Het belangenconflict van de Vlaamse Regering tegen vernieuwde vliegroutes op Brussels Airport is gebaseerd op dubieuze cijfers van het Vlaamse Departement Omgeving. Dat bevestigt zowel een regeringsbron zelf, als de ombudsman van de luchthaven. ‘Vlaanderen wil hiermee tijd kopen.’

Vlaams minister bevoegd voor de Vlaamse Rand Ben Weyts (N-VA) en zijn collega en partijgenoot op Milieu Zuhal Demir pakten gisterochtend groots uit: de Vlaamse regering dient een belangenconflict in tegen de federale regering.

Vliegroutes

Sinds er begin oktober vernieuwde vliegroutes zijn boven de Vlaamse Rand, zou men in enkele gemeentes van de Noordrand zoals Vilvoorde, Wemmel, Grimbergen en Meise, meer last hebben van opstijgend vliegtuiglawaai. ‘Brussel wordt helemaal niet overvlogen en dat was niet de afspraak. Op die manier betonneert men nieuwe vliegroutes boven Vlaanderen’, zeggen beide Vlaamse ministers.

Alleen: de maandcijfers waarop Weyts en Demir zich baseren – een studie van het Vlaamse Departement Omgeving, die Doorbraak kon inkijken – tonen helemaal niet aan dat Vlaanderen meer wordt overvlogen door opstijgend verkeer. Bij de meeste Vlaamse meetpunten in de Noordrand is er geen stijging van vliegtuiglawaai. Van het vliegverkeer dat naar het zuidoosten moet, vliegt bovendien nog altijd een deel boven het Brussels Gewest.

Minder overlast

‘De Noordrand wordt niet meer overvlogen dan vroeger. De verdeling blijft ook vorige maand 45 procent voor de Noordrand, 10 procent voor het Brussels Gewest en 45 procent voor de Oostrand’, zegt federaal ombudsman voor de luchthaven Philippe Touwaide.

‘De cijfers die de Vlaamse regering aanhaalt kloppen dus niet. De procedures voor vliegroutes zijn eigenlijk ook niet veranderd. Ze zijn gemoderniseerd, en iedereen wist dat dat zou gebeuren. Dankzij satelliettechnologie verloopt het vliegverkeer veel meer in één corridor. Je kan evengoed zeggen dat er nu veel efficiënter wordt gevlogen en dat minder Vlamingen nu last hebben van vliegtuiglawaai.’

Natuurlijke verdeling

‘Dat Brussel veel minder wordt overvlogen dan de Noord- en Oostrand, is inderdaad oneerlijk’, zegt Touwaide. ‘Ik ben altijd van het standpunt geweest dat een derde van het vliegverkeer boven de Noordrand moet, een derde boven Brussel en een derde boven de Oostrand. Dat zou een veel natuurlijkere verdeling zijn voor het opstijgende vliegverkeer’, zegt Touwaide.

Net die politieke beslissing om Brussel te sparen, is de inzet van de dubieuze studie van de Vlaamse regering. En dus van het belangenconflict. Dat begrijpt niet alleen Touwaide, dat bevestigt ook een belangrijke bron binnen de Vlaamse regering.

Zoeken

‘Dit belangenconflict is puur politiek. De cijfers van het Departement Omgeving kan je makkelijk anders lezen. Men zocht cijfers om een belangenconflict te kunnen inroepen, en dit was het beste dat men kon vinden. Sinds federaal minister van Mobiliteit Georges Gilkinet (Ecolo) in 2020 aangetreden is, is er geen beweging in het dossier rond de vliegwet gekomen. Er zal ook geen oplossing zijn voor de verkiezingen. Vlaanderen wil gewoon tijd kopen.’

Tijd kopen? Vlaanderen heeft geen vertrouwen meer in Georges Gilkinet. Die zou zijn bevoegdheid veel te ruim hebben geïnterpreteerd en zich te veel op het terrein van de Vlaamse regering wagen. Terwijl Zaventem nog altijd een Vlaamse luchthaven is. Dat Brussel bijna geen vliegverkeer over zich krijgt, is bovendien een gotspe, want de stad ligt in het verlengde van de belangrijkste startbaan op Zaventem. Zo wordt dit dossier naar alle waarschijnlijkheid over de verkiezingen getild.

Luik

Ook de ecologische houding van Gilkinet – nachtvluchten moeten weg, het dichtbevolkte Brussel mag niet worden overvlogen – hypothekeren de toekomst van Brussels Airport. Al zou er binnen de Vlaamse regering ook gemor zijn over de houding van Brussels Airport zelf.

‘In 2024 moet Zuhal Demir een nieuwe uitbatingsvergunning aan Brussels Airport afleveren. Maar in de visie van de luchthavendirectie moeten er helemaal geen beperkingen zijn om te vliegen. Niets. Zelfs grote maatschappijen op de luchthaven begrijpen dat er redelijkerwijs beperkingen zijn aan vliegverkeer en dat er meer met de omgeving rekening moet gehouden worden’, klinkt het.

‘Maar Brussels Airport zelf wil “vrijheid blijheid”. Dat betekent dat Zuhal Demir wel de belangen van Vlaamse overvlogenen van de Luikse luchthaven hardnekkig verdedigt, terwijl ze in de Vlaamse Rand zou moeten laten betijen omdat het Brussels Airport is. Dat gaat niet. Brussels Airport moet ook beseffen dat er beperkingen zijn aan de groei.’

Regionalisering

Het einddoel van dit belangenconflict, is nog altijd de regionalisering van Zaventem tot een volledig Vlaamse luchthaven. N-VA wil al langer dat Zaventem niet alleen een volledige Vlaamse bevoegdheid is, maar ook deels eigendom van Vlaanderen wordt. Het interessante is dat ook de Vlaamse én federale regeringspartijen Open Vld en CD&V zich met het belangenconflict nu eigenlijk achter deze strategie scharen.

‘Niet dat de problemen dan voorbij zijn. Maar dan moeten we tenminste niet meer met de federale overheid en het Brussels gewest voor alles rond de tafel gaan zitten en is het echt onze luchthaven’, zegt de regeringsbron. Noch Ben Weyts, noch Zuhal Demir willen commentaar leveren op deze politieke strategie. Georges Gilkinet verklaart dan weer dat hij wacht op cijfers van het Directoraat-Generaal van de Luchtvaart (DGLV) over het aantal overvlogenen.

Vlaamse Departement Omgeving

Vliegroutes: dubieuze studie leidt tot belangenconflict Zaventem