Via een uitgebreid interview met Joël De Ceulaer in De Morgen van 4 juli laat de aanstaande N-VA-ideoloog Joren Vermeersch ons weten wat zijn ideologie is. De Ceulaer weet het al: het ‘rechts-conservatisme’. Die man heeft blijkbaar ook een links-conservatisme in voorraad.

Zoals zovele conservatieven was Vermeersch in zijn wilde jaren links. Hij heeft volgens het gezegde dus zowel een hart als hersenen. Het was tijdens een studentenjob in Middelkerke dat hij begon te twijfelen aan linkse geloofspunten als het multiculturalisme. Dat kwam zowel door het contact met ‘gevluchte’ Antwerpenaren die zich daar hervestigd hadden, als door de invloed van Jean-Marie Dedecker, die een tijd zijn werkgever zou worden. Het standpunt is niet zo origineel, in betere tijden noemde zelfs Angela Merkel de multicultuur al ‘völlig gescheitert’, maar als een toonaangevende partij (anders dan Merkel) ook naar dat inzicht handelde, zou het wel verschil maken.

Tegen quota

In dat verband spreekt Vermeersch zich ondubbelzinnig uit tegen etnische (of algemener: identitaire) quota, omdat die een misplaatste overheidsingreep vormen, en een ‘bedreiging voor onze rechtsstaat’. Alle Belgen gelijk voor de wet, zo zei de Grondwet het al, ongeacht hun biologische of etnische categorie. De allochtone N-VA-mandatarissen bewijzen dat volledige integratie best kan zonder quota, mits de wil er is.

Wel is het vandaag gedurfd om die vanzelfsprekendheid te herhalen. Zeker in een tijd waarin zelfs topinterviewers extreemlinkse dogma’s als vanzelfsprekende waarheden voorstellen, bijvoorbeeld dat vreemdelingen moeilijk werk vinden als ‘gevolg van het racisme’, of dat ‘we oorlogsvluchtelingen moeten opvangen’. Is dat zo? Moeten wij Syrische asielzoekers opvangen terwijl het nabije Saoedi-Arabië voor hen veel vertrouwder zou zijn in taal en religie? En gaat het hier echt om ‘oorlogsvluchtelingen’ of is die term juist de beginleugen die heel dit debat vergiftigt? Kortom, in het diversiteits- en migratiedebat is er nood aan een retour à l’évidence. Maar dat wisten we al, en zelfs een ideoloog kan er weinig nieuws aan toevoegen.

Een hele klus

Specifieker en moeilijker wordt het als Vermeersch ook van sommige als Belg geboren ingezetenen de nationaliteit wil afpakken. Het is niet de softheid van de sneeuwvlokgeneratie als men voor die drastische maatregel terugschrikt, maar gewoon dezelfde grondwettelijke gelijkheid voor de wet die daartegen militeert.

Je kan de IS-teruggekeerden eventueel als misdadigers beschouwen, maar pas op hen dan de bestaande Belgische strafwetgeving toe, in plaats van ze op andere landen af te schuiven. Kortom, het wordt nog een hele klus om de behoudsgezinde beginselen om te zetten in een coherent vreemdelingenbeleid. Daar heeft de N-VA duidelijk nog werk aan.

Christelijk ideaal van gelijkwaardigheid

Maar genoeg van dat versleten onderwerp. Interessanter wordt het als Vermeersch en De Ceulaer de geschiedenis, en de omgang daarmee aansnijden.

Vermeersch noemt zich ‘cultuurchristen’. In het ex-katholieke Vlaanderen klinkt dat alvast gewortelder en sympathieker dan de grimmige (en inmiddels anachronistische) papenvreterij van Karel en Jean-Jacques De Gucht. Het is ook een eerlijke erkenning van het feit dat elke Europeaan ongeacht persoonlijke levensbeschouwing heel wat van de christelijke cultuur meedraagt (wat de EU in de preambule van haar beoogde ‘grondwet’ weigerde te erkennen).

Echter, het nadeel van mensen die niet meer echt in een religie geloven, is dat hun kennis ervan wazig wordt. Zo antwoordt hij op De Ceulaers vragen over de islam dat die in onze samenleving moeilijk inpasbaar is omdat hij ‘niet uitgaat van het christelijke ideaal van de gelijkwaardigheid van elke mens’. Wat?!

Ook christelijke slavenhouders

In het christelijke wereldbeeld zijn alle mensen voor God gelijk: allemaal behept met de erfzonde en geroepen tot de verlossing. Maar daarom zijn ze nog niet gelijk voor de wereld. Zelfs de ‘sociale leer van de Kerk’ (Rerum Novarum, 1891) predikte de gelijkheid niet, en streefde bijvoorbeeld niet de afschaffing van de toen nog machtige adel en koningshuizen na. En dat kwam dan al na het socialisme waar het een antwoord op wou zijn. Want gaan we naar de premoderne tijd terug, dan zien we een Kerk die geen enkel probleem had met de krasse ongelijkheden van toen.

Ja, de islam keurt de slavernij goed, zoals de Islamitische Staat recent nog gedemonstreerd heeft. Maar tot in de 19de eeuw verdedigden ook christelijke slavenhouders hun ‘bijzondere instelling’ met de Bijbel in de hand. Tenslotte heeft Christus de slavernij altijd kritiekloos geduld en heeft Paulus haar uitdrukkelijk verdedigd, om van het Oude Testament nog te zwijgen. Ja, de islam maakt de vrouw ondergeschikt aan de man, maar ook Christus nam die ongelijkheid als vanzelfsprekend aan.

Geen christelijke hervormingen

Paulus verbood vrouwen in het openbaar het woord te voeren (dus een ambt te bekleden) en legde hen op om het hoofd te bedekken. Het christendom nam wel meer invloeden van de Verlichting op zodra die aan de dag trad, maar vernieuwingen zoals het vrouwenstemrecht waren, zelfs indien ‘door christenen’ ingevoerd, geen ‘christelijke’, door de geloofsleer geëiste hervormingen.

Nu goed, de gelijkwaardigheid als ideaal is inmiddels een verworvenheid, en die wil Vermeersch terecht verdedigen tegen de uitverkoop ervan die nu als progressief geldt. Hij laat zich ook niet vangen aan de ideologische zwendel van linkse christenen als paus Franciscus en Karen Armstrong die voor de islam knielen ondanks diens volgehouden verwerping van de gelijkwaardigheid: ‘Jezus zou de grootste islamcriticus geweest zijn.’ En al helemaal niet aan de poging van de open-grenzenlobby om Christus voor hun karretje te spannen (zelfs de veelgebruikte Barmhartige Samaritaan, die de gewonde reiziger hielp, nam hem niet in zijn huis op). Dat doorprikken van linkse drogredenen is wat we van een conservatieve ideoloog mogen verwachten.

Overwaardering

Wanneer De Ceulaer Maarten Boudry citeert als zou de Verlichting er niet dankzij, maar ondanks het christendom gekomen zijn, bezondigt hij zich aan het andere uiterste: ‘Geen Universele Verklaring van de Rechten van de Mens zonder de Bergrede.’ Dat hij daar dan eerst de Kerk van overtuigt, want die heeft de mensenrechten, al gekleurd door de goddeloze Franse Revolutie, altijd als antichristelijke hoogmoed verworpen, toch totdat ze in de jaren 1960 de strijd tegen de moderniteit opgaf. Maar goed, die overwaardering van het christendom is gemeengoed in conservatieve kringen, vooral in de VS. Dat ligt voor een deel aan de beperkte kennis van de andere beschavingen.

Anderzijds vindt zij zekere steunpunten in de koloniale geschiedenis, bv. de afschaffing door de kolonisator van de ‘verschrikkelijke stammenoorlogen’ en van de in sommige delen van Afrika bestaande kinderoffers. En dat brengt ons bij Vermeersch’ verwerping van ‘de criminalisering van onze geschiedenis’. Ondanks de soms dodelijke uitbuiting, ‘lag tijdens de Belgische kolonisatie de nadruk op de menswaardigheid van elk individu’, zeker vandaag een controversieel standpunt.

Allicht is een interviewtje te kort om tot de evenwichtige beoordeling te komen die hij aanbeveelt als tegengif voor de huidige haatcampagne tegen de westerse beschaving. We besluiten dat Joren Vermeersch een inkijk gegeven heeft in het wereldbeeld waarmee hij het N-VA-beleid wil gaan beïnvloeden. Voor de komkommertijd zeker interessante gespreksstof, maar we kijken uit naar de politieke rentrée om hem in actie te zien komen.

vreemdelingenbeleid

Welke ideologie dan? Het wereldbeeld van Joren Vermeersch