Hij is net terug van Israël en schreef er een bescheiden boekje over. Alain Destexhe, ex-MR-politicus en voormalig Secretaris-Generaal van Artsen zonder Grenzen heeft uitgesproken meningen over het conflict met Hamas: ‘Gaza City had een nieuw Tel Aviv kunnen zijn, maar Hamas heeft er anders over beslist.’

De politieke carrière van Alain Destexhe (ex-MR) mag dan al een afgesloten hoofdstuk zijn, bepaalde interesses blijven. Bij de vorige verkiezingen trachtte hij met zijn eigen lijst de politiek aan de Franstalige rechterzijde te deblokkeren, maar het succes bleef uit. Destexhe keerde terug naar zijn vak: de geneeskunde, maar dan in Parijs, waar hij opdook in het campagneteam van presidentskandidaat Eric Zemmour. Vandaag is hij vooral bezig met het conflict in Gaza. Hij trok er naartoe en schreef zijn bevindingen neer.

Wat was voor u de aanleiding om naar de regio te reizen?

Alain Destexhe: ‘De brutale aanval van 7 oktober was de directe aanleiding, laat daar geen twijfel over bestaan. Maar het was geen onbekend terrein voor mij. De eerste keer dat ik de Westelijke Jordaanoever en Gaza aandeed, was in 1988, toen ik voor Artsen zonder Grenzen werkte. Er zouden er nog volgen, drie maal als parlementslid en twee maal als, zeg maar, ’toerist’. Terugkeren stond niet in mijn planning, maar de aanslagen veranderden alles. Het deed me denken aan het leed dat ik tijdens en na de genocide in Rwanda zag. Wat vorig jaar gebeurde was uiteraard geen genocide; met dat woord wordt de laatste tijd nogal kwistig mee omgesprongen. Maar het was wel een grootschalige pogrom. Gericht tegen de Joden, niet Israëlische staatsburgers, laten we die nuance toch maken.’

De media poneren graag dat Gaza in wezen een Israëlische gevangenis is. Wat vindt u van die stelling?

‘Dat is propaganda die niet strookt met de werkelijkheid. Het is in het belang van Israël om handel te drijven met Gaza. Dagelijkse waren er ook 17.000 werknemers die de grens overstaken om in Israël te werken. Goed nabuurschap is essentieel, maar als die buur (Gaza, red.) raketten op je afvuurt wordt dat wel heel moeilijk.’

‘Er is al bijna twee decennia geen Israëlisch soldaat meer in Gaza. Ze hebben zelfbestuur, maar ze verkiezen de beschikbare middelen te investeren in het bouwen van tunnels en het kopen van wapens, eerder dan te gaan voor scholen, huisvesting en gezondheidszorg. Gaza City had een nieuw Tel Aviv kunnen zijn, maar de keuzes van Hamas hebben er anders over beslist.’

Men heeft het ook vaak over ‘Arabische solidariteit’, maar dan merk je dat een land als Egypte zijn grenzen hardnekkig gesloten houdt….

Hamas, dat is de Moslimbroederschap. Daarom houdt Egypte de grenzen hardnekkig gesloten.

‘Er is binnen de Arabische landen altijd grote hypocrisie geweest rond de Palestijnse kwestie. Verbaal nemen ze het op voor hun ‘Arabische broeders’, maar de daden blijven uit. Nu ook weer. Straffe verklaringen dienen om de bevolking te sussen. In werkelijkheid denkt de top in Caïro helemaal anders. Hamas, dat is de Moslimbroederschap, een vijand voor het Egyptisch regime. Door hun grenzen open te stellen, halen ze die gewoon binnen. Geen haar op hun hoofd dat eraan denkt.’

Het conflict leeft heel erg in de Belgische politiek.

‘Eerlijk gezegd, ik ben verrast door de omvang. Uiteraard heeft een dergelijk conflict een repercussie op de nationale politiek, alleen hebben we hier te maken met een heuse breuklijn, en dat is toch wel verrassend. In mijn optiek nemen de MR en N-VA in deze context een min of meer correcte houding aan, maar ze staan geïsoleerd. En dan krijg je wat we gekregen hebben.’

‘De liberalen – beide partijen – zijn overstag gegaan. U weet hoe dat gaat: als men geen consensus binnen de regering vindt, dan is er geen standpunt. Het zij zo. Maar België heeft zich wel, samen met Ierland en Spanje, op een pro-Arabische lijn geplaatst. Ik had niet verwacht dat de MR op dit punt zou toegeven…’

Voor u gaat dit conflict in essentie rond antisemitisme?

‘Absoluut, ginder én hier! Ik was op die mars tegen het antisemitisme enkele weken geleden. Die verliep rustig en bezadigd, helemaal anders dan die pro-Palestijnse optochten die in een sfeer van haat en agressie baden. Ik denk dat men het probleem van het antisemitisme in onze samenleving schromelijk onderschat.’

‘Uit Frans onderzoek blijkt dat meer dan 40% van de moslims in Frankrijk – en waarom zou het anders zijn in ons land? – sympathie heeft voor Hamas. Steker: men beschouwt Israël als een Westerse voorpost. Onmiddellijk blijkt hieruit hoe belangrijk dit conflict is voor ons als Europeanen en Westerlingen. Het is spijtig, maar feiten hebben hun rechten: een uitgesproken meerderheid van de Moslimbevolking in dit land is antisemitisch.’

Was u zelf ooit getuige van een dergelijke antisemitisme?

‘Absoluut, en als niet-Jood voor alle duidelijkheid (lacht). Toen ik in de jaren negentig in hartje Brussel woonde, was er een probleem met een, zeg maar, vervelende hond van mijn moslim-buren. Toen ik mijn buurvrouw aansprak over mijn ongenoegen over de fratsen van haar viervoeter, vloog ze tegen me uit. “Sale Juif”, slingerde ze me naar het hoofd. Dat incident dat ik niet groter wil maken dan het was, zette me wel tot denken. Wat gaat er toch om in die lui hun hoofd om bij en dergelijk banaal voorval de joden erbij te sleuren?’

Hoe schat u het verloop van het conflict in? Militair is het niet helemaal duidelijk, maar de propagandaoorlog lijkt Israël te verliezen?

‘Eigenlijk moet je de discussie op een chronologisch correcte manier voeren. Wil je het hebben over dit conflict, dan is de eerste vraag of de gesprekspartner de legitimiteit van Israël erkent? Het antwoord bepaalt het verdere verloop van het gesprek. Het grote probleem van die propagandaoorlog is de spanning met de realiteit. Toen de geallieerden tegen Duitsland vochten, ging het in eerste instantie om militaire resultaten. Daar was het humanitaire aan ondergeschikt. Vandaag lijkt men de prioriteiten om te wisselen. Tijdens WOII was de militaire zege dé doelstelling. Hadden we toen de bekommernissen van vandaag gevolgd, dan hadden we verloren. Nu ja, toen hadden we figuren als De Gaulle of Churchill. Vandaag heb je Alexander De Croo, een Pétain van zijn tijd.’

En wat met Gaza?

‘Het hele systeem van hulp aan Gaza moet herdacht worden. Feit is dat wat nu in die richting vertrekt, Hamas ten goede komt, wat ook logisch is. Van zodra je een autoriteit vestigt, verwerft die de controle over dergelijke middelen. We beseffen in het Westen niet op welke manier ze de burgerlijke samenleving domineren en volledig naar hun hand zetten. Ik heb contacten in Gaza, en zo weet ik van zomerkampen die ze organiseren waar kinderen volledig geïndoctrineerd worden. Ik denk dat Gaza enkel een toekomst heeft als men Hamas uitroeit. Vergelijk het gerust met de denazificatie van Duitsland na de tweede wereldoorlog. Pas wanneer Gaza haar Stunde Null kent zoals onze Oosterburen in 1945, kam men aan iets positief beginnen te bouwen.’

zomerkampen

‘Gaza heeft enkel een toekomst als men Hamas uitroeit.’