Vlamingen die in Brussel een verkeersovertreding begaan, ontvangen hun boete te vaak in het Frans. Dat heeft verregaande gevolgen voor het rechtsverloop, al is de flagrante overtreding van de taalwet voor het kabinet van minister van Justitie Vincent Van Quikckenborne (Open Vld) geen probleem: ‘Het is aan juristen om dat voor de rechtbank uit te vechten.’ Ondertussen kwamen er reacties binnen die aantonen dat ook de parkeerretributies vanuit het Brussels gewest vaak de taalwetgeving aan hun laars lappen.

In Doorbraak Magazine leggen we uit hoe de taalwet bij verkeersovertredingen niet wordt toegepast. J.H. uit Dilbeek laat zien dat hij consequent zijn verkeersboetes en voorstellen tot minnelijke schikking voor snelheidsovertredingen begaan in het Brussels gewest, in het Frans ontvangt. Dat is een flagrante overtreding van de taalwet. Het College van Procureurs-generaal is duidelijk: Brusselse verkeersboetes voor inwoners van Vlaanderen moeten in het Nederlands worden opgesteld en verzonden.

Tweetalig

Want Brussel is officieel tweetalig. Voor gerechtelijke procedures betekent dit dat de rechtsonderhorige een taalkeuze moet maken. Dat is moeilijk bij snelheidsovertredingen die vastgesteld worden door flitscamera’s of trajectcontroles, want de verbaliserende politieagent kent de identiteit en eventuele taalkeuze van de overtreder niet.

Op dat moment is de woonplaats van de overtreder doorslaggevend. Woont die in Vlaanderen, dan moet het proces-verbaal opgesteld worden in het Nederlands, net zoals het bevel tot betaling. Als er toch Franstalige boetes naar Vlaanderen worden gestuurd, zijn die in strijd met de taalwetgeving. Die regel is van openbare orde, wat betekent dat de boetes in strijd ermee automatisch nietig zijn.

In de cursus

Wanneer we vragen waarom het proces-verbaal in het Frans is en of we ook een vertaling kunnen krijgen, is het antwoord van de Brusselse politie ontluisterend. ‘U kan gebruikmaken van Google Translate, meneer. Ik kan u enkel aanraden het voorstel tot minnelijke schikking te betalen. Anders komt daar een fiks bedrag bij.’ Op de opmerking dat de boete ongeldig is omdat ze in strijd is met de taalwetgeving, is het antwoord van de Brusselse politie al even ontluisterend. ‘Boetes worden opgesteld in de taal van de verbaliserende agent. Dat leren we zo tijdens de opleiding.’

Klinkklare nonsens, maar wel bepalend voor het rechtsverloop, want de taal waarin het initiële proces-verbaal werd opgesteld bepaalt of de zaak bij een Nederlandstalige of Franstalige rechtbank moet voorkomen. Bij minister van Binnenlandse zaken Annelies Verlinden (CD&V) wimpelt woordvoerder Nick Gyselinck de vraag af: ‘Aangezien het gaat over Brusselse politie en niet de federale politie, verwijs ik u graag door naar de lokale politie Brussel-Hoofdstad Elsene. Misschien kunnen zij uw vragen beantwoorden.’ Maar bij de Brusselse politie weten we natuurlijk al wat het antwoord is: ‘De taal van de agent is de taal van het proces-verbaal.’ Dat antwoord heeft Doorbraak samen met J.H. meerdere keren kunnen optekenen.

Inschrijvingsbewijs

Het Brussels parket is verantwoordelijk voor het versturen van het bevel tot betaling en de bijhorende taalkeuze. Bij bevoegd minister van Justitie Vincent van Quickenborne (Open Vld) ziet ook woordvoerder Edward Landtsheere geen probleem. ‘De taalwet schrijft voor dat de verkeersboete wordt verstuurd in de taal van het gebied waar de overtreding plaatsvindt. In Brussel wordt de verkeersboete en het proces-verbaal opgesteld, afhankelijk van de taal van de inschrijving van de nummerplaat. Dat staat zo in een omzendbrief. De onmiddellijke inning, het voorstel tot minnelijke schikking en het bevel tot betalen worden ook in de taal van het inschrijvingsbewijs opgesteld’, zegt hij.

Uit dat antwoord blijkt dat ze op het kabinet-Van Quickenborne en bij het Brusselse parket een eigen lezing hebben van de bewuste omzendbrief. Daarin staat namelijk letterlijk het volgende: ‘Wat het parket te Brussel betreft, wordt het bevel tot betalen opgemaakt in het Nederlands wanneer de overtreder gedomicilieerd is in het Nederlandse taalgebied; in het Frans wanneer de overtreder gedomicilieerd is in het Frans taalgebied; in het Frans of in het Nederlands wanneer de overtreder gedomicilieerd is in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.’

Communicatie

Er staat met andere woorden klaar en duidelijk dat de communicatie naar inwoners van Vlaanderen enkel in het Nederlands kan. Trouwens, minister Van Quickenborne gaf in januari in een antwoord op een vraag van parlementslid Sophie Rohonyi (DéFi) ook nog te kennen dat hij goed beseft dat de taal van het inschrijvingsbewijs geen taalkeuze in gerechtszaken inhoudt.

‘Het taalstelsel dat de overtreder heeft gekozen bij de inschrijving van een voertuig is niet gelijk aan een verklaring van taalkeuze in gerechtszaken. Minnelijke schikkingen worden inderdaad door het parket verstuurd en worden opgesteld in de taal van de procedure die is ingesteld door het aanvankelijke proces-verbaal’, zei hij toen. Kortom: wie in Vlaanderen woont, moet een proces-verbaal krijgen in zijn eigen taal. Ook al is het inschrijvingsbewijs van het voertuig in het Frans.

Wanneer we Landtsheere wijzen op de volledige tekst van de omzendbrief, antwoordt die laconiek: ’99 procent van de minnelijke schikkingen zullen wel in het Nederlands naar Vlaanderen worden gestuurd. Voor het overige is het aan juristen om het voor de rechtbank uit te vechten.’

Parkeerretributies

Nu blijkt uit reacties op het artikel in Doorbraak Magazine dat ook bepaalde gemeenten uit het Brussels gewest op dezelfde manier de taalwetgeving overtreden bij het innen van parkeerretributies. Inwoners van Vlaanderen die — om welke reden dan ook — met een Franstalig inschrijvingsbewijs rondrijden, krijgen hun parkeerretributie eentalig in het Frans toegestuurd.

Wanneer wakkere burgers de bevoegde diensten op de overtreding van de taalwet wijzen, blijft een antwoord uit. Wat volgt zijn aanmaningen met verhogingen van het te betalen bedrag. Uiteindelijk komt er een brief van een deurwaarder die dreigt met een gerechtelijke procedure. Het volstaat dan blijkbaar om de deurwaarder te vragen om het dossier zonder gevolg af te sluiten omdat de oorspronkelijk bestreden akte in strijd is met de taalwetgeving.

In praktijk kennen het Brusselse parket en de Brusselse gemeenten hier onwettige faciliteiten toe aan verondersteld Franstalige inwoners van Vlaanderen. Zij krijgen op basis van hun Franstalige inschrijvingsbewijs automatisch een Franstalige boete, ook al wonen ze in Vlaanderen. Als kers op de taart moeten ze die dan eigenlijk niet betalen, omdat ze in strijd is met de taalwet. Op dit moment is er bij alle gecontacteerde betrokken diensten geen wil te bekennen om aan deze onwettige situatie een eind te maken.

rechtsverloop

Brussel en minister Van Quickenborne (Open Vld) breiden taalfaciliteiten uit