Joachim Fest wordt geboren op 8 december 1926 in Berlijn, niet ver van de plaats waar zich nu het museum over de oorlog aan het Oostfront (Tweede Wereldoorlog) bevindt, op de plaats waar de Duitsers zich in 1945 overgaven. Een toevalligheid, maar hij is zijn leven lang eigenlijk nooit van de Tweede Wereldoorlog losgekomen. Deze (late) conservatief maakte vooral naam als Hitler-biograaf.

Zijn kinderjaren waren al gepolitiseerd door het ontslag van zijn vader in april 1933. Een financiële domper voor de katholieke, Pruisische familie Fest, maar ook de vernietiging van de sociale status van deze schooldirecteur. Je vindt het allemaal in zijn postuum verschenen Ik niet. Herinneringen aan een jeugd. Na zijn legerdienst en twee jaar Amerikaanse gevangenschap studeert Joachim geschiedenis, sociologie, filologie en kunstgeschiedenis. Hij wordt een succesvol journalist bij het door de Amerikanen gerunde radiostation RIAS. Hij leidt ook een jongerenafdeling van de CDU.

In 1963 verschijnt zijn eerste boek Das Gesicht des Dritten Reiches. Profile einder totalitären Herrschaft, ontelbare malen herdrukt. Opvallend is zijn meesterlijke, koele en afstandelijke evocatie van het politieke gebeuren. Moralisering is er niet bij.

Fest maakt een boeiende journalistieke carrière. Vanaf 1963 is hij adjunct-hoofdredacteur bij de Norddeutsche Rundfunk (NDR). Hij wordt uit de CDU gezet omdat hij niet volgzaam genoeg is. Met genoegen geeft de NDR hem meerdere jaren onbetaald verlof. Tijd voor Fest om zijn grote Hitler-biografie te schrijven. Tussendoor schrijft hij meerdere, zeer lucratieve essays voor het succesweekblad Der Spiegel.

In 1973 verschijnt dan eindelijk zijn Hitler. Eine Biographie, tot vandaag een standaardwerk, historisch én stilistisch. Nog een twintigtal andere werken volgen, allemaal bestsellers. Zijn journalistiek hoogtepunt beleeft hij tussen 1973 en 1993 als mede-uitgever van de Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ).

Fest had het niet op ‘mei ‘68’ begrepen en wordt een overtuigde conservatief: ‘De conservatief wil het bewaarde behouden, zonder zich af te sluiten voor de toekomst, maar is niet bereid daar om ’t even welke prijs voor te betalen’. Dat diept hij uit in zijn postuum verschenen Nach dem Scheitern der Utopien. Een werk dat in het Nederlands geen uitgever vond.

Joachim C. Fest overlijdt in 2006. Hij is 79.

RIAS

Vandaag 1926: Joachim C. Fest geboren, schreef over Hitler en andere utopisten