Ik zit op deze zonnige woensdag aan de keukentafel te wachten op de postbode — ik wacht al een hele tijd op een pakje — terwijl ik mijn columns aan het schrijven ben. Meestal schrijf ik op zo’n dagen over de economie en de financiële markten, wat mijn passie is. Maar vandaag wil ik toch eens een andere passie met jullie delen: ‘virtual reality’ (VR). En dan vooral hoe VR me heeft geholpen om mentaal gezond te blijven de voorbije maanden.

VR enkel voor nerds?

Want eerlijk? Ik wil niet klagen, maar de periode van maart tot eind mei heb ik niet goed verteerd. Ik geniet van het single leven, maar dan heb je wel nog altijd mensen rondom je nodig om je mentaal gezond te houden. Het verliezen van mijn levenslust in die periode van maart tot eind mei was een eye-opener. Geen fysiek contact met je vrienden. 11 tot soms zelfs 13 uur per dag slapen tot een gat in de middag, omdat je gewoon geen reden hebt om uit je bed te komen. En een carrière die ineens irrelevant is geworden, want waar doe ik het immers voor? Mijn levenslust zat in die periode (zeker midden april tot eind mei) diep onder nul. Ik vind niet dat ik erover mag klagen. Ik zat dan nog in een luxesituatie, vergeleken met anderen. Behale dat ik mijn weekendjob op de luchthaven verloor, heb ik geen impact van de pandemie gevoeld. Dit inkomen kon ik echter makkelijk vervangen door meer te werken als schrijver. Pas in de zomer vond ik eindelijk m’n ritme terug en kon ik weer boven mezelf stijgen.

In die periode kwam ik via een vriend in aanraking met virtual reality, een rare wereld van nerds. Het bestaat al jaren op de achtergrond, maar op dit moment speelt het nog geen rol van betekenis voor de massa. Dat is ook normaal, want de toestellen waren jarenlang niet aangenaam om te gebruiken. Je kreeg er hoofdpijn van, en ze waren nog eens erg duur ook. Af en toe een bezoek aan een VR-Room was dan ook de enige keer dat mensen er mee in contact kwamen, en dan ook nog eens om te gamen. Maar de technologie heeft zoveel meer in petto dan enkel gaming.

Levensechte simulatie

Maar dat was vroeger. Wat ik zaterdagavond 8 augustus om 22 uur aantrof op die kamer van een vriend van me in Leuven, kan ik met geen (geschreven) woorden beschrijven. Want dat is het probleem. Ik kan als mens geen gevoelens en zintuigen uitleggen. Ik kan niet uitleggen hoe via de apparatuur die ik toen gebruikte — en later zelf kocht — mijn zintuigen volledig bedrogen werden. Hoe ik ineens een vreemde hand voor me zag zweven in de eindeloosheid, terwijl ik wist dat mijn arm er net onder zweefde in het echt. En hoe na 15 seconden mijn linkerhand in het echt begon te tintelen omdat mijn lichaam mijn eigen lichaam niet meer zag (enkel de virtuele hand) en de info niet kon verwerken. Waarna mijn lichaam na 20 seconden besloot dat de digitale hand mijn echte hand was. Waarop deze moeiteloos mijn echte hand en vingers begon te volgen, en het tintelen stopte. Ik kan niet beschrijven hoe geluid en vlotte beeldovergangen me onderdompelden in een geloofwaardige simulatie van bergen en wouden. Of hoe ik in de echte wereld gewoon geen enkel geluid kon voortbrengen van pure shock tijdens een speelperiode van een uur — al voelde het langer.

Pixabay

De kwaliteit van VR-materiaal is er de voorbije jaren sterk op vooruit gegaan.

Kwam het door corona? Of kwam het door maandenlang gewoon weinig of niets gevoeld te hebben dat ik zo reageerde? Ik weet het niet. Ik weet enkel dat op die dag een bad aan zeer intense gevoelens me overspoelde en dat mijn levenslust — die de maand ervoor al langzaam was terug gekomen — een sterke impuls kreeg.

Virtueel op café of op reis

Die levenslust kreeg helemaal een ‘boost’ toen ik applicaties als VRChat ontdekte. Ik stond in een virtueel café, waar ik met mijn echte lichaam mijn virtuele karakter moeiteloos kon besturen. Je moet je de wereld en besturing eigen maken, waardoor het in het begin onwenning is. Maar na maanden ineens in een kring staan praten met mensen uit de VS, Duitsland of Canada was fenomenaal.

Of dat moment dat ik van een stomme applicatie als Google Earth tranen in mijn ogen kreeg. De applicatie in VR is gewoon fenomenaal en de emoties die je krijgt wanneer je ineens in de foto’s van je ouderlijk huis van 5 jaar terug zit zijn onbeschrijfelijk. Het is trouwens een misverstand dat VR enkel draait om gamen. Het gaat net om beleven. En verdraaid, waar men nu al staat kan ik nog steeds niet geloven. Zo liep ik gisteren nog door de favela’s van Rio de Janeiro terwijl ik de week voordien de natuur in Thailand aan het ontdekken was om toch het gevoel te krijgen van reizen.

Pixabay

Florida bezoeken in virtual reality

Sinds die eerste kennismaking heb ik zelf een toestel besteld. Na twaalf weken wachten kwam die eindelijk aan. Als een gek heb ik mijn kamer ingericht voor VR en de juiste pc gekocht. Nu heb ik negen vierkante meter aan ruimte waarin ik me vrij kan bewegen. Ik heb beweegbare kabels aan mijn plafond gelinkt, zodat de kabels van mijn headset niet in de weg hangen. Zo creëerde ik de optimale situatie om de virtuele wereld te ervaren. Eens je erin zit weet je na 15 minuten niet meer dat deze wereld niet echt is. Telkens ik mijn headset afzet, ben ik verbaasd dat ik in m’n eigen kamer sta. Al sta je wel telkens naar een andere hoek van de kamer te kijken: je gevoel voor richting raak je volledig kwijt.

Van de aankoop heb ik nog geen spijt gehad. Het toestel helpt me perfect om zowel mijn fysieke als mentale gezondheid te onderhouden. Ik heb nu verschillende fitnessapps geïnstalleerd, om mezelf elke dag uit te putten. Om de drie dagen probeer ik eens te pokeren met onbekenden, en voer ik tegelijk een gesprek over verschillende onderwerpen met Duitsers, Britten en soms een verdwaalde West-Vlaming. VR gaat om beleven — samen en alleen. Dat was net wat ik nodig had tijdens coronatijden.

Bruikbaar en realistisch

Nu ik de technologie zelf in huis heb, twijfel ik er niet meer aan dat de meerderheid van de huishoudens in tien jaar tijd een gelijkaardig toestel zal hebben, eens de markt volwassen geworden is. Zo wordt VR nu al gebruikt bij het behandelen van depressies, maar ook in het bedrijfsleven en het onderwijs. Bij de installatie van een industriële machine kan je als mecanicien een bril opzetten, terwijl een ingenieur duizenden kilometers verder bepaalde handelingen voordoet en je zijn armen kan volgen via je bril. Of kan je als brandweerman simulaties volgen in brandende gebouwen, en zo op een veilige manier heel realistische ervaringen opdoen.

Voor wie zelf nog geen ervaring heeft met VR, moet dit allemaal absurd klinken. Maar de technologie is zeer bruikbaar en zeer realistisch. In Limburg wordt VR momenteel gebruikt in de opleidingen tot sergeant en in het middenkader voor de brandweer. Bij de PLOT Brandweerschool in Genk en van enkele gebruikers hoor ik enkel positieve ervaringen over het programma. De bevelvoerder zit in een zaal en kan in het programma zien wat anderen doen, en ze aansturen. Je kan zien hoe een brand reageert als een deur opengaat. Of wat het effect van koelen met water is op de rooklaag. Een veilige simulatie van hoe brand in het echt werkt, terwijl de ervaring toch echt genoeg is om bruikbaar te zijn als leerervaring.

Pixabay

Op kantoor in virtual reality? Telewerken wordt een makkie.

De echte doorbraak zal komen wanneer we het ook gaan gebruiken op kantoor. Daardoor zal het aantal gebruikers stijgen. Net daar heeft de technologie in mijn ogen nog grote stappen te nemen. Vergeet ook niet dat de technologie nog in haar kinderschoenen staat. Eens de markt groter wordt, zullen bedrijven meer mankracht en ontwikkelaars op de technologie kunnen zetten, wat dan weer voor nieuwe applicaties zal zorgen. Maar tot nu is het nog niet interessant geweest voor bedrijven om kantoorapplicaties te maken, wat de slechte reviews van de bestaande applicaties verklaart. Maar ik zie potentieel.

Soit. Terwijl ik de laatste hand leg aan dit artikel is mijn postpakketje nog steeds niet toegekomen. Ik ga toch nog even wandelen en genieten van het laatste uur zonneschijn. Want de virtuele wereld is dan wel mooi, maar niets kan op tegen de echte zon op je huid voelen in de echte wereld.

virtueel

Hoe ik ontsnapte aan corona door virtual reality