Gisteren zag ik in een mondain vakantieoord twee mannen die een vrouw in burka, het gezicht geheel bedekt, voor zich uit lieten lopen als was het een hondje. Alleen de leiband ontbrak. Af en toe riep een van de mannen ‘pssst’, of knipperde met zijn vingers ter attentie van dat wandelend spook, dat meteen gehoor gaf en bijdraaide, ik verzin het niet. Weinig of geen toeschouwers vonden dat raar, en dat vond ik dan weer raar: in een Europese stad, niet bepaald een marginale omgeving, een tafereel dat men zich zelfs in Saoedi-Arabië nauwelijks nog kan voorstellen.

We weten al langer dat moslims het bij ons dikwijls bruiner bakken dan in vele staten waar de sharia heerst. Naar aanleiding van het WK voetbal in Quatar, dit jaar in november en december, worden we er ook weer aan herinnerd dat in die steenrijke golfstaat homofilie verboden is en de vrouwenrechten een bedenkelijk niveau halen. Dat is zeker aanbevelenswaardig: sport- en andere journalisten die met een kritische blik kijken naar de staat van de mensenrechten in een organiserend land.

Maar tegelijk werkt dit als een mistgordijn, en dient het om politiek incorrecte beschouwingen te weren over de manier waarop de islam in onze eigenste contreien zijn stempel op de samenleving drukt. Duidelijk in een geest van expansie en dominantie. De wereldlijke wetten zijn ondergeschikt aan het woord van de Koran, moslims accepteren deze wereldlijke wetten maar voorlopig, tactisch, in afwachting dat de sharia kan worden toegepast.

Rudi de Gutmensch

Het kan me dus eigenlijk niet zoveel schelen dat in moslimstaten deze sharia wordt toegepast. Het moet zijn dat de bevolking dit ook accepteert als een deel van de culturele traditie. Willen ze in opstand komen, des te beter, ze krijgen al mijn sympathie. Maar ondertussen wordt de olifant in onze kamer groter en groter, en zie ik in de mainstream media nog altijd grote omzichtigheid, kwestie van niet van ‘racisme’ beschuldigd te worden.

In dezelfde zin begint me de gedrevenheid te storen waarmee VRT-sterjournalist Rudi Vranckx de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen aanklaagt in exotische locaties zoals Afghanistan, sinds de Amerikanen er halsoverkop op de vlucht sloegen voor de oprukkende Taliban. Ja, het is erg dat meisjes er illegaal moeten school lopen, dat vrouwen er behoudens burka uit het straatbeeld en het openbare leven worden geweerd, nauwelijks nog een job mogen uitoefenen, enzovoort. Maar helaas, Afghanistan is een islamitisch land dat al een aantal keren door verschillende grootmachten werd belaagd in zijn soevereiniteit. Je zou van minder wat paranoïde worden.

De reportages van Rudi Vranckx zijn voor een groot deel oefeningen in humanitaire self-exposure, waarbij de journalist zelf een vedettenrol vervult: hij is de engelachtige Gutmensch die overal onrecht bespeurt en mistoestanden aanklaagt. En liefst zo ver mogelijk van huis. Om het daarna in de VRT-studio uitgebreid te etaleren. Zo verzamelde hij enkele jaren geleden muziekinstrumenten voor Irak, die dan met veel vertoon en onder veel camera’s werden overhandigd. Mijns inziens is dit een foute benadering van journalistiek, en zit de VRT hier fundamenteel fout. Een journalist moet zich niet overal als weldoener profileren, daar zijn NGO’s en andere hulporganisaties voor. Men verwacht dat een reporter correct verslag uitbrengt, liefst zelf niet teveel voor de camera’s loopt om een show op te voeren, ons dingen laat zien en informeert. De conclusies trekken we liever zelf en de moraal zullen we er ook wel bij verzinnen.

Constructieve journalistiek

Maar Vranckx loopt overal op het eerste plan, en dan nog liefst op een afstand van het acute oorlogsgeweld, om indringende, menselijke reportages te maken waarbij we collectief ‘schande!’ en ‘boe!’ kunnen roepen, terwijl we de geëngageerde verslaggever zouden kunnen omhelzen omwille van zijn feeling voor onrecht en zijn talent om de juiste emo-snaar te betokkelen.

Het zal wel ‘constructieve journalistiek’ heten: journalistiek met een boodschap en met een politiek correcte inslag. Maar ik moet de eerste reportage van Rudi Vranckx nog zien die de doorsnee mentaliteit van de in België en Vlaanderen wonende moslims belicht, met hun focus op de religieuze leer en een voor onze begrippen achterlijke moraal, waarin de vrouw een plek op de achtergrond toebedeeld krijgt. We denken ook aan het toenemend aantal genitale verminkingen bij meisjes, de zgn. clitoridectomie. Links en (vooral) groenlinks blijven zwijgzaam over deze traditionalistische fixaties, die niet af- maar toenemen, en ook in de radicalisering van jongeren een rol spelen. Ondertussen wordt er stevig van leer getrokken tegen een muziekfestival waarvan de deelnemers banden zou hebben met enige neo nazi-folklore, alsof dit onze beschaving zou bedreigen.

De vernederende behandeling van vrouwen door Europese moslims is wellicht een strikte toepassing van hun geloof, maar vooral een signaal dat wij met onze Verlichtingsprincipes zo ongeveer aan de terminus zitten. Als journalisten en media dit soort fenomenen al zien als een aspect van diversiteit en multiculturele ‘verrijking’, dan is het logisch dat iemand als Rudi Vranckx in Afghanistan de humanist gaat uithangen. Het is aan ons om de vinger op de wonde te leggen omtrent wat zich in Europa afspeelt, hoe het nieuwe normaal zich opdringt, en om de oorverdovende stilte van de media hierover te doorbreken.

Quatar

Meer interesse voor vrouwenrechten in Afghanistan dan voor Europese moslimradicalisering