‘Guess who’s back? Back again?’ Op de muziek van de Amerikaanse rapper Eminem bezingt Nigel Farage in een TikTok-filmpje zijn terugkeer naar de Britse politieke arena. Hij doet dat op zijn typische breed glimlachende en pesterige manier. Nigel Farage weet als geen ander het Britse politieke forum te bespelen. Zijn aantreden in de verkiezingsstrijd kruidt de tot nog toe vrij saaie en voorspelbare campagne.

De partijleider is de bedrijfsleider

Enkele weken geleden vertelde Nigel Farage dat hij zich zou bezighouden met de Amerikaanse verkiezingen die ‘belangrijker’ zijn, aldus hijzelf. Vandaag staat hij weer helemaal op het voorplan van zijn Reform Party.

Wanneer ik zijn zeg, dan moet u dat letterlijk nemen. Nigel Farage bezit het meeste aandelen van zijn partij, 53%, wat dus eigenlijk een bedrijfje is (Reform UK Party Limited). Echt verrassend was het dus niet toen de Reform partijleider Richard Tice op 3 juni zonder morren zijn plaats afstond aan Farage.

Er wordt vaak de vergelijking gemaakt met de Nederlandse PVV van Geert Wilders die van die partij het enige lid is. Maar die vergelijking loopt mank, omdat de Reform Party iets meer dan 50.000 leden telt. Dat ledenaantal is sinds 3 juni in stijgende lijn gegaan, al hebben die leden in de huidige bedrijfsstructuur van de partij niets te zeggen. Er bestaat geen interne partijdemocratie.

Farage gaf in een interview met Channel 4 toe dat dit niet aan te houden is, als de partij een rol wil spelen in de politiek.

Contract met de Britten

Het is opvallend — en ook geen toeval — dat Nigel Farage in zijn politieke handelen tapt uit een Amerikaans vaatje. Hij is sinds 2016 de beste maatjes met Donald Trump: 2016, het jaar van de Brexit en het jaar van de verkiezing van Trump.

Begin deze week presenteerde Nigel Farage zijn ‘Our Contract with You’, een verkiezingsprogramma dat niet zo genoemd mag worden. Wanneer ik de aankondiging ervan zag, dacht ik meteen aan 1994. Toen stelden de Amerikaanse Republikeinen onder leiding van Newt Gingrich een ‘Contract with America’ voor in aanloop naar de congresverkiezingen.

De expliciete bedoeling van het contract was dat de kiezers er hun afgevaardigden konden op aanspreken

Het veroorzaakte een electorale aardverschuiving ten gunste van de Republikeinen. Er kwam een einde aan het veertigjarige bewind van de Democraten in het Amerikaans Congres. Gingrich deed immers met succes een beroep op de outsiders van het systeem, de mensen uit lagere-inkomensgroepen zonder een voltooide opleiding in het hoger onderwijs.

De expliciete bedoeling van het contract was dat de kiezers er hun afgevaardigden konden op aanspreken.

Kiescampagne

Farage benadert de Britse kiescampagne op dezelfde manier en gaat met zijn kiezers een expliciet contract aan want ‘een partijprogramma staat synoniem voor leugens’. Zijn programma, excuseer, contract is 24 pagina’s lang waarbij een bevriezing van de immigratie, versterking van de koopkracht en een verbetering van de gezondheidszorg tot de speerpunten behoren.

Het plan bevat ook stevige belastingverlagingen, meer blauw op straat en een ‘patriottisch curriculum’ voor het onderwijs. Sommigen noemen het al een conservatief contract op steroïden dat een diepgaande hervorming – Reform – van het Verenigd Koninkrijk belooft. Daarbij hamert de campagne sterk op kernwaarden die laten uitschijnen dat het vroeger beter was in Groot-Brittannië.

De beweging achter Farage teert op de nostalgie van vele Britten en belooft bijna ‘Let’s make the UK great again’. Zijn uiterlijk belichaamt die nostalgische Britse reflex: met een pint of een sigaar in de hand verschijnt hij in mosterdkleurige broeken, gedeukte hoeden, stevige tweed en geruite hemden waarop hij dassen draagt met fazanten of jachteenden als thema.

De outsider

In zijn mediaoptredens zet hij zich sterk af tegen de politieke klasse, de mensen uit de ‘Westminster bubble’. Het herinnert aan hoe in de Verenigde Staten wordt gesproken over ‘those in Washington’. Aangezien oppositieleider Sir Keir Starmer en premier Rishi Sunak de perfecte belichaming zijn van de klassieke politicus, kan hij dit ongebreideld verderzetten.

In een interview vertelde hij dat hij niet langer het openbaar vervoer kan nemen uit schrik voor lijfelijke aanvallen

Tegenover de atypische Boris Johnson was dit voor Nigel Farage een pak moeilijker. Farage spreekt ook altijd in naam van een grote groep — vooral vergeten — mensen, ‘the great silent majority’ om het met Richard Nixon te zeggen, die moet strijden tegen de elite in hun bubbel. Opnieuw, de man mikt op de outsiders.

Ondanks die claim is er geen enkele politicus in het VK die meer afkeer oproept dan Nigel Farage. Men gooide al milkshakes in zijn gezicht en, erger nog, stenen naar zijn hoofd. In een interview vertelde hij dat hij niet langer het openbaar vervoer kan nemen uit schrik voor lijfelijke aanvallen.

Populair TikTok-kanaal

Farage kan Donald Trump ook wat leren. De Brit heeft het populairste politieke TikTok-kanaal van het land. Hij heeft meer dan 600.000 volgers. De regerende Tory’s hebben er 50.000. Als niemand anders bereikt de zestigjarige Nigel Farage de jeugd.

Het is waarschijnlijk niet toevallig dat Donald Trump begin juni ook een TikTok-account startte. De twee mannen respecteren elkaar, ze zijn ‘great friends’.

Nigel Farage wil verkozen worden als Lagerhuislid, maar hij wil vooral het oude status-quo van Labour en de Conservatives aan diggelen slaan om op die manier het leiderschap van de rechtse politieke stem te claimen. Tegen de verkiezingen van 2029 wil hij er staan met een nieuwe rechtse partij, een Conservative Party op steroïden.

Ik ben overigens benieuwd naar wat die andere outsider, Boris Johnson, van plan is na 4 juni. Zou hij zich opwerpen als de redder van de verslagen Tory’s?

rapper

Let’s Make Britain Great Again!