‘There are many here among us

Who feel that life is but a joke

But you and I, we’ve been through that

And this is not our fate

So let us not talk falsely now, the hour is getting late’

Bob Dylan passeerde net in België, dus het leek me toepasselijk om te beginnen met een stukje tekst uit All Along the Watchtower.

Wie tegenwoordig pleit voor een de-escalatie in de oorlog tussen Rusland en Oekraïne wordt al snel afgeschilderd als een rechtse (!) Poetin vriend. Toen Elon Musk en Donald Trump vorige week opperden dat het misschien toch geen slecht idee zou zijn om te kijken of we een nucleaire oorlog zouden kunnen vermijden door middel van onderhandelingen, werden ze weggehoond.

In Kiev werden de gigantische posters van Elon Musk, die de Oekraïners eerst hadden opgehangen om hem te bedanken voor zijn internet satelliet verbindingen, naar beneden gehaald. Dat plein met zijn naam en een standbeeld in Kiev mag hij nu wel vergeten. Niets mag spaken in de wielen steken van de propaganda-oorlog, aan beide zijden uiteraard. Daarom is het jammer dat de Russische propagandazender RT niet langer te bekijken is in Europa: het is altijd leerrijk om de ene propaganda met de andere te vergelijken.

Omgekeerde redenering

Wie nu pleit voor onderhandelingen en de-escalatie is dus verdacht. Sterker nog: volgens de specialisten in Washington leidt de vraag tot de-escalatie net tot een escalatie. De reden daarvoor is voor de oorlogsapologeten simpel: ‘wie nu onderhandelt, laat zien dat hij schrik heeft van een nucleaire oorlog’, volgens de in Washington invloedrijke Yale professor Timothy Snyder. Mij lijkt het net heel verstandig om schrik te hebben van een nucleaire holocaust, waarbij de volledige mensheid mogelijk wordt uitgeroeid, maar die houding wordt nu als laf omschreven. Ik ben vast erg ouderwets. En bovendien geen Yale professor.

Waar vroeger werd gesproken over de nucleaire balans die juist verhindert dat er een atoomoorlog komt, wordt de redenering door de haviken nu omgedraaid: we mogen ons niet laten afschrikken door nucleaire chantage. Wat vroeger een evenwicht werd genoemd, heet nu chantage. Daar waar tijdens de Cuba-crisis Chroesjtsjov en Kennedy tot een akkoord kwamen en de wereld een nucleaire oorlog bespaarden, zouden ze vandaag als laf en zwak worden bestempeld.

Dat zijn zorgelijke evoluties, vooral omdat deze Oekraïne oorlog hier in onze achtertuin gevoerd en – bijvoorbeeld – niet in Mexico aan de grens met de VS of in Cuba. Zo’n geografisch verschil scheelt in het denken toch een flinke slok op een borrel Bourbon.

Nieuwe wetgeving ten voordele van oorlogsindustrie

Volgens de meestal goed ingelichte publicatie Defense News komt er in de VS een nieuwe wet aan – gesteund door Democraten en Republikeinen – om nog meer geld vrij te maken voor meerjarencontracten met wapenfabrikanten om Oekraïne te helpen en om Amerikaanse voorraden aan te vullen. Uitstekend nieuws voor de Amerikaanse oorlogsindustrie die nu al op volle toeren draait, met recordwinsten voor onder meer Lockheed Martin dat het fameuze HIMARS raketsysteem produceert.

Het Pentagon zou ook mogen samenwerken met de NAVO om massaal wapens te kopen voor zijn leden, en voor contracten in verband met Oekraïne zou de wetgeving een aantal belangrijke wettelijke beperkingen op de aankopen van het Pentagon versoepelen tot het fiscale jaar 2024 – een teken dat de wetgevers de oorlog zien aanslepen.

‘De bedoeling van de wetgeving is het Pentagon en de industrie aan te zetten tot meer agressiviteit door bureaucratische belemmeringen weg te nemen, niet alleen met het oog op Rusland maar ook met het oog op een mogelijke confrontatie met China over Taiwan’, aldus een hooggeplaatste congresmedewerker in Defense News. In het licht daarvan wil de senaat ook 10 miljard dollar vrijmaken voor militaire hulp aan Taiwan. We zien hier dus identiek hetzelfde mechanisme dat ook bij covid speelde en de Big Pharma nog rijker maakte dan ze al waren: een probleem wordt gecreëerd, de oplossing wordt aangereikt en de hoogdringendheid wordt ingeroepen om wetgeving snelsnel aan te passen.

Boycot China

De voorbereidingen voor het conflict met China worden ook op een ander niveau gevoerd: de Biden administratie verbood vorige week de export van hoogtechnologisch materiaal naar China, waardoor bijvoorbeeld ook de Nederlandse producent van halfgeleiders ASML haar medewerkers heeft opgedragen om niet langer voor Chinese klanten te werken. Producenten als Apple, Samsung, Google, Amazon en Microsoft zagen de bui al langer hangen en hebben hun productie inmiddels naar andere Aziatische landen verhuisd, zoals Viëtnam of India.

Het lijkt er sterk op dat de VS een offensief voorbereiden op verschillende fronten (en dan hebben we het nog niet over Irak gehad). Europa staat er bij, kijkt er naar en bibbert voor een koude oorlogswinter. Het wordt de hoogste tijd dat we die olifant in de kamer benoemen, voor het te laat is.

‘And this is not our fate

So let us not talk falsely now,

the hour is getting late’

Pentagon

Op de uitkijktoren

Lessen uit de val van Afghanistan