De lijst met incidenten waarbij politieagenten worden aangevallen blijft maar groeien. Dit weekend was het weer twee maal prijs. In Elsene werden drie agenten werkonbekwaam geschopt en geslagen. In Schaarbeek werd een politieagente aangevallen bij een corona-interventie. De dader bleef herhalen dat híj de man was. Hij trachtte voor hij gearresteerd werd het dienstwapen te bemachtigen. In beide gevallen mochten de daders na verhoor beschikken. In het laatste geval ging het om een man die illegaal op het grondgebied verblijft. Hij kreeg een bevel het grondgebied te verlaten.

Straatje zonder einde

Voor Carlo Médo, nationaal voorzitter van de onafhankelijke politievakbond NSPV, is de maat ondertussen vol. ‘Het gaat hier over ernstige feiten die dagelijks voorkomen. Onze mensen voelen zich in de steek gelaten door justitie. We draaien hier telkens in cirkels. Daders worden opgepakt en bijna ogenblikkelijk weer vrijgelaten. Wanneer het dan gaat over iemand die hier illegaal verblijft, weet je dat daar geen gevolg aan gegeven gaat worden. Zelfs indien ze die voor de rechtbank willen brengen, vinden ze hem niet om de dagvaarding te betekenen.’

‘Voor onze mensen is dit vermoeiend en frustrerend. Dat zijn zaken die momenteel onderbelicht blijven, maar we worden nu tijdens de coronacrisis dagelijks geconfronteerd met dit soort feiten. Neem nu bijvoorbeeld de situatie rond de haven in Zeebrugge. Elke dag pakken we daar telkens dezelfde tien à twintig mensen op. Die komen telkens opnieuw vrij, met een bevel om het grondgebied te verlaten. Uiteindelijk is dat een cirkelbeweging. Wat moet je daar als agent mee doen? Het is een straatje zonder einde.’

Moraal wordt aangetast

‘Dat vreet aan het moraal’, stelt Médo. ‘Dat vreet elke dag opnieuw aan de collega’s die zich afvragen waar ze mee bezig zijn. Nu kan je stellen dat je je die vraag niet mag stellen, maar politiewerk is geen bandwerk. Bij politiewerk speelt een heel grote humane factor. Er komt veel menselijk begrip bij kijken. We willen hier in België geen politiemacht die met de stok alles uit elkaar ranselt. Wij kiezen voor een model met communitypolitie. Vanuit onze opleiding, vanuit de manier waarop wij naar politiewerk kijken, vreet dit aan ons.’

‘Zowel op menselijk als op administratief vlak knelt hier het schoentje. De collega’s stellen zich de vraag wat ze met het uitzichtloze van deze mensen moeten aanvangen. Administratief brengt dit een hoop werk mee dat nergens toe leidt.’

‘Eigenlijk klopt er iets niet met het systeem. Dat is ook wat onze mensen op het terrein zeggen. Al de tijd die je investeert in zo’n dossier kan je beter gebruiken voor ander werk dat de burgers van ons mogen verwachten. Die burger heeft recht op patrouilles in zijn wijk, op degelijk toezicht. Wanneer je daarentegen met dit soort dossiers bezig bent, heb je daar geen tijd voor. Je moet wachten op een beslissing van Vreemdelingenzaken, die moet je dan betekenen… Ik wil benadrukken dat het hier telkens over mensen gaat. Ik heb begrip voor de zoektocht naar een betere toekomst.’

Slechte start met onderhandelingscomité

De onvrede bij het korps is al langer aanwezig. Vorige week was er sinds het aantreden van de nieuwe regering een eerste onderhandelingscomité. Daar kregen de vertegenwoordigers van de politie een koude douche. Médo verklaart hoe dit verliep. ‘Vorige week hebben we echt een slechte start gemaakt rond een aantal thema’s. Dat is heel slecht gevallen bij het personeel. Wij waren in afwachting van een aantal beslissingen rond beloftes die in het verleden werden gedaan. We bleven op onze honger zitten. Die onderhandelingen zijn echt hard aangekomen bij de achterban.’

‘Dat wordt dan versterkt door de gebeurtenissen van dit weekend. Er rijzen heel wat vragen. Onze mensen voelen zich niet erkend. Het gevoel leeft dat de politie als niet-essentieel wordt beschouwd. Geen premies, geen extra mogelijkheden voor kinderopvang in geval van een sluiting van de scholen, geen erkenning van covid als beroepsziekte… En dan krijg je nog kletsen van een bende ongehoorzamen wanneer je probeert om de regels te doen naleven. Met een beetje pech kom je ’s avonds nog besmet thuis om de rest van je gezin aan te steken. Dat is wat er momenteel leeft.’

Geen boetes meer uitschrijven

De vakbonden lanceerden een oproep om geen boetes meer uit te schrijven zolang er geen oplossing is voor de problemen. Het valt op dat alle vakbonden dit weekend achter deze oproep stonden. Een harde boodschap, maar die is wel overgekomen, volgens Médo. ‘Er is veel animo te bespeuren bij onze achterban over de boodschap die we brachten. Ook gewone burgers hebben ons aangeschreven om hun begrip voor ons standpunt te betuigen. De mensen die elke dag op het terrein staan voelen zich bekocht en in de steek gelaten. Zij stellen zich meer en meer de vraag waarom ze controles zouden doen wanneer ze telkens gemolesteerd worden.’

Woensdag overleg met minister Verlinden

‘We hebben nu duidelijk een signaal gekregen van minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V) om aan tafel te gaan zitten om de problemen aan te kaarten en oplossingen te vinden. Dat is een goede zaak. We hebben klaar en duidelijk gesteld wat er bij de achterban leeft. Dat geldt voor de vier vakbonden. Het thema van geweld leeft bij alle syndicaten, los van de kleur. Vooral de collega’s van het VSOA hebben schitterend werk geleverd in de opvolging van dit dossier. Uiteindelijk is het ons aller betrachting om ervoor te zorgen dat elke politieagent in goede omstandigheden kan werken en ’s avonds veilig terug naar huis kan gaan.’

‘Woensdagmiddag zitten we allemaal samen met de minister van Binnenlandse Zaken, die voor ons toch nog steeds het eerste aanspreekpunt is. Het is nu kwestie van de situatie door overleg te ontmijnen. Minister Verlinden heeft duidelijk gemaakt dat deze situatie niet te lang mag duren. Ik volg dat standpunt.’

Nog geen applaus

Médo ziet wel een lichtpunt. ‘Ik ben aangenaam verrast door de snelle reactie van de minister van Binnenlandse Zaken en die van Justitie (Vincent Van Quickenborne, Open VLD). Ze hebben openlijk getoond hoe ze de zaken zien. Ze hebben beiden het signaal gegeven dat ze als beleidsmaker iets willen betekenen. De aankondiging van Van Quickenborne over zijn rondzendbrief om het opportuniteitssepot in deze context te verbieden laat aan duidelijkheid niets te wensen over. Ik sta nog niet te applaudisseren, maar ik voel wel aan dat men de situatie wil deblokkeren.’

‘Het is ook hoog tijd. Onze mensen hebben hard hun best gedaan om preventief op te treden in het kader van de coronacrisis. Het repressieve maakt ook deel uit van onze taak. Onze mensen begrijpen niet meer dat ze gemolesteerd worden wanneer ze opmerkingen maken over het niet dragen van een mondmasker.’

Afspraken moeten gehonoreerd worden

Médo sprak maandag in De Ochtend op Radio 1 zijn begrip uit voor minister Verlinden die zich in het dossier moet inwerken. ‘Ze moet echter ook begrijpen dat wij hier ondertussen al meer dan tien jaar mee bezig zijn. Er werden in het verleden al afspraken gemaakt. Wanneer je een consensus bereikt in een dossier, ga ik er van uit dat het in orde komt. We kunnen toch niet telkens er een nieuwe ploeg aantreedt van nul opnieuw beginnen? De afspraken die gemaakt werden, onder andere rond nultolerantie, moeten gehonoreerd worden.’

politiewerk

Carlo Médo (politievakbond NSPV): ‘Afspraken rond nultolerantie moeten gehonoreerd worden’