leven, staan de sociale media vol met de bekende bedenkingen als: ‘Hij had dat boek ook beter niet kunnen schrijven,’ en ‘Je kunt toch niet zomaar alle moslims beledigen…’

Rushdie’s collega schrijvers willen hem op een handjevol na niet publiekelijk steunen. Een bekende auteur als de Amerikaanse Joyce Carol Oates zei dat ‘Rushdie beter geen religie had kunnen schofferen’. Je vraagt je af of ze het boek überhaupt heeft gelezen.

Prins Charles, misschien ooit nog koning van Engeland, liet kort na de afkondiging van de fatwa al weten dat hij niet iemand wenste te steunen die ‘de diepste overtuigingen van anderen beledigt’. Die iemand was onderdaan van het Britse rijk, al heeft Rushdie inmiddels de Amerikaanse nationaliteit.

Vrijheid van meningsuiting

In 2014 verscheen de schrijver na 25 jaar afzondering weer in het openbaar. Hij en zijn adviseurs dachten kennelijk dat het gevaar nu wel was geweken. In een interview met het Franse opinieblad L’Express liet hij weten de tijdgeest aanmerkelijk somberder te vinden dan voor zijn gedwongen isolement. Opmerkelijk, voor iemand die eindelijk weer naar buiten dacht te kunnen. Wat hij bedoelde was dat het Westen aanzienlijk minder belang leek te hechten aan waarden als vrijheid van meningsuiting.

Rushdie: ‘Als die fatwa nu was uitgevaardigd, zou niemand me hebben geholpen. Ik zou alleen van islamofobie zijn beschuldigd’.

Kort voor dit interview had de massamoord door islamisten op de redactie van Charlie Hebdo plaatsgevonden. De Amerikaanse schrijversbond PEN wilde het blad een prijs toekennen om de journalisten postuum te eren, maar een flink aantal bekende Engelstalige schrijvers had hiertegen geprotesteerd. In hun ogen waren de cartoons van Charlie Hebdo ‘aanstootgevend en islamofoob’.

Dat terwijl Rushdie destijds al had benadrukt dat het hem niet om moslims of de islam ging, maar om de strijd tegen islamistische fanatici: ‘Ze zijn goed georganiseerd en gefinancierd, en erop uit iedereen te terroriseren en het zwijgen op te leggen. Moslims net zo hard als niet-moslims.’

Doodsbedreiging

Meteen na de aanslag op Salman Rushdie werd Harry Potter schrijver J.K. Rowling per tweet bedreigd door een moslim: ‘Don’t worry you are next’ (Geen zorgen, jij bent de volgende). Op geen stukken na de eerste doodsbedreiging voor deze auteur, maar toch opmerkelijk omdat de overeenkomst tussen een religieuze fatwa en een woke-fatwa zich onvermijdelijk opdringt.

Rowling durfde ooit te zeggen dat ‘seks tussen man en vrouw echt bestaat’, voor transgenderfanaten en social justice warriors de ultieme blasfemie. Die hadden haar het liefst voorgoed het zwijgen opgelegd of gecanceld, maar daarvoor is ze net iets te beroemd. Niet dat haar volstrekt onschuldige tweets geen gevolgen hadden: op de sociale media wordt ze onafgebroken beschimpt, haar huisadres werd op internet gezet en net als Rushdie kan ze zonder bewaking de deur niet uit. De acteurs uit de Harry Potter films maken Rowling bij iedere gelegenheid voor rotte vis uit en haar naam werd door verschillende Engelse scholen van hun gebouwen afgehaald.

En net als Salman Rushdie lijkt het liberale establishment ook Rowling als een hete aardappel te hebben laten vallen: ze werd bijvoorbeeld niet eens uitgenodigd voor het feestelijke jubileum van de eerste Harry Potter film. De voorzitter van de Engelse schrijversbond, die naar eigen zeggen zelf een transgenderkind heeft, weigert Rowling categorisch te steunen.

Overigens bleek deze voorzitter – schrijfster Joanne Harris van de bestseller ‘Chocolat’ – één dag na de aanslag op Rushdie en de doodsbedreiging van Rowling een lollige poll daarover op Twitter te hebben gezet. Ze vroeg collega-auteurs of ze wel eens met de dood waren bedreigd, en gaf vier melige antwoorden als keuze. Het laat goed zien hoe een fors deel van het literaire establishment dit soort geweld niet serieus neemt en kennelijk als uitgelokt beschouwt.

Satansverzen

Rowlings Harry Potter boeken zijn al meer dan eens publiekelijk verbrand. Net als de Satansverzen – dat niet alleen in bijna alle islamitische landen op de brandstapel ging, maar ook in Engeland. In 1989 bijvoorbeeld, waar duizenden moslims bijeenkwamen om te protesteren in Bradford bij Leeds. Hetzelfde stadje dat later als eerste nieuws maakte wegens grooming-schandalen, die zich als een olievlek over Engeland zouden verspreiden. Jarenlange verkrachtingen door Aziatische moslims van autochtone meisjes uit kindertehuizen.

Rowling is de Rushdie van de woke-ayatollahs. In de ogen van de transgenderbeweging maakt zij zich schuldig aan blasfemie, net als Rushdie volgens de Iraanse ayatollahs. Soms lijken social justice warriors nauwelijks te verschillen van deze bloeddorstige geestelijken.

Overigens blijft het verwerpelijk dat een regime met na olie terrorisme als belangrijkste exportproduct altijd maar met alle egards wordt behandeld. Zelfs als het zonder voorbehoud burgers van andere landen ter dood veroordeelt. Of de eigen onderdanen in binnen- en buitenland laat vermoorden. Of bij herhaling laat weten dat een ander land van de aardbodem moet verdwijnen. Zal de bijna-moord op Salman Rushdie ook maar iets veranderen aan de diplomatieke relaties met het Iraanse regime? Vast niet.

In tegenstelling tot wat woke verkondigt, zijn woorden geen wapens en is een boek geen geweld. Wat wel geweld is, zijn de messteken die Salman Rushdie opliep in zijn armen, zijn lever en zijn oog. Hij ligt inmiddels niet meer aan de beademing, maar de westerse vrijheid van meningsuiting ligt daar nog wel, en de prognose is niet goed.

PEN

Twee schrijvers, twee fatwa’s