Bezinning in naziconcentratiekampen
Het naziconcentratiekamp in Dachau.
foto © Wikimedia Commons
Voor het eerst wordt het ooggetuigenverslag van een jonge Duitse vrouw in de naziconcentratiekampen in het Nederlands uitgegeven.
‘Wat een beklijvend boek is het pas verschenen Cabaretière in de kampen: de zelfgetuigenis over wat een jonge, vrijgevochten Duitse vrouw had meegemaakt in verschillende naziconcentratiekampen!’ Zo begint Duitslandkenner Dirk Rochtus zijn recensie van het net verschenen boek Cabaretière in de kampen.
Rochtus publiceerde net nog een alom geprezen geschiedenis van het Duitse verzet. Daarin heeft hij aandacht voor alle vormen en strekkingen. Van extreemlinkse communisten tot reactionaire nationaal-conservatieven.
Een aantal van die laatste ‘verzetslieden’ ontmoette de jonge Isa Vermehren tijdens haar verblijf in nazikampen. Maar ook protestantse dominees zoals Dietrich Bonhoeffer en Martin Niemöller, die er een afwijkende visie op nahielden. Afwijkend op het nationaalsocialisme, betekent dat. Ze staken hun kritiek voor het naziregime niet onder stoelen of banken…
In de kampen
Isa Vermehren was een jonge meid uit een groot, Duits, ongelovig gezin met protestantse achtergrond. Ze verdiende de kost door liedjes te zingen in Berlijnse cabarets. Die werden gesloten door de nazi’s. Omdat haar broer overliep naar het Engelse kamp, werd ze samen met haar familie gearresteerd.
Over haar verblijf in de kampen schreef ze in 1946 het boek – een diepgaande bezinning – Reise durch den letzten Akt. Ravensbrück, Buchenwald, Dachau: eine Frau berichtet, waarvan nu de Nederlandse vertaling door Geertje van Ouytsel voorligt. Na de Bevrijding ging ze niet terug naar het amusementsleven, maar bekeerde ze zich tot de Rooms-Katholieke Kerk en trad ze in in een nonnenklooster nabij Bonn.
Van Goethem: ‘een uitzonderlijke getuigenis’
Gevestigde historici sparen hun lovende woorden niet voor deze vertaling. De Antwerpse universiteitsrector Herman Van Goethem spreekt van ‘een uitzonderlijke getuigenis’. De Leuvense prof Lieve Gevers verbaast zich erover ‘dat deze tekst nog niet eerder in vertaling verschenen is’. Bruno De Wever noemt het ooggetuigenverslag van het verblijf in de nazi-kampen ‘een genuanceerd perspectief op een geschiedenis die vaak heel geclicheerd wordt weergegeven.’
Ook daarom, en om niet te vergeten, is Cabaretière in de kampen de promotie van de week van Doorbraak – geldig tot 04/05/21.
De redactieploeg van Doorbraak bestaat uit een grote groep redacteuren. Standpunten en andere artikelen kunnen verschijnen als "De Redactie". Uiteraard betekent dit niet dat al onze redacteuren per definitie aan deze standpunten gebonden zijn.
Professor Dirk Rochtus leidt zoals elk jaar een reis naar Duitsland. Deze kaar naar het onbekende Silezië.