De presidentiële verkiezingsoverwinning van Donald Trump zette vorige week heel wat in beweging. Zo ook in de financiële markten. Vijf vragen Ivan Van de Cloot, hoofdeconoom van Stichting Merito.

Hoe reageerden de financiële markten op de verkiezingsoverwinning van Trump? Kunnen we spreken van onrust?

‘Onrust zou ik het niet noemen. We zien vooral dat de dollar fors in waarde steeg tegenover de euro. Maar ook Bitcoin profiteerde van het nieuws. Wat hier vooral in meespeelt zijn Trumps plannen om hogere importtarieven in te voeren. Die plannen leiden wel niet alleen naar een sterkere dollar, maar brengen ook hogere inflatieverwachtingen met zich mee. En dat zorgt dan weer voor oplopende rentetarieven.’

De markten hebben dus heel snel gereageerd op een nieuwe toekomstige ambtstermijn van Trump. Kan u ook wat verder in de tijd kijken?

‘Veel hangt af van de toekomstige positie van de Republikeinen in het Huis van Afgevaardigden. Als ze er in slagen om ook daar de meerderheid binnen te halen, kunnen ze ook een aantal plannen voor belastingverlagingen doordrukken. Die kunnen dan weer leiden tot hogere overheidstekorten, waardoor er nog meer rentedruk komt. Daarnaast is het uitkijken naar hoe hard het nieuwe regime het spel gaat spelen in de handelsoorlog met China.’

‘Trump heeft al duidelijk een algemeen tarief van tussen de 10 en 20 procent op alle invoer aangekondigd. Voor Chinese producten heeft hij zelfs tarieven van 60 procent op het oog. Maar Trump pakt dit soort zaken erg transactioneel aan, als een zakenman. Dat betekent dat hij zijn aankondigingen in verkiezingscampagnes eigenlijk beschouwt als een openingsbod op basis waarvan hij wil beginnen praten. We zullen nu allerlei discussies en onderhandelingen krijgen met de verschillende handelspartners, ook met Europa. Het is dus perfect mogelijk dat finaal het tarief veel lager zal liggen. Maar in elk geval zijn er traders op de markt die ervan uitgaan dat de euro tegen 2025 kan wegglijden en op hetzelfde niveau komt als de dollar: één euro voor één dollar, dus.’

Trump wil naast plannen voor belastingverlagingen ook fel besparen op het federale overheidsapparaat. Kan dat de inflatie niet onder controle houden?

‘Die plannen zijn er inderdaad. Vooral Elon Musk is erg gretig om aan de slag te gaan aan de leiding van een nieuw Departement Of Government Efficiency, DOGE genoemd, met een knipoog naar de populaire cryptomunt dogecoin. Hij beweert zo twee triljoen te kunnen besparen op een totaal budget van 6,75 triljoen dollar. Maar ik ben benieuwd hoe hij dat in praktijk gaat brengen.’

Trump heeft nog wel meer plannen en beloften gedeeld met de kiezers tijdens de campagne. Hoe gaat hij daarmee omgaan? Gaat hij die kunnen waarmaken, want de verwachtingen liggen erg hoog.

‘Het is inderdaad uitkijken naar hoe Trump zijn beloften gaat waarmaken. Ik kijk met veel interesse uit naar hoe hij de complexe en moeilijk liggende materie van deregulering gaat aanpakken. Dat is namelijk ook een belangrijk onderdeel van zijn opzet om het roer om te gooien en de VS terug als economische supermacht op de kaart te zetten. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan.’

‘Maar hij lijkt nu beter voorbereid dan in 2016. Veel zal afhangen van wie hij benoemt op cruciale posten. Op dat vlak kan hij ook aangemoedigd worden door een Elon Musk en een Vivek Ramaswamy, twee medestanders die in elk geval de juiste drive hebben om met Trumps plannen aan de slag te gaan. Dat hij nu beter voorbereid is en vanaf het begin de zaken sneller en concreter zal aanpakken, ligt wel in de lijn van de verwachtingen.’

U had het al over de invoertarieven die ook voor Europese producten bedoeld zijn. Welke invloed gaat Trump zijn politiek op België hebben?

‘Het is duidelijk dat wij uit onze pijp moeten komen, bijvoorbeeld met het inlossen van de eis om 2 procent van het bbp aan Defensie uit te geven. Trump vindt dat landen zoals België te veel freeriden en profiteren van de VS in het kader van de NAVO.’

‘Premier De Croo wou die 2 procent-norm halen tegen 2029, wat al 7 miljard euro zou kosten. Met de verkiezing van Trump zal hier mogelijk een versnelling nodig zijn en dat zal wellicht ook sneller op de begroting gaan wegen. Een begroting die al rampzalig is. Het is duidelijk dat we ons dringend moeten herpakken.’

‘Dat geldt overigens niet alleen voor België. Heel Europa mag beginnen nadenken over hoe we verder moeten, welke weg we moeten inslaan. Ook de grote machtsblokken binnen Europa zitten in de problemen. Kijk maar naar de regeringscrisis in Duitsland.’

rentedruk

Na de verkiezingen in de VS: ‘We zullen uit onze pijp moeten komen’