In 2021 gaf de minister voor Wonen Matthias Diependaele (N-VA) aan om tegen uiterlijk 2024 met een juridisch kader te komen om alternatieve vormen van wonen zoals tiny houses, cohousing of woningdelen de nodige rechtszekerheid te geven. Nu de legislatuur op zijn einde loopt zijn de intenties van de ministers duidelijk: het juridisch kader komt er niet, en de Vlamingen die erop gerekend hebben staan in de kou.

Wonen wordt er niet goedkoper op. Wie in Vlaanderen een huis of appartement wil huren, moet daar gemiddeld 868 euro per maand voor neertellen. Dat is 6,4 procent meer dan in 2022. Deze verhoging heeft uiteraard met de inflatie te maken, maar ook met de gestegen vraag naar woningen. Tegelijk zorgt dat er ook voor dat een woning kopen evenmin gemakkelijk is.

Evidente oplossing, geen regeling

Terwijl er ook heel wat mensen in een woning wonen die eigenlijk te groot voor hen is, of geworden is. Denk bijvoorbeeld aan een weduwe of weduwnaar zonder kinderen of waar de kinderen al uit huis zijn. Denk aan gescheiden partners. Maar evengoed aan alle andere jonge of oudere alleenstaanden die in een appartement of huis wonen met twee of meer slaapkamers. Voor hen, zowel als voor wie op zoek is naar een betaalbare woning, kan woningdelen juist interessant zijn. Wie zijn woning deelt, kan er blijven wonen en krijgt er eventueel inkomsten bij. De andere partij kan gemakkelijker en goedkoper wonen. Het helpt ook tegen eenzaamheid en de huishoudelijke taken kunnen ook beter gespreid worden.

Hoewel woningdelen een evidente oplossing is voor zowel woningeigenaars als woningzoekers, lukt het vandaag niet om dat juridisch correct te regelen. Voor de overheid bestaat woningdelen immers niet en maken mensen die in dezelfde woning wonen sowieso deel uit van hetzelfde huishouden. Dat heeft allerlei nare gevolgen. Wie bijvoorbeeld bepaalde sociale voordelen of uitkeringen heeft, zal die kunnen verliezen als men dit als één huishouden beschouwt. Als de woningeigenaar schulden heeft, kan een deurwaarder ook beslag leggen op al wat de andere heeft staan in zijn deel van de woning.

Experimentele woonvormen

Vanuit het parlement vecht ik al jaren om alternatieve en experimentele woonvormen uit de grijze zone te halen. Met een voorstel van resolutie, bijvoorbeeld, waarmee het faciliteren van nieuwe woonvormen op de politieke to-do lijst geplaatst werd. Dat leidde in 2018 tot een eerste Vlaamse oproep voor proefomgevingen van experimentele woonvormen. Die proefomgevingen zouden normaal dit jaar afgerond worden, maar zijn op vraag van minister Diependaele verlengd.

Andere voorstellen werden neergelegd met het oog op het faciliteren van woningdelen en het wegwerken van de juridische, fiscale en procedurele knelpunten. Het gaat dan bijvoorbeeld om het invoeren van een wettelijke definitie voor woningdelen en om het omvormen van de vergunningsplicht naar een meldingsplicht zoals dat ook bij zorgwonen het geval is. Net zoals bij zorgwonen is het dan zo dat wanneer het woningdelen stopt, de woning weer dient voor één gezin. Uiteraard moet er zoals bij alle andere woonvormen goed gecontroleerd worden op huisjesmelkerij.

Aangepast beleid

Er zijn zoveel mensen die op zoek zijn naar een betaalbare woning. Tegelijker tonen de Vlaamse woningonderzoeken aan dat er steeds meer mensen wonen in een woning waar nog plaats is voor anderen. Alleen verhindert de huidige regelgeving het woningdelen de facto. Onbegrijpelijk.

De minister is oubollig en voert een beleid op maat van het klassieke gezin. Wij kunnen beter in Vlaanderen. Laat ons een beleid voeren dat aangepast is aan demografische en maatschappelijke ontwikkelingen. Mijn boodschap aan de minister: Doe wat nodig is en wat evident zou moeten zijn. Geef die mensen een duidelijk kader. Dat is goed voor iedereen. Voor mensen die een woning hebben én voor diegenen die er één zoeken.

woningdelen

Woordbreuk: minister Diependaele komt beloftes over woningdelen niet na