Energieprijzen blijven hardnekkig hoog, ja zelfs exorbitant hoog en dat voelt zo ongeveer iedereen ondertussen. Niet in het minst omdat de Belgische energierekening toch al een zwaar beladen hooikar is met allerlei kosten en heffingen die daar niet in thuishoren. In tegenstelling tot het buitenland blijven echte maatregelen ter verlichting voor een breed deel van de bevolking uit.

Er circuleert een lijstje met voorstellen, maar tegen elk van die voorstellen is er wel altijd één partij die er problemen mee heeft. Allerlei argumenten worden daarvoor aangehaald: effect op de begroting, niet doelmatig, vraagt coördinatie tussen regeringen van dit land, etc. Uitgeput is het advies van Tinne Van de Straeten dat je maar moet isoleren en minder verbruiken, want die energie is het goedkoopst.

Technische analyse en ‘greenflation’

Het is overigens dezelfde Tinne die nu een technische analyse moet gaan maken van de verschillende voorstellen met oog voor de doelmatigheid en impact op de begroting. Het is haar mantra dat de middenklasse geen steun nodig heeft want die hebben blijkbaar allemaal een zwembad en sauna in de tuin. Die moeten het gewoon maar even uitzweten.

Een algemene BTW-verlaging (van 21% naar 6%) op energie kost +/- 1 miljard euro en dat is een probleem voor onze eerste minister, nadat hij de afgelopen 2 jaar tientallen miljarden per jaar uitgaf om de economische effecten van eigen gekozen maatregelen in de coronacrisis te dempen.

Zo had diezelfde eerste minister het gore lef om op de nieuwjaarsreceptie van VOKA te stellen dat het zijn regering is die voor het eerst de economie bij heeft gestaan tijdens de coronacrisis daar waar bedrijven en ondernemers vroeger een economische crisis maar zelf dienden door te worstelen. Geen woord over het feit dat die economische schade het gevolg is van eigen keuzes.

Nog verder stijgen

Wat er ook van komt qua maatregelen ter verzachting van de energiefactuur: het zal niet voor u zijn of het zal zijn op een manier die er niet toe doet. Vergeet u straks even niet terug te denken aan dit moment als de factuur de komende jaren nog verder zal stijgen wegens de aangekondigde energietransitie. Overal waar je nog niet hebt wat je wil en niet meer investeert in wat je wel hebt, zal de prijs stijgen.

In dit geval heet dat dan greenflation. Greenflation is zoals gewone inflatie een keuze i.e. het gevolg van een bepaald gekozen beleid en geen natuurwet. Hetzelfde geldt voor de bevoorradingszekerheid. Dat is allemaal in orde volgens Tinne, ze heeft het bij elkaar gerekend op basis van haar beleid gunstig gestemde rapporten en cijfers.

Het doet me terugdenken aan een aflevering van ‘De Afspraak’ op Canvas enkele maanden geleden waarin ze vertelde dat haar dochter naar school gaat in Brussel in één van die scholen die op dat moment gesloten was wegens een acuut lerarentekort. Dat had een ernstige impact op het mentaal en emotioneel welzijn van de leerlingen, alsof ze niet gewenst waren. Het was overigens een school waar zij zelf jaren geleden ook school had gelopen. Mijn eerste -en overigens enige- bedenking daarbij was dat blijkbaar, gelet op haar gemiddeld denk- en analyseniveau, die school destijds ook al vaak gesloten moet geweest zijn.

Overheidsinmenging is duurder en/of slechter functionerend

Het is uiteindelijk allemaal geen natuurwet wat er gebeurt, maar zoals gezegd het gevolg van intentioneel gekozen politiek beleid. Men wil evenwel niet zien wat voor een grote vinger men heeft in de huidige energiecrisis: de relatie met Rusland, NATO-beleid, falend eigen nationaal energiebeleid, aanleveronderbrekingen wegens coronamaatregelen, de incompetentie en onvermogen in die intercommunales die uw energiebrief ophogen…

Het is allemaal binnen eigen bereik en toch doet men alsof het de vrije markt is die speelt. De energiemarkt is geen vrije markt. Een gereguleerd aantal spelers, waarbij meer dan de helft van de factuur bestaat uit overheidsheffingen- en kosten, waar inkoop in het buitenland gereguleerd is, prijsafspraken gemaakt worden in een context die zelfs niet in de buurt komt van een vrije markt, een quasi-monopolistisch distributienetwerk en een energiemix die zwaar gestuurd door de mensen hun strot wordt geramd.

Zo is het overigens in alle sectoren waar de overheid tussenkomt: uiteindelijk worden producten of diensten duurder, functioneert de sector slechter en minder doelmatig. Even een begin van een lijstje: energie, pensioenmarkt, telecom, mobiliteit, onderwijs, zorg, woningmarkt, … en uiteindelijk het functioneren van de politieke markt zelf, ook niet bepaald een toonbeeld van efficiëntie en doelmatigheid, en toch ook een gedrocht van eigen makelij.

Het zijn allemaal stuk voor stuk sectoren waar de overheid op de ene of de andere manier tussenkomt en die tot niets hebben geleid dan een duurder en een slechter functionerende markt (vergeleken met buurlanden of andere vergelijkbare markten). Geen partij die dat wil veranderen, zelfs de partijen op de flanken hebben er zelfs geen begin van oplossing voor.

54% overheidsbeslag is tirer votre plan

Het was ergens vorig jaar dat het tijdschrift ‘The Economist’ België de ‘meest succesvolle gefaalde staat’ noemde. Bijzonder veel lof ging er uit naar de mensen die met een voor het buitenland enigzins merkwaardig ogende ‘zen’ dit allemaal onderging en relativeerde.

Ondertussen zoeken de Verenigde Staten (VS) naar oplossingen voor meer gastoever naar Europa mocht het tot een conflict komen met Rusland inzake Oekraïne. En, er zat zelfs geen Europese delegatie mee aan tafel zat tijdens de VS-Rusland gesprekken dienaangaande afgelopen week. Het is wel een bijzondere vorm van ‘zen’ die dat allemaal gladgestreken krijgt.

Rechtse vorm van communisme

In deze rechtse vorm van communisme functioneert alles even slecht als in de historisch gekende linkse variant. Dat had de geschiedkundige Francis Fukuyama niet zien aankomen. Met een quasi-communistisch overheidsbeslag krijgt deze politieke structuur (want het gaat verder dan de huidige regering) zelfs geen deuk meer in een pakje boter geslagen.

Het enige echte advies is: woon kleiner (als je het al kan betalen), verbruik minder (want dat is goedkoper), wees tevreden met het afkalvende overheidsonderwijs (we zoeken louter gediplomeerde schapen) en ga a.u.b. op tijd dood. Pensioen trekken is echt niet meer van deze tijd.

De middenklasse moet eraan. In deze technocratische en autocratische goelag is de overheid onderdeel geworden van de (slecht functionerende) markt en losgeslagen van haar constituerende soevereiniteit. In dit staatsmonopolie kapitalisme is de regel: zwijgen, luisteren, zoek het zelf maar uit en op tijd doodgaan, want dan lopen we nog nog een laatste keer langs de kassa.

stijgende prijzen

Belgisch (energie)crisismanagement: tirez votre plan