België heeft twee jaarlijkse bekroningen van uitmuntende ondernemingen, de oudste is de Manager van het Jaar van Trends, de jongere rivaal is de Onderneming van het Jaar. De Onderneming van het Jaar 2022 is Aliaxis en de Franstalige evenknie is Meurens Natural.

De Onderneming van het Jaar is een initiatief van De Tijd, Ernst & Young en BNP Paribas Fortis en de winnaar wordt bekend in de herfst. De Manager van het Jaar van Trends is meer eigen werk met een jury gevormd door de redactie en de lezers als kiezers. De winnaar verschijnt op de omslag van het eerste nummer van het jaar. De Tijd en haar zusterblad L’ Echo publiceerden hun kampioenen nu.

Een constante bij zowel de Onderneming van het Jaar als de Manager van het Jaar is dat de Vlaamse winnaar vaak een bekend, kloek, uit de kluiten gewassen bedrijf is, met meestal een greep op de buitenlandse markten terwijl de Waalse winnaar in een lagere categorie speelt, eerder KMO is en onbekender.

Aliaxis

Aliaxis is wereldwijd marktleider in de productie van plastic buizen en koppelingen en werd sterk in waterbeheersystemen. De omzet is 3,7 miljard euro, met een stijging van 37% tegenover 2020. Er zijn 15.000 medewerkers in 40 landen. Aliaxis is eigendom van de familie Emsens die haar rijkdom opbouwde in de Kempen met de eveneens internationale ondernemingen Sibelco en Etex (Eternit). De familie Emsens onderneemt al generaties met verve. Af en toe is er een buitengewone Emsens die grote stappen vooruit zet, zo bijvoorbeeld Stanislas Emsens die in de jaren 80 en 90 de zweep legde op Sibelco.

Meurens Natural

Meurens Natural, omzet 68 miljoen euro, driekwart door uitvoer, is een Waalse producent van biologische en natuurlijke graanextracten voor de voedings- en de drankenindustrie. Het bedrijf geleid door Bénédicte en Bruno Meurens is van 1994 en een afstammeling van Siroperie Meurens, fabrikant van de zalige Luikse stroop.

Wie onderneemt verdient alle lof, zowel klein als groot. Ook dus Meurens Natural evenzeer als het vele malen grotere Aliaxis. De typologie van de kleinere Waal en de grotere Vlaming komt terug bij de Manager van het Jaar. Een tweede vaststelling: het is nooit een probleem om voor de Manager van het Jaar boeiende ondernemingen in competitie te brengen. Bij de Manager de l’Année is dat veel minder het geval en is het vaak schrapen om de wedstrijd te stofferen.

Kenmerkend voor de twee prijzen is evenzeer dat familiale ondernemingen meer aantreden als kandidaten, dan multinationale bedrijven, alhoewel die niet per definitie worden uitgesloten als zij impact hebben in België. Een voorbeeld: de nominatie van Siemens door Trends-Tendances, de organisator van de Manager de l’ Année.

Kempen

Aliaxis kent zijn wortels bij de familie Emsens in de Kempen. Ondernemingen in die hoek van het land zijn betrekkelijk onbekend, alhoewel daar vandaag sterke namen zitten. Vic Swerts bouwde in één generatie een dreumes uit een Antwerpse garage op tot de onderneming Soudal die wereldburger is en een omzet haalt van rond 1 miljard euro met fijnchemie voor de bouw- en hobbybranche.

Bijna dag op dag met de bekroning van Aliaxis kwam het nieuws dat Cartamundi in Turnhout, van de Kempense ondernemersfamilie De Somer (die reeds generaties haar positie opbouwt vanuit de papierverwerker Van Genechten), wereldwijd voor 80 miljoen euro vier nieuwe fabrieken bouwt, onder meer een vestiging met een Japanse familie die een nauwe partner is geworden. Cartamundi is een gezamenlijke onderneming uit de jaren zestig van Van Genechten en andere Turnhoutse papierbedrijven. Het is de wereldleider in de productie van kaart- en bordspellen en koppelt deze stapsgewijze aan de informatica.

Pijnlijk blijft dat heel veel Vlamingen, en dat weerspiegelt zich in de houding van hun politici, geen gram belangstelling opbrengen voor bedrijven en het bedrijfsleven ondanks de grote stappen vooruit die hun ondernemers zetten. Dat kan je dagelijks volgen in De Tijd en wekelijks in Trends. De kloof is en blijft breed.

Trends/Tendances

Waalse en Vlaamse ondernemingen, een onderscheid