Op 31 januari maakte The Parliament Magazine de shortlist bekend voor de toekenning van de jaarlijkse ‘MEP Award’. Dit is een onderscheiding voor het beste Europarlementslid per Commissie. Op het lijstje staan voor elke Commissie drie parlementsleden. Een internationaal expertpanel bepaalt de selectie. Voor de Europese parlementaire commissie Tewerkstelling en Sociale Zaken werd Helga Stevens (N-VA) als beste Parlementslid geselecteerd.

Rijzende ster

Deze onderscheiding komt niet uit de lucht vallen. Stevens timmert al langer aan de weg. Op 4 oktober 2016 stelde de ECR-fractie haar voor als kandidaat-voorzitter van het Europees Parlement, maar toen haalde ze het niet. Op 9 november 2017 koos de gezaghebbende nieuwssite Politico Stevens tot één van de meest invloedrijke vrouwen in de Europese politiek.

In de commissie Tewerkstelling en Sociale Zaken houdt Stevens zich in het bijzonder bezig met werkloosheid in de EU, de strijd tegen sociale dumping en de rechten van mensen met een beperking. Hun aantal wordt op 80 miljoen geraamd. Vooral op dat laatste vlak heeft zij op korte tijd naam gemaakt. Helga Stevens werd zelf doof geboren. Haar enige communicatiemiddel is gebarentaal. Zij acht het daarom haar plicht om de inclusie van die kwetsbare groep ten volle te verwezenlijken. Daarvoor krijgt ze nu erkenning.

Netwerken

Daartoe speelde ongetwijfeld mee dat zij voor haar parlementaire rapporten steeds samenwerkt met organisaties voor mensen met een beperking en veelvuldig overleg pleegt met collega’s uit alle fracties. Zij oordeelt immers terecht dat beperking geen politieke kleur draagt.

Haar parlementair verslag over de Europese strategie 2010-2020 voor mensen met een beperking werd mede daarom door een kamerbrede meerderheid goedgekeurd. Daarin vroeg zij om meer inspanningen ten behoeve van mensen met een beperking op het gebied van toegankelijkheid tot werk, transport en publieke ruimtes.

Anti-dumping

Vanuit de commissie Tewerkstelling en Sociale zaken zet Stevens stevige druk op eurocommissaris Marianne Thyssen om sociale dumping in heel de Unie strenger aan te pakken. Zij is er zich goed van bewust dat vrij verkeer van diensten voor een open economie als Vlaanderen op vele vlakken een enorme economische meerwaarde betekent en zij beoogt niet die onnodig in te perken. Het gaat er louter om misbruik te voorkomen.

Begin april 2017 stelde Helga Stevens, samen met Kamerlid Wouter Raskin, daartoe een lijst met concrete maatregelen voor. Vele daarvan moet de EU treffen. Zij volgt op de voet of dat ook gebeurt.

Dit heeft op 6 februari 2018 geleid tot een arrest van de Grote Kamer van het Europees Hof van Justitie. Een zogenaamd A1-document moet bewijzen dat een hier gedetacheerde bouwvakker uit Oost-Europa zijn sociale zekerheidsbijdragen in zijn thuisland heeft betaald. Het document was tot dusver absoluut bindend voor het gastland. Het arrest van het Hof van Justitie bepaalt nu dat rechters in de EU-lidstaten niet langer A1-documenten moeten aanvaarden als die frauduleus zijn. Dit is een belangrijke nuance. Indien de lidstaat van oorsprong op de hoogte is gebracht van de fraude en niet binnen een redelijke termijn een nieuw onderzoek instelt, dan kan de rechter van de ontvangende lidstaat beslissen het A1-document niet te aanvaarden.

Detacheringsfraude Europees en nationaal aanpakken

Helga Stevens beklemtoonde reeds terecht hoe belangrijk deze beslissing is in de strijd tegen detacheringfraude. Heel wat Oost-Europese bouwvakkers werken hier immers met valse A1-documenten. Dat betekent dat zij hun verschuldigde sociale zekerheidsbijdragen niet betalen in hun eigen land én ook hier niet. Dat zorgt voor heel wat oneerlijke concurrentie ten nadele van onze bouwvakkers. Het arrest is volgens haar eindelijk een duidelijk signaal van de EU dat fraude onaanvaardbaar is. In elk geval zijn de gastlidstaten niet langer machteloos tegenover valsspelers. Het grove misbruik met A1-documenten is op dit moment zo groot dat het de waardering van de interne markt ondergraaft.

Stevens vind het daarom jammer dat Europees commissaris Thyssen in haar voorstel tot herziening van de Europese sociale zekerheidsregels, wel onder alle omstandigheden wil vasthouden aan het bindende karakter van het A1-document. Zelf blijft zij voor een aanpassing van de Europese sociale zekerheidsregels ijveren.

Kamerlid Wouter Raskin dringt er van zijn kant op aan om, vooral in de risicosectoren zoals de bouw, de detachering tot maximaal zes maand te beperken. Nu is dat nog twee jaar. Eens die periode voorbij, wil hij dat de sociale zekerheidsbijdragen in het gastland betaald worden. Hij geeft wel toe dat de huidige federale regering al belangrijke stappen zette, maar vindt toch dat onze Belgische sociale zekerheid in de toekomst nog competitiever moet worden. Anders blijven de hoge sociale lasten in dit land een groot concurrentienadeel.

Toch een nuttige praatbarak

Persoonlijk ben ik geen grote fan van het Europees Parlement dat overigens geen echt parlement is. Vaak is het niet veel meer dan een dure praatbarak. De voorbeelden zijn legio.

Helga Stevens bewijst dat het ook anders kan en dat een vlijtig EP–lid, ondanks een grote handicap, wel praktische resultaten kan boeken. Het onderhavige arrest van het Hof van Justitie is er daar een van. Dat zij er ten behoeve van ons allemaal ook in slaagt probleemloos de federale Kamer daarbij te betrekken is bijzonder lovenswaardig.

Hoe dan ook is zij tot spijt van wie het benijdt een ‘grande dame’ van het Europees Parlement en een levend voorbeeld van het aloude Nederlandse spreekwoord: Waar een wil is, is een weg. Proficiat Helga!

sociale dumping

Eerbied voor arbeid

Nominatie Beste Europarlementslid Helga Stevens