De Croo doet een Caligulaatje

Na de Europese top in Brussel kondigde Alexander De Croo plots aan dat de Europese Unie (EU) besliste de gasprijzen te plafonneren. Een pluim die hij samen met zijn minister van Energie trots op de hoed stak. Daar is echter een probleempje mee. In het gepubliceerde, 22 pagina’s lange akkoord staat welgeteld één keer het woord ‘cap‘ (prijsplafond) in een opsomming van 10 mogelijke andere maatregelen.

Mediasteun

Nadat eerder al bleek dat het -met veel mediasteun- aangekondigde plan voor de maximale gasprijs van de Belgische energieminister Tinne Van der Straeten nooit bestond en zelfs niet geagendeerd was tijdens de spoedtop voor energie, telecommunicatie en vervoer, communiceert de federale regering nu dat datzelfde plan (waarvan niemand ooit een uitgeschreven versie of zelfs maar samenvatting zag) nu Europees beleid is. Niets is echter minder waar.

De Europese Commissie zou gaan praten met de sector ‘If and how … this would contribute to reducing the gas price’. Er is niets verworven en de hele aankondiging is voor binnenlands gebruik. De plafonnering van de gasprijs is dus niet beslist. De beslissing was hooguit en dan nog tussen haakjes dat landen dat individueel mogen doen. Bij dit soort zaken zijn ‘akkoorden’ tijdens een Europese top van de Europese Raad (van regeringsleiders) (EUCO) bewust vaag zodat ze à la carte voor binnenlands gebruik inzetbaar zijn. Ofwel geef je de Europese Unie de schuld ofwel beweer je dat de Unie jouw briljante visie volgt. Bijna altijd gespin dus.

Caligulaatje

Wat De Croo doet is dus als het ware een Caligulaatje. De derde Romeinse keizer Caligula besloot om zijn lege schatkist te vullen met een veldtocht naar Brittannië. De waanzinnige keizer kreeg echter te maken met een muiterij van zijn legioenen en zag zich gedwongen terug te trekken nog voor hij het kanaal was overgestoken. Om zijn gezicht te redden koos hij uit zijn soldaten diegenen die volgens hem er Brits uitzagen en marcheerde die als krijgsgevangen terug naar Rome. In Rome hield Caligula een parade en triomftocht met zijn als Britten vermomde eigen soldaten.

Wat leverde de EUCO van 24 en 25 maart in Brussel dan wel op? Symbolen. Veel symbolen. Onder andere de symbolische aanwezigheid -met drie uur vertraging- van de Amerikaanse president Joe Biden, die na een klein uurtje alweer de Europese regeringsleiders verliet en hen een nacht en een dag alleen verder liet tafelen om zelf naar Polen te reizen om daar zijn troepen te motiveren en de banden met bondgenoot Polen aan te halen.

Dus veel symbolisch publiek vertoon van eensgezindheid op militair vlak. Iets dat op dezelfde dag al tijdens de NAVO-top en de G7-top in Brussel duidelijk werd.

Bevrijden van Russische brandstoffen

In de politiek is het vaak belangrijker dat het publiek ziet te dat je iets doet. Belangrijker dan het daadwerkelijke doen en de effectiviteit.

De Europese Unie zal zich proberen te bevrijden van Russische fossiele brandstoffen. 17 miljard euro uit de beruchte cohesiefondsen zullen worden vrijgemaakt voor steun bij het opvangen van Oekraïense vluchtelingen. 1 miljard euro voor militaire steun aan Oekraïne. De Amerikanen beloven dit jaar 15 miljard kubieke meter vloeibaar gemaakt aardgas (Lng) om de Russische aankopen te vervangen en in de toekomst trekken ze dat op naar 50 miljard kubieke meters gas. De gasvoorraden die nagenoeg leeg waren (omdat de eigenaar van een viertal van die opslageenheden Gazprom dit blijkbaar al twee jaar moedwillige niet bijvulde) zullen worden gevuld.

De conclusie is dat na de symboolpolitiek van de toppen van 24 een 25 maart, de federale regering eigenlijk een triomftocht hield die gerust onder de categorie fake news kan vallen.