Het IMF denkt dat er in dit land in 2023 een economische groei zal zijn van 1%, en volgend jaar wordt dat 1,25%. Maar met een inflatiecijfer van 2,5% dit jaar en ruim 4% volgend jaar ziet de economische barometer er bepaald niet vrolijk uit. Ook wijst het Fonds op de geopolitieke problemen en de energieprijzen als negatieve factoren.

Omdat de belastingdruk al zeer hoog is, zijn voor het IMF belastingverhogingen uitgesloten. Wel kan er gesleuteld worden aan een verschuiving naar consumptie- en milieutaksen. Daarom wijst het IMF naar de ontspoorde uitgaven en dan vooral in de sociale sector met de pensioenkost (64 miljard euro in 2023, waarvan 22 miljard ambtenarenpensioenen) en de ziekte-uitkeringen (12 miljard). Maar hoe hier concreet moet worden bespaard wordt niet echt uitgelegd.

Hogere werkgelegenheidsgraad

Het IMF acht ook een hogere productiviteitsgraad en een hogere werkgelegenheidsgraad absoluut noodzakelijk. Zoals bekend ligt die werkgelegenheidsgraad op 77% in Vlaanderen, en rond de 65% in de beide andere gewesten. Het gewenste 80%-niveau zal op korte termijn alleen te bereiken zijn in Vlaanderen. Nog maar eens pleit het IMF voor een fiscale hervorming waarbij werkenden netto meer overhouden.

Maar het moet gezegd: al deze voorstellen staan al jaren in deze rapporten, en de politiek heeft er nog niet veel mee gedaan. De reden is vrij simpel: politieke verdeeldheid en de quasi onmogelijkheid om parlementaire meerderheden te vinden om dergelijke hervormingen door te voeren.

30 miljard besparen

Het IMF stelt dat er in 2024 0,6% BBP moet bespaard worden en vanaf 2025 elk jaar structureel 0,8% BBP, samen ongeveer 30 miljard euro. Dat zal een inspanning vergen van de federale overheid én de deelstaten. Maar gezien de budgettaire situatie van het Franstalig deel van het land en van Brussel, is het zeer de vraag of dat politiek mogelijk is. De opkomst van de PTB maakt enige ingreep in de richting van wat het IMF voorstelt voor socialisten en groenen zeer moeilijk.

In elk geval gaan de huidige regeringen niet veel meer doen in deze onzekere pre-electorale tijden. Dus komt de inhoud van het IMF-dossier op de tafel van de regeringsonderhandelingen in 2024. Maar ook dan zal weinig of niets gebeuren tot oktober 2024, tot men enig zicht heeft op de lokale coalities. Dan zijn we dus al in 2025…

Lopende zaken

Het wordt overigens afwachten wat de Europese Commissie vindt van het Belgisch begrotingsontwerp voor 2024. Dat gaan we pas midden november weten. En dan is er nog het Europees budgettair semester van april 2024 of de begrotingscontrole. Dat allemaal zou wel eens voor flink wat problemen kunnen zorgen.

En het zou dus kunnen dat de Vivaldi-partijen blij zijn dat eind april 2024 de parlementen ontbonden worden, en zich kunnen verschuilen achter de lopende zaken. Dat is tegelijk de beste waarborg om onmiddellijk de techniek van de voorlopige twaalfden in te voeren. Zo te zien de enige vorm van besparing die in dit land nog haalbaar is.

productiviteitsgraad

België krijgt een slecht rapport van het IMF