De opbrengst van de Vlaamse vissersrederijen daalde tussen 2012 en 2022 liefst met een kwart naar 16,9 duizend ton. Dat antwoordt minister Hilde Crevits (CD&V) op een vraag van Vlaams Parlementslid Stefaan Sintobin (Vlaams Belang).

Halvering vissersvloot

Sinds 2000 daalde het aantal in België ingeschreven vissersschepen van 123 naar 59, meldt het Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO) aan de redactie. ‘De helft van de visserij is in buitenlandse handen, meestal Nederlands’, verklaart Willy Versluys, de bezieler van de in vis gespecialiseerde voedingsmarkt De Cierk in Oostende. ‘Die buitenlandse schepen onder Belgische vlag zetten de vis meestal af in Nederland en die wordt dan geëxporteerd naar België.’

Veel reders vinden geen opvolgers of personeel voor de harde vissersstiel. Eigenaars vernieuwen hun oudere schepen niet en leggen de boeken neer. Ook Versluys kapte vorig jaar als reder. Zijn boot staat te koop. ‘De almaar strengere normen en het gebrek aan gekwalificeerd personeel gaven de doorslag om te stoppen’, zucht hij.

Onzekerheid groeit

De strengere normering op de sector is volgens Greet Riebbels (ILVO) ‘maar één van de vele factoren van de terugval van het Belgische visserijvolume’. ‘De kosten, voornamelijk voor brandstof, zetten het verdienmodel onder druk’, stelt ze. ‘Ook de dalende quota en het negatieve animo rond bodemvisserij – de typische techniek voor de Belgische vaartuigen – maakten de onzekerheid voor de vissers groter.’

De Belgische vloot is amper goed voor 10 procent van de consumptie van vis in dit land. Er wordt 2,5 keer meer vis in- dan uitgevoerd. In 2021 importeerde Vlaanderen 1,26 miljard euro aan vis, schaal-en weekdieren. De voornaamste leverancier is Nederland.

Toerisme Oostende

Alleen aan de vistrap kunnen vissers nog winst maken.

Goede resultaten

Dat de dalende opbrengst van onze vloot zal leiden tot prijsstijgingen, zoals Sintobin vreest, nuanceert ILVO. ‘Vooral voor tong – een duurdere vissoort – is de prijs gestegen, omdat de aanvoer de vraag niet volgt’, meldt Riebbels. ‘Voor de Belgische vissers is die hogere winkelprijs gunstig. Zij verdienen meer, en proberen ook – met succes- meer tong aan te voeren. Altijd binnen de quotaregeling, uiteraard.’

‘De visserij op zee doet het zeer goed’, bevestigt Versluys. ‘De resultaten mogen er zijn. De kustvaardij is echter op sterven na dood. De enige hoop voor kustvissers is de rechtstreekse verkoop aan de trap in Oostende. Daar kunnen ze nog een beetje rendement halen op hun vangst.’

Windmolens

Versluys wijst op een ander fenomeen, dat de visserij bemoeilijkt: windmolenparken. ‘Vissen rond die parken mag niet’, zegt hij. ‘De visserijvrije zones nemen steeds meer plaats in. En dan wil de overheid nog eens een energie-eiland voor Oostende laten uitbouwen. Net als bij de West-Vlaamse boeren jaagt de politiek ook de vissers van hun akkers.

vissersvloot

‘Politiek jaagt met windmolens nu ook de vissers van hun akkers’