In een studie van maar liefst 168 bladzijden berekent federaal energieregulator CREG hoe rendabel warmtepompen zijn in vergelijking met verwarming op aardgas of stookolie. De conclusie is dat warmtepompen altijd duurder zijn. Ze zijn ook niet terug te verdienen op tien jaar tijd.

Op 12 juli presenteert de CREG deze studie aan de federale minister voor Energie Tinne Van der Straeten (Groen). Dat lijkt logisch. Hoewel… Warmtepompen vallen onder de bevoegdheid van de gewestelijke ministers. En nog iets: alleen in Vlaanderen wordt vanaf 2026 de warmtepomp verplicht voor het verwarmen van uw (nieuwe) woning. En na 2026 is een traditionele cv-ketel verboden.

De overigens zeer degelijke studie is dus bijzonder pijnlijk voor alle betrokken ministers. Ze haalt het beleid compleet onderuit. Dat deze studie er überhaupt is gekomen, is een gevolg van de Elektriciteitswet. Elk jaar moet de CREG immers (ten laatste op 1 juli) een advies uitbrengen over maatregelen inzake duurzame technologie.

Wie nu denkt dat de CREG de verplichte warmtepompen zal afvoeren vergist zich. De studie is één ding, het advies een ander. Want dat advies moet dienen om van die technologie de rentabiliteit ‘te vrijwaren of te bevorderden’. Meer nog, het advies dient om ‘duurzame technologieën’ even duur of goedkoper te maken dan verwarmen op fossiele brandstoffen. Al zijn we daar dus nog mijlenver van af.

Premies

De CREG hield met alles rekening: de investeringskosten, de onderhoudskosten, de energiekosten, de efficiëntie van de warmteproductie en -distributie, en ook eventuele premies en btw-vermindering.

De CREG keek alleen naar gewone warmtepompen. Zogenaamde hybride warmtepompen waarbij een warmtepomp met bijvoorbeeld een gasketel gecombineerd worden, analyseerden ze niet. Al stellen ze wel dat die beter geschikt zijn voor slecht geïsoleerde woningen.

Ze bestudeerden evenmin de integratie van warmtepompen met zonnepanelen, een zonneboiler en/of een thuisbatterij. Dat zullen ze doen in een latere studie.

Om een warmtepomp echt rendabel te maken moet of elektriciteit fors goedkoper worden, of aardgas fors duurder. En fors is echt fors

Conclusie? Voor een huiseigenaar is verwarmen met een warmtepomp in de drie gewesten niet rendabel in vergelijking met verwarmen op stookolie of aardgas. In Wallonië nog minder dan in Vlaanderen, zo blijkt.

En nog iets. Om een warmtepomp echt rendabel te maken moet of elektriciteit fors goedkoper worden, of aardgas fors duurder. En fors is echt fors. Aan de krant De Tijd zei CREG-directeur en medeauteur Laurent Jacquet: ‘De kosten van een warmtepomp, inclusief de investeringskosten, zijn ongeacht de regio of de inkomenscategorie van de consument twee tot drie keer hoger dan de kosten van een olie- of gasketel.’

En in het rapport houdt het niet op: een warmtepomp in combinatie met het capaciteitstarief – de ‘nieuwe’ tariefverhoging voor wie elektriciteit verbruikt op een moment dat veel mensen elektriciteit verbruiken – verhoogt de stroomfactuur.

Zeer merkwaardig is dat de conclusies van het rapport op dat punt op tamelijk gespannen voet staan met het rapport zelf. ‘Het is de moeite waard om de positieve impact van het capaciteitstarief in Vlaanderen op de rentabiliteit van warmtepompen te benadrukken, een aspect dat in toekomstige studies meer in detail zal worden onderzocht.’ Dat kan alleen betekenen dat het capaciteitstarief de energiefactuur van mensen zonder warmtepomp nog meer verhoogt…

Te vrezen valt dat de feitelijke conclusies uit dit rapport allicht voorspelbaar zijn: aardgas moet nog duurder, de installatiepremies moeten omhoog, de btw omlaag. Haalbaar?

tariefverhoging

Warmtepomp is drie keer duurder dan fossiele brandstof