Na de gruwelijke moord op de Franse leraar Samuel Paty werd Frankrijk afgelopen donderdag geteisterd door een reeks aanslagen. Het dreigingsniveau is in heel Frankrijk opgetrokken naar het hoogste niveau. In deze aflevering van Doorbraak Radio gaan Theo Francken (Kamerlid voor N-VA) en Khalid Benhaddou (Belgische imam) dieper in op de gebeurtenissen in Frankrijk en wat er nu precies moet gebeuren.

Als het regent in Parijs…

Na een les over vrije meningsuiting waarin hij een cartoon toonde van de profeet Mohammed, werd de Franse leraar Samuel Paty gruwelijk vermoord. Volgens Francken bewijst dit dat sommige mensen in onze samenleving de basisfundamenten nog steeds aanvallen. ‘De radicale islam manifesteert zich nog steeds. Ook na alles wat er reeds in het verleden gebeurd is.’ We moeten heel alert zijn. Wanneer het regent in Parijs, druppelt het immers in Brussel, zegt Francken. Ook in België moet er bijvoorbeeld onderzoek gebeuren naar radicale vzw’s. Macron wil die na de gruwelijke gebeurtenissen in Frankrijk hard aanpakken. Daarnaast moeten we ook waakzaam zijn voor de veiligheid op ambassades en Franse doelwitten hier in België.

Ook Benhaddou veroordeelt het geweld in Frankrijk. ‘Het debat is meerlagig en complex, ook binnen de moslimgemeenschap.’ Toen Benhaddou het geweld veroordeelde op Twitter, kwamen er ook vanuit de moslimwereld verschillende reacties. ‘Veel moslims voelen uiteraard geen verwantschap met iemand die uit naam van het geloof zulke daden pleegt. Zij vinden dus dat er geen link moet gemaakt worden met de islam.’ Benhaddou wijst erop dat hij het geweld niet enkel heeft veroordeeld als imam of moslim, maar ook vooral als mens.

De vrijheid van meningsuiting

Benhaddou is zeker geen voorstander van het verder uitbreiden van de beperkingen op de vrije meningsuiting. Vandaag gelden er in onze wetgeving al enkele beperkingen. Zo is het verboden om aan te zetten tot haat of om de holocaust te ontkennen. ‘Ik ben geen pleitbezorger van een verdere uitbreiding door hier bijvoorbeeld godslastering aan toe te voegen.’ Maar het is niet omdat iets juridisch mogelijk is, dat het ook moreel aanvaardbaar is, voegt Benhaddou hieraan toe. ‘Elkaar verder uitdagen draagt niet bij tot de sociale cohesie in onze samenleving.’ Een sterkere sociale cohesie kan er automatisch voor zorgen dat mensen meer respect en begrip hebben voor elkaar. Zowel Francken als Benhaddou spreken over een feitelijke apartheid tussen groepen in de samenleving die moet aangepakt worden.

Clash tussen twee culturen?

Volgens Francken is er wel degelijk sprake van een wij-zij-mentaliteit. ‘De “wij” is iedereen die het goed meent met onze samenleving. De “zij” zijn de radicale extremisten die aanslagen plegen en hier een soort van kalifaat willen oprichten.’ Dat wij-zij-denken bestaat dus wel. Maar het gaat daarbij niet over Vlamingen versus moslims, maar over wie goede bedoelingen heeft en wie niet.

Volgens Benhaddou moet Macron in zijn toespraken benadrukken dat hij de radicale islam en het geweld wil bestrijden. Niet de islam op zich. ‘Iedere perceptie dat de brede moslimgemeenschap geviseerd wordt, moet uit de wereld geholpen worden.’ Het beste middel om radicale ideeën en de politieke islam te counteren is niet om ze te verbieden, maar om andere mensen een maatschappelijk tegenverhaal te laten brengen, zegt Benhaddou. Francken benadrukt dat het brengen van dit tegenverhaal inderdaad belangrijk is. ‘Onbekend is onbemind.’

Begin van de escalatie?

De Turkse president Erdoğan reageert heel scherp op Macron. Hoe reageert de moslimgemeenschap daarop? Benhaddou merkt een zekere populariteit van de Turkse president bij de moslimgemeenschap op. Persoonlijk vindt hij dat Erdoğan te situatie te hard ophitst. En dat dit de moslims in Europa schaadt. ‘Het heeft geen enkele zin om van buiten Europa zulke oproepen te lanceren.’ De polarisatie moet aan beide kanten stoppen, zegt Benhaddou.

Francken vreest dat het nog heel moeilijk kan worden en dat de situatie kan escaleren. ‘Het zijn volgend jaar verkiezingen in zowel Frankrijk als Turkije. Erdoğan zal dus niet stoppen. En ook Macron zit te vechten voor het presidentschap.’ De Franse veiligheidsdiensten zullen dus hun staat van paraatheid naar het hoogste niveau moeten brengen. ‘Het is dus ook onverantwoord om net nu de militairen uit het Belgische straatbeeld te laten verdwijnen.’

redacteur artikel: Rani De Leeneer

Beluister ook onze andere podcasts:

wij-zij-denken

Theo Francken en Khalid Benhaddou: ‘Radicale ideeën en politieke islam counteren’