Na de pijnlijke buiklandingen waarmee het politieke jaar van 2021 eindigde, is het tijd voor de politiek om zich te herpakken. Wordt 2022 een beter jaar? In deze aflevering van Doorbraak Radio geven Karl Drabbe en Carl Devos hun analyse.

De verkiezingen vinden plaats in 2024, maar toch zal 2022 het laatste volledige politieke jaar van deze legislatuur zijn. Vanaf de herfst van 2023 dommelt de politiek immers wat in en wordt het startsein van de verkiezingscampagne gegeven. Dit jaar zal de politiek zich dus moeten bewijzen in de aanpak van enkele belangrijke dossiers die nog op de tafel liggen. De discussie rond de pensioenen, de hervorming van de arbeidsmarkt en de betonstop zijn slechts enkele voorbeelden van dossiers die geen uitstel meer verdragen. 2022 wordt een druk politiek jaar en biedt aan partijen de kans om zich meer te tonen, zegt Devos. ‘Over heel dossiers staan er weinig beslissingen vastgelegd in het regeerakkoord, waardoor ook meerderheidspartijen de kans krijgen zich het komende jaar te profileren.’

Coronanieuws dominant in de Wetstraat

De Wetstraat werd in 2021, net zoals in 2020, gedomineerd door het coronanieuws. De vraag is of dat in 2022 anders zal zijn en of de politiek belangrijke beslissingen zal blijven verstoppen achter het virus. Als er iets wordt beslist door de Vivaldi-regering dan is het vooral om niet te beslissen, zegt Drabbe. Verder kan de betoging tegen de coronamaatregelen van aanstaande zondag roet in het eten gooien van alle politieke partijen die nu grote voorstellen lanceren. ‘Niet enkel onderling kan er moeilijk bestuurd worden maar ook de bevolking wordt steeds meer gefrustreerd.’

Als er geen knopen worden doorgehakt kan het palmares waarmee de politiek naar de kiezer trekt in 2024 bijzonder dun zijn, zegt Devos. De vraag is ook of de coronacrisis wel nog een valabel argument is om andere beslissingen op de lange baan te schuiven. Het besef in de Wetstraat dat men niet enkel met het coronabeleid naar de kiezer kan trekken groeit.

Het energiedebat, klaar om knopen door te hakken?

Kernenergie en de hoge energiefacturen blijven belangrijke discussiepunten. Al voelt Devos een compromis rijpen richting een energiecheque om de hoge kosten te drukken. Verder staat de kernuitstap weer helemaal bovenaan op de politieke agenda door het recentste rapport van de nucleaire waakhond FANC, die zegt dat de jongste kernreactoren open kunnen blijven als de regering snel beslist. ‘Het front over de kernuitstap is dus nog niet gesloten maar in maart moet de regering finaal beslissen.’

Lachaert en Bouchez hebben de deur op een kier gezet om de jongste kerncentrales toch open te houden. Lachaert geeft aan dat Groen zal moeten toegeven op de aanpassing van de wetgeving om geen nieuwe kerncentrales te openen. De energiekosten die uit de pan swingen zijn een argument om deze optie toch te overwegen, benadrukt Drabbe. Lachaert heeft een bocht genomen door uit de schaduw van de premier te treden en zijn partij opnieuw op scherp te willen stellen.

De pijnpunten in de Vlaamse regering

Het wordt steeds moeilijker om te verdedigen dat de Vlaamse regering het beter doet dan de federale regering. Ook de Vlaamse regering heeft interessante discussies op de tafel liggen, maar die lopen niet goed. Als deze discussies, zoals bijvoorbeeld rond het stikstofbeleid, degelijk gevoerd worden heeft de Vlaamse regering dezelfde kans als de federale regering om zichzelf te herlanceren, vindt Devos. De Vlaamse meerderheidspartijen zitten ideologisch dan wel dichter tegen elkaar dan de Vivaldi-partijen, maar ook op Vlaams niveau slagen de partijen er niet in om grote dossiers erdoor te duwen.

Het is vooral Zuhal Demir die wordt gezien als iemand die oppositie voert tegen de federale regering via de Vlaamse, zegt Drabbe. ‘Demir is niet enkel bezig met partijpolitiek, maar ook met zichzelf te profileren.’

Eigen partij en positie eerst

Nog moeilijker dan het energiedebat wordt de begrotingsdiscussie die in maart besproken moet worden. De begroting zoals besproken eind vorig jaar is opnieuw achterhaald en volledig aan het ontsporen, zegt Devos. ‘Indien er een rentestijging komt zal België terug met dure leningen komen te staan.’

In de Wetstraat leeft daarom bij velen het besef dat de problemen waar de regering mee kampt groot zijn en de tijd om zaken recht te zetten slechts kort is. Daardoor zetten heel wat politici de eigen partij en positie op kop, zegt Devos. ‘De enige manier om dit te keren, maar daar lijkt het niet op, is als de regering zelf sterk genoeg is zich hiertegen te verzetten.’ Indien het partijbelang boven het algemeen belang komt te staan dan zal de politiek collectief verliezen in 2024. De oppositiepartijen staan te wachten in de coulissen om hier gebruik van te maken, zegt Drabbe. ‘Ze worden slapend rijk maar het blijft wel moeilijk voor de oppositie om in debat te treden.’

Redacteur artikel: Rani De Leeneer

politieke jaar

Drabbe en Devos: ‘Eigen partij en positie eerst’