Vorige woensdag werd bij een afrekening tussen drugbendes een man neergeschoten op het Jacques Franckplein in de Brusselse gemeente Sint-Gillis. De vorige dagen was er verschillende keren geschoten in dezelfde buurt, rond de Hallepoort. Een man met een riotgun reed er weg op een elektrische autoped. Op het Vossenplein werd een man betrapt met een oorlogswapen. De bewoners zijn begrijpelijkerwijs in alle staten. Sommigen zeggen dat ze hun huis niet meer uit durven.

Criminaliteit ‘gedaald’

24 uur na de bloedige woensdag leek het alsof er niets gebeurd was. Dealers stonden hun klanten op te wachten; gemaskerde opzichters zaten op stoeltjes en hielden gezapig een oogje in het zeil. Van een verscherpt politietoezicht was geen sprake.

Op dat moment was Rudi Vervoort (PS), minister-president van het Brussels Gewest, te gast bij La Première van de RTBF. Het probleem onderschatten deed hij zeker niet en hij klaagde niet onterecht aan dat het kader van de politie na 2000 niet was aangepast aan de spectaculaire Brusselse bevolkingstoename.

Vervoort had positief nieuws. Uit recente statistieken blijkt dat de algemene criminaliteit in Brussel sterk achteruit gegaan is de laatste tijd. Iemand had moeten opmerken dat dit misschien komt omdat er meer te verdienen is met drugs. Ik weet niet of dit echt een vooruitgang is. Je loopt minder kans beroofd te worden op straat, maar de kans op een kogel in je kop is groter…

Crisissituatie

Ook werd Vervoort niet gevraagd waarom hij niet meer gebruik maakt van zijn bij de laatste staatshervorming uitgebreide bevoegdheden op het vlak van veiligheid. Vervoort heeft dezelfde mogelijkheden als een provinciegouverneur in geval van een grote crisis, zoals bij aanslagen. Hij kan dan de politiediensten coördineren.

Maar blijkbaar vindt Vervoort de huidige situatie niet ernstig genoeg om het commando over te nemen. Of wil hij zijn collega’s burgemeesters niet voor het hoofd stoten. Hij blijft erbij dat de lokale politie door hun kennis van het terrein het best geplaatst is om in te grijpen bij een crisis. Fuseren van de zes politiezones of de negentien gemeenten is voor hem een zinloze oplossing. Bij de RTBF lachte hij die mogelijkheid zelfs letterlijk weg : ‘Hoe simpeler hoe beter, alsof door alles te fuseren, alles beter zal gaan.’ Het had van wijsheid getuigd mocht hij toegeven dat het in ieder geval niet slechter kan worden dan nu…

Jammer dat de journalisten niet scherper waren en hem niet vroegen waarom, als de lokale politie toch zo efficiënt is, ze de drugshandel jarenlang zo heeft laten floreren. Buurtbewoners kennen de dealers haast persoonlijk, maar geen agent legt hen iets in de weg. Toen dat vorig jaar toch eens gebeurde in Sint-Gillis en een politiepatrouille een dealer achtervolgde, leidde dat tot een kleine oorlog met jongeren die twee agenten het ziekenhuis insloegen.

Als de kogels in het rond vliegen, zou men bijvoorbeeld ook een streng samenscholingsverbod kunnen afkondigen. Maar dat vindt Vervoort blijkbaar niet nodig. De burgemeester van Sint-Gillis geeft openlijk toe dat hij het ook niet meer weet.

Peterbos

En nee, zei Vervoort nog, in Brussel zijn geen no-go zones. Ook niet in Anderlecht, bij de sociale woonwijk Peterbos waar een reporter van de VRT voor zijn veiligheid een kogelvrije vest kreeg van de politie. Het had ook geen kwaad gekund er aan te herinneren dat zes jaar geleden al een journaliste van Terzake daar met stenen was bekogeld.

Is het dan zo gek zich af te vragen wat die lokale bestuurders al die jaren gedaan hebben, of liever niet gedaan hebben, om de situatie nog veel erger te laten ontsporen. De bewoners getuigden openlijk dat het de drugsbendes zijn die er alles en iedereen controleren en de politie er slechts af en toe eens komt kijken.

Superkabinet

Vervoort, die er een superkabinet op na houdt dat dubbel zo veel manschappen telt als dat van zijn Vlaamse collega Jambon, maakte ook nog eens duidelijk dat hij het nut van herstructurering van het Brussels Gewest niet inziet. ‘Dat is het refreintje uit het noorden dat ik al ken zolang ik aan politiek doe.’ Hij noch de journalisten hadden blijkbaar de moeite gedaan om het OESO-rapport te lezen dat op verzoek van Vervoorts voormalige staatssecretaris Pascal Smet (Vooruit) geschreven was. Daarin werd openlijk gepleit voor een omvorming van de gemeenten tot aan het gewest ondergeschikte districten, zoals in Parijs en Antwerpen.

‘Antwerpen heeft ook een zwaar drugprobleem, maar daar pleit niemand voor een politieke herstructurering’, merkte Vervoort nog op, met een sneer naar Bart De Wever, ‘de perfecte man’. Het was een vrij aanmatigende manier om te zeggen dat wat hem betreft er in Brussel niets hoeft te veranderen, dat het leger van bestuurders en mandatarissen goed werk levert.

Helaas vroegen de RTBF-journalisten Vervoort niet waarom hij zelfs niet te moeite had gedaan om zich op de plekken des onheils in Anderlecht en Sint-Gillis fysiek te tonen, zoals staatslui wel eens plegen te doen om te laten zien dat het hen menens is, in een elan van solidariteit met de getroffen bevolking.

Maar daarvoor had Vervoort helaas geen tijd. Het was nochtans een deugddoend teken geweest om te tonen dat de politiek niet wil dat bewoners leven in angst voor verdwaalde kogels.

Peterbos

Radio Vervoort