Een paleiscoup zorgde ervoor dat eind vorig jaar Forum voor Democratie, de partij van Thierry Baudet, op succesvolle wijze buiten spel werd gezet.

Het virusgevaar te sterk gerelativeerd

Het coronavirus werd uiteindelijk ook het FvD fataal. Hoewel Baudet aanvankelijk nog wel gehoor vond toen hij stelde dat de gevolgen hiervan voor 98 procent van de bevolking te overzien zijn en de aandacht juist zou moeten uitgaan naar het beschermen van de kwetsbaren, veranderde dat toen hij steeds meer een podium gaf aan mensen als ‘viruswappie’ Willem Engel en rapper TisJeBoy Jay. Zij relativeren het gevaar van het virus in sterke mate en vergelijken het met een gewoon griepje.

Dit gevoegd bij de aan Baudet toegedichte narcistische persoonlijkheidskenmerken en een manier van discussiëren die vaak gepaard gaat met provocerende uitspraken (uit ‘balorigheid’ volgens voormalig nummer twee Theo Hiddema) maakte dat de partij achteruitging in de peilingen. Waar het resultaat dat werd gehaald bij de Statenverkiezingen in 2019 goed zou zijn geweest voor 27 Kamerzetels bleven daar in november vorig jaar nog maar vier á vijf van over. De mensen op de lijst zagen met elke nieuwe peiling één voor één hun virtuele zetel verdwijnen, totdat de bom barstte.

Directe aanleiding voor het ploffen was, zoals bekend, het opnieuw opduiken van rechtsextremistische appjes in Whatsapp-groepen binnen de jongerenorganisatie JFVD. De aankondiging van weer een nieuw onderzoek hiernaar ontlokte bij Annabel Nanninga, nummer twee op de kieslijst, de tweet ‘Too little too late’. Met name via website GeenStijl kwam een aantal (vermeende) antisemitische uitingen naar buiten. Wat betreft de appjes bleken het uiteindelijk 19 van de 227.718 te zijn geweest volgens het door de partij ingestelde onderzoek. De meeste partijprominenten hadden toen al het schip verlaten. Zij vonden onderdak bij de nieuwe partij JA21!, wat staat voor Juiste Antwoord.

Geen bewijs

Bewijs dat FvD een antisemitische partij is, is er niet. Integendeel, samen met de PVV hoort de partij tot de trouwste ondersteuners van de staat Israël. Antisemitisme is in Nederland juist te vinden in linkse gelederen. Een oproep van Hiddema via Twitter om bewijzen van antisemitisme bleef onbeantwoord. Een binnen de Universiteit Leiden ingesteld onderzoek door de commissie Corstens naar antisemitisme binnen de vakgroep van FvD-senator Cliteur pleitte deze volledig vrij. Over Baudet was tijdens de jaren dat hij hier werkzaam was één keer (onbewezen) geklaagd over een antisemitische uitlating door een onbekend gebleven student.

Degenen binnen de universiteit die klacht hadden ingediend tegen Cliteur kwamen vooral uit (extreem) linkse kringen. Onder hen de bekende hoogleraar en publicist Leo Lucassen. Geen van hen vond het nodig excuses te maken. Het grotendeels vrijpleiten van Baudet door de commissie Corstens neemt niet weg dat diverse andere getuigenverklaringen tegen hem over antisemitisme blijven staan.

Afgelopen week kwamen daar de appjes met vermeende racistische en homofobe uitingen bij, die volgens weekblad EW (voorheen Elsevier) door Baudet en andere partijprominenten in (besloten) groepen waren gepubliceerd. Duidelijk is dat deze via JA21! hun weg naar dit medium hadden gevonden. Voor de microfoon van omroep Ongehoord Nederland! bleek het toch weer allemaal anders te zitten

De problemen van Nederland

Door al het binnen de partij zelf veroorzaakte gedoe verdween de inhoudelijke boodschap van FvD naar de achtergrond. In december 2020 verscheen te midden van het tumult het boekje De Ravage van tien jaar Rutte, geschreven door de fractievoorzitters van FvD in de Eerste en Tweede Kamer Paul Frentrop en Thierry Baudet. De inhoud getuigt van een scherp inzicht in de problemen waar Nederland voor staat en maakt het verschil in keuzes met de kartelpartijen duidelijk. Het wil een visie geven voor de periode tot 2050. Niet toevallig ook de horizon van veel van het huidige kabinetsbeleid.

De auteurs stellen terecht dat de Nederlandse welvaartsstijging van de afgelopen jaren door de overheid is afgeroomd en vooral is opgegaan aan immigratie, klimaat en de EU. Zonder beleidswijzigingen blijft dit zo. Volgens hen moeten de verkiezingen over deze drie thema’s gaan.

In 2050 heeft 40 procent van de Nederlanders een migratie-achtergrond volgens het CBS. In de afgelopen tien jaar bedroeg de bruto instroom van niet-westerse allochtonen 750.000 mensen. Niettemin zegt zelfs een VVD-politicus als Henk Kamp: ‘Immigratie is ons overkomen’. De netto kosten van een niet-westers allochtone migrant bedragen tussen de 200.000 en 400.000 euro per persoon. Over de periode 1995-2015 ging het volgens de auteurs dus om 14 miljard euro per jaar, wat bijna even veel is als de volledige Groningse aardgasbaten.

Het klimaat bovenop

Voor het bereiken van klimaatneutraliteit in 2050 heeft het huidige kabinet extra overheidsuitgaven van ten minste 1000 miljard euro aangekondigd. De omvang van dit bedrag werd eerst weggelachten, maar blijkt inmiddels eerder een ondergrens. Steeds meer organisaties vragen steeds meer geld voor steeds meer klimaatmaatregelen. Voor die 1000 miljard euro realiseert de Nederlandse overheid een temperatuurdaling van gemiddeld 0,00007 graden op aarde.

Deelname aan de EU gaat voor Nederland gepaard met een verlies aan soevereiniteit en een steeds hogere rekening. Afgelopen jaar werd besloten de EU-begroting te verdubbelen. Er kwam voor een bedrag van 750 miljard aan ‘coronahulp’, waarbij Nederland garant staat voor 31 miljard euro. De EU krijgt de mogelijkheid via Eurobonds zelf geld te lenen, waardoor de rekening nog verder kan oplopen. Intussen ruziet men in Italië over de besteding van al dat geld. Alvast 17 miljard euro is beschikbaar voor het bewerkstelligen van genderneutraliteit.

Het boek geeft een prima cijfermatige analyse van bovenstaande problemen, die rechtse kiezers in Nederland (en in Vlaanderen) zal aanspreken. Het schetst hoe andere keuzes een betere toekomst in 2050 mogelijk maken. De partij is nog een van de weinige die pleiten voor een kleinere overheid en lagere belastingen en die (net als de PVV) openlijk zegt trots te zijn op de Nederlandse cultuur en geschiedenis en het belang daarvan voor de sociale samenhang.

Plus- en minpunten

Een minpunt? Het boek gaat volop de discussie aan met de klimaatwetenschap over of CO2 wel of niet bijdraagt aan het opwarmen van de aarde. Dat is eenzelfde soort discussie als die met medici over de ernst van het virus. Het ten koste van alles gelijk willen krijgen, ook van wetenschappers, laat zien dat de partij soms doordraaft.

FvD heeft een goed punt gemaakt over de kosten en baten van het Nederlandse klimaatbeleid. Een klimaatstrategie die inzet op meer mogelijkheden voor kernenergie, innovatie, energiebesparing en aanpassing aan de gevolgen van klimaatverandering, zoals dit boek ook bepleit, levert in alle scenario’s een veel betere kosten-baten verhouding op. Daarvoor is het niet nodig om de confrontatie aan te gaan met klimaatwetenschappers. Dat onderkennen de auteurs zelf ook, maar toch kunnen zij het niet laten.

Wat er precies is gebeurd binnen FvD is aan toekomstige kroniekschrijvers. Het is duidelijk dat Baudet de bezieler van een partij is die om hem draait en die hij heeft opgebouwd. Het is ook duidelijk dat Baudet de achilleshiel is van de partij. Op hem staat geen maat, zoals vorig jaar Henk Otten mocht ervaren en dit jaar de groep rond Eerdmans en Nanninga. Zij zagen in hun onmacht om Baudet te corrigeren uiteindelijk geen andere uitweg dan de partij te verlaten en een nieuwe te stichten.

Er is de afgelopen maanden veel gespeculeerd over het zgn. gat op rechts. Nu CDA en VVD met hun partijprogramma’s onmiskenbaar naar links zijn opgeschoven, zou dat gat alleen maar groter zijn geworden. Een gat dat slechts deels wordt gevuld door de PVV van Geert Wilders, die op sociaaleconomisch terrein een links programma heeft. Het enthousiasme dat de eerste jaren van FvD kenmerkte, waarin de partij vlot doorgroeide tot de grootste ledenpartij in Nederland met bijna 50.000 leden en de omgerekend 27 zetels bij de Statenverkiezingen vorig jaar, zijn verdere aanwijzingen voor het bestaan van een dergelijk ‘gat’. Er zullen heel wat kreten van opluchting zijn geslaakt toen FvD zichzelf de nek omdraaide.

Statenverkiezingen

Het brokkenparcours van Frans Timmermans

Forum voor Democratie en ‘De Ravage van tien jaar Rutte’