Eind februari schreef Doorbraak over de exuberante prijsstijgingen voor aardgas voor auto’s (Compressed Natural Gas ofte CNG) bij de tankstations van DATS 24, onderdeel van de Colruyt Group. Op dat moment stond de prijs van hoogcalorisch gas op een ongekende hoogte van 3,51 €/kg. Vandaag ontkent de Commissie voor de Regulering van Elektriciteit en Gas (CREG) dat DATS24 misbruik zou maken van zijn marktpositie van 50%. Voor de duidelijkheid: bij DATS 24 kost een kg hoogcalorisch CNG op dit moment maar liefst 4,77 €/kg.

Woordvoerder Maarten Van Houdenhove verklaarde in het vorige artikel de forse prijsstijgingen door de evoluties op de zogenaamde spotmarkt, waar op korte termijn een dagprijs wordt betaald. Op de vraag of DATS 24 zich dan niet indekte tegen dit risico door ook langetermijncontracten in portefeuille te hebben, wenste hij toen niet in te gaan.

De prijszetting uitgelegd: geen misbruik van DATS 24

‘De CREG is op de hoogte van de fel gestegen CNG-prijzen’, stelt CREG woordvoerder Laurent Jacquet. ‘In het bijzonder bij DATS 24 valt dit op.’

‘Er zijn verschillende manieren om CNG (aardgas dus) aan te kopen. De meeste leveranciers werken op basis van zogenaamde forwardprijzen 103 (die bepaald worden op basis van de maand voorafgaand aan het trimester van levering) of 101 (die bepaald worden op basis van de maand voorafgaand aan de maand van levering). Maar het is ook mogelijk dat bepaalde leveranciers aankopen op basis van prijzen op de ‘spotmarkt’. In het laatste geval zijn ze onderhevig aan de felle schommelingen – vooral stijgingen op dit moment – van de aardgasprijs omwille van de oorlog in Oekraïne.’

‘Echte langetermijncontracten bestaan minder en minder in de gasmarkt, dit is zeker het geval voor aardgasondernemingen die enkel op de distributiemarkt actief zijn, zoals DATS24, en niet op het Fluxys-netwerk.’

Hoe kom je met aankopen op de spotmarkt tot de huidige prijsbepaling?

‘De moleculeprijs bedraagt vandaag 215 €/MWh. Omgezet in CNG-prijs komt dit neer op 2,86 €/kg zonder btw. Voor die berekening bestaat een eenvoudige formule: de prijs per Mwh vermenigvuldigd met 0,0133, het deel van een MWh nodig om één kilo CNG te bekomen. Met btw wordt dat 3,46 €/kg, en dit enkel voor de gasmolecule. Daarnaast moet je ook de netwerkkosten, de operationele kosten (OPEX), de afschrijvingskosten (CAPEX) en de marge voor de verkoper bijtellen. De CREG denkt dus niet dat DATS 24 misbruik maakt van zijn marktpositie om de prijzen absurd hoog te leggen.’

Wat kan CNG-rijder doen?

Op die manier loont CNG-rijden toch niet meer? CNG-rijders schakelen dan toch over op benzine?

‘Het is ons inziens niet zinvol om de CNG-prijs meer dan de helft hoger te zetten dan de benzineprijs. Je verbruikt immers gemiddeld 50 % meer met benzine dan met CNG. Als de CNG-prijs bij DATS 24 meer dan 50 % hoger ligt dan de benzineprijs – wat nu het geval is – heeft het inderdaad geen zin voor de CNG-rijder om op CNG te rijden. In dit geval zou hij vanuit een economisch standpunt op benzine moeten rijden. Dat is trouwens eenvoudiger met wat oudere CNG-auto’s. De nieuwe hebben een veel kleinere benzinetank (soms maar 9 liter.)

‘Een andere optie is ergens anders CNG gaan tanken aan een prijs die onder de voornoemde drempel ligt. De CNG-prijzen bij sommige concurrenten zijn lager. Bijvoorbeeld bij Enora kan je nog steeds tanken aan 1,99 €/kg voor hoogcalorisch gas. De CNG-rijder heeft dus voorlopig nog de keuze, maar moet dan in bepaalde gevallen veel omrijden om aan een competitieve prijs te kunnen tanken.’

Toekomst in bio-CNG?

Uit de antwoorden van de CREG blijkt toch dat DATS 24 een andere marktpositie bezet dan ENORA. Die laatste is een partnerschap tussen energiespeler Engie, IDETA en G&V. Ook de Waalse intercommunale IEG maakt er deel van uit. Blijkbaar hebben zij nog wel langetermijncontracten die hun prijs stabiel en gedrukt houden. Dat DATS 24 qua prijszetting nu de volatiele spotmarkt moet volgen, toont dus aan dat zij niet (meer?) over zulke contracten beschikken. De vraag is hoe lang de andere spelers nog kunnen genieten van hun indekking tegen de exploderende prijzen op de spotmarkt.

‘Het staat vast dat de CNG-prijzen bij de meeste CNG-uitbaters binnenkort – en vermoedelijk vanaf 1 april 2022 – fel zullen stijgen’, besluit Jacquet. ‘Dit geldt overigens niet enkel voor België maar ook voor het buitenland. Al kan het daar beter meevallen omdat er meer tankstations zijn die bio-CNG hebben. In België vertegenwoordigt bio-CNG slechts 1 % van de CNG-tankstations. In de rest van de EU is dat gemiddeld 25%.’

‘Bio-CNG is niet onderhevig aan de prijsschommelingen op de internationale markten. Biomethaan is een domein waar voor ons land nog veel potentieel zit. Volgens de sectorfederatie Gas.be is het mogelijk om circa 15 TWh biomethaan te produceren in België. Dit is weliswaar weinig t.o.v. van de 190 TWh aardgasconsumptie in België, maar dit zou het wel mogelijk maken om 2 miljoen voertuigen van bio-CNG te voorzien.’

Ook DATS 24 ziet een groot potentieel in bio-CNG maar kijkt voorlopig nog de kat uit de boom. Maarten Van Houdenhove haalde dit eind februari al aan. ‘In de huidige situatie is het meer dan ooit een waardevolle optie om versneld om te schakelen naar bio-CNG. Dat kan je doen via lokale productie op basis van mestoverschotten, slib en etensresten. De winst is driedubbel. Ten eerste is het over de ganse keten even proper als elektrisch rijden. Ten tweede worden we een pak minder afhankelijk van het buitenland voor ons gas. En ten derde is het bovendien een circulair verhaal dat een positieve rol kan spelen in het stikstofprobleem waar Vlaanderen mee kampt.’

Hoe komt het dat DATS 24 hier nog niet mee bezig is?

‘Dat ligt voor een groot stuk aan de politiek. Het is aan hen om deze piste ernstig te onderzoeken, want vandaag is bio-CNG niet weerhouden als groene voertuigbrandstof. Het beleid houdt namelijk enkel rekening met de zogenaamde tailpipe-emissions: enkel wat uit de uitlaat komt, telt. Over de ganse keten is rijden op bio-CNG evenwel even proper als elektrisch rijden. Daarom is het naast ecologisch, ook strategisch belangrijk op bio-CNG in te zetten.’

stijgingen

Prijzen aardgas voor auto’s blijven maar stijgen bij DATS24