JavaScript is required for this website to work.
post

Chinese reus vecht tegen coronavirus.

De immuniteitstest van een stadsomgeving.

Luc Nagels25/1/2020Leestijd 4 minuten

foto © Reporters

Wuhan ligt stil door het coronavirus. Een ongevraagde immuniteitstest voor grootsteden, globalisatie en de weerbaarheid van het nieuwe China.

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

Wuhan, het epicentrum van de storm, is een stad die vandaag elf miljoen inwoners telt. In 1950 waren er dat één miljoen. Het aantal groeit er niet door geboortes, maar door inwijkelingen van het platteland. Die worden sinds enkele decennia tewerkgesteld in exportgerichte high tech-bedrijven. Bij het schrijven van dit artikel is de stad net locked down. Afgesloten. Het is een stad in oorlog. Tegen een virus dat zich verspreidt in kleine onzichtbare vochtdruppeltjes die je produceert als je niest of hoest. Een dicht bevolkte miljoenenstad is dus de ideale voedingsbodem voor dit soort virus.

Chinese onderzoekers hebben de genetische code al ontcijferd: het is een nieuw virus. Onderzoekers, ook van buiten China, werken aan een vaccin. De geschatte ontwikkelingsperiode ervan is een jaar, mogelijk wordt één en ander versneld. Zolang zijn wij allen een doelwit voor dit gevaarlijk ‘tuig’. Geen levend wezen, eigenlijk een knappe chemische molecule. Een stuk genetisch materiaal dat zichzelf kan kopiëren en vermenigvuldigen op onze kosten.

Virussen zijn niet alleen schadelijk.

Een virus kan voor de mens als individu catastrofale gevolgen hebben. Voor de mens als soort ligt dat anders. Zonder virussen bestond volgens een aantal wetenschappers de soort ‘mens’ gewoon niet. Het wordt meer en meer duidelijk dat genetisch materiaal ‘horizontaal’ uitgewisseld wordt tussen levende wezens en virussen. We nemen ganse stukjes genetische code over van virussen en van andere levende wezens. Mogelijk een extra reden om niet te raken aan die andere levende wezens.

En je kan die alleen behouden als je er plaats voor voorziet. Als je dus zelf als soort niet over je populatiegrenzen gaat en de rest verdringt. Dat is de betekenis van het hypewoord ‘duurzaam’. Steeds foutief gebruikt door onze media, die continue populatiegroei propageren als ‘duurzaam’. En die tegelijkertijd CO2-concentraties minstens willen stabiliseren. Dat kan niet, want CO2-concentraties volgen de populatiegroei nog altijd lineair. Toch is dit het totaal onrealistische wereldbeeld (worldview, zie infra) van enkele politieke en religieuze doctrines,  ngo’s, milieuactivisten…

China’s stedelijk probleem bemoeilijkt de strijd tegen een virus.

Deng Xiaoping heeft het liberaal kapitalistisch operating system  ingeplant in China’s links autoritair regime. ‘Links’ betekent eigenlijk dat de economie gestuurd wordt door de overheid. Dat laatste is niet meer helemaal van toepassing voor China. Het land schuift dus op naar rechts. Het wordt wel geen laissez-faire economie of dus ‘rechts’ liberaal-kapitalisme. Geen economie die totaal gestuurd wordt door een Davos-elite. Het regime blijft autoritair, wordt niet libertijns, geen democratie. Het Chinees politiek kompas ondervindt een verdraaiing (test uw politiek kompas). Het hanteert wel een duurzame populatie als wereldbeeld (test uw  worldview).

Maar zelfs de huidige populatie kan enkel terecht in supersteden van het type Wuhan. Broeihaarden voor epidemieën, want net als je je kommetje rijst bemachtigd hebt, niest er wel een of andere mee-eter. Een vijftigtal supersteden rezen letterlijk uit de grond in China, maar blijven totaal onbewoond: de ghost towns. China bouwt appartementenblokken met dertig verdiepingen in vijftien dagen. Van nog 315 miljoen Chinezen wordt verwacht dat ze die door de westerse industrie ondersteunde ghost towns gaan bevolken.

In onze media wordt ook al sterk gepleit voor een uitbreiding van de Chinese bevolking. De westerse investeringen moeten renderen. Dus stuur de Chinese arbeiders maar naar de spooksteden. Niemand wil echter wonen – als het kan – in een onpersoonlijk en duur appartementje. Dan liever een ‘onaangepaste accommodatie’. Het wordt afwachten hoe de locked down-supersteden nu verder gaan reageren op het virus.

Hoe reageren steden op epidemieën of pandemieën?

Als de Chinezen het coronavirus binnen hun grenzen houden, dan hebben we een epidemie. Breekt het ook bij ons uit, dan hebben we een pandemie. Op dit ogenblik (24 januari) blijven de gevolgen buiten China beperkt. Maar eens de molecule haar weg vindt, dan groeit de omvang van de infectie exponentieel. Super snel dus. En dan zijn Chinezen met onaangepaste accommodatie buiten de stad mogelijk beter af dan de mensen die de tot 600 meter hoge torengebouwen van Wuhan bevolken. Als je weet dat een stedeling van onze contreien zo’n 1800 m² landbouwgrond nodig heeft om in zijn voeding te voorzien, dan berekenen we vlug dat de inwoners van Wuhan 18000 km² landbouwgrond nodig hebben. Meer dan de helft van België dus.

Houden we er rekening mee dat wij wel Bourgondiërs zijn, dan kan dat in China iets minder zijn. In ieder geval, als de rekken van de supermarkten van Wuhan binnenkort moeten bijgevuld worden, dan zal dit dienen te gebeuren door landbouwers die niet in wolkenkrabbers wonen, maar in ‘onaangepaste woningen’ buiten de stad. Met lichte pick-ups, geen e-cars. Steden krijgen nu mogelijk een nieuwe pandemietest te verwerken.

Aangezien miljarden aardbewoners in de komende decennia naar Wuhan-type steden moeten afdruipen zou zoiets een leerzame, maar liefst te vermijden test zijn. In het oog te houden door Hong Kong, waar geëxperimenteerd wordt met mini (niet te doen), micro (neen, dank u), en nano (hondenhok) behuizingen. Mijn Chinese doctoraatsstudente Yin vond mijn Vlaamse leefomgeving schandalig ruimteverkwistend. Het syndroom van Diogenes?

Chinese wetenschappers reageren alert.

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) mocht het virus een naam geven: new coronavirus 2019-nCoV. De Chinese wetenschappers hebben een vismarkt aangeduid als bron, en een slang die daar verkocht wordt als mogelijke overdrager naar de mens. Ze brachten de molecule op papier, en namen een foto met – vermoedelijk – elektronenmicroscopie. Het kroontje (‘corona’) was zichtbaar op de foto. Alhoewel verwant aan het gevreesde SARS schatten ze 2019-nCoV minder gevaarlijk in. Wuhan heeft ook een reputatie inzake biotechnologie die nu waarschijnlijk in de hoogste fase van alertheid verkeert. Hun Huazhong Agricultural University heeft grote virusexpertise. Veel mensen die er werken zijn wetenschappers die jaren in het buitenland (ook bij ons in België) gewerkt hebben, en ervaren teruggekeerd zijn naar Wuhan. Een van de vele goede ideeën van Deng Xiaoping.

Wat die mensen in twintig jaar bereikt hebben slaat met verbazing. Wuhan heeft niet alleen universiteiten, maar ook technologische ontwikkelingsparken, ondernemingsincubators etc. Nu nog die steenkool kwijt geraken, en betere vervoermiddelen ontwikkelen, om de luchtkwaliteit te verbeteren. Wuhan heeft autobanen met zes rijvakken. Goede longen zijn schaars bij ‘stadsmussen’, maar wellicht belangrijk om 2019-nCoV klein te krijgen.

Eigenlijk is het verwonderlijk dat de Chinezen het zwarte gat tussen de fiets en de auto nog niet opgevuld hebben: een vierwielige fiets met li-ion batterij, en overkapping tegen regen. Deze die ze nu op Alibaba hebben gelijken te sterk op die van Blankenberge. Er zijn betere ontwerpen op komst (four  wheel bike). Wetende dat vorige zondag tien van mijn koersfietsmakkers onderuit schoven op een bevroren stuk asfalt, wordt zoiets ooit een succes. Liever geen gebroken sleutelbeenderen, bekkens, tanden… Sport is wel goed voor het immuunsysteem dat virussen moet bekampen lijkt het, maar daar is nog geen 96% ondersteuning voor.

Luc Nagels is emeritus prof Chemie aan de Universiteit Antwerpen en lid van de Raad van Bestuur van de UA Emeriti denktank EFUA.

Commentaren en reacties
Gerelateerde artikelen

De oorlog tussen Israël en Hamas, islamisme, terreuraanslagen, fake feminisme, westerse zelfhaat, … Het hangt allemaal samen, schrijft Darya Safai in haar boek. Het werk is ons boek van de week.