Mijn collega-Doorbraak redacteur Roan Asselman voorspelt een overwinning van Biden, ook al houdt hij hier en daar een slag om de arm en geeft hij enkele verrassende en prikkelende voorspellingen. Ik zou zeggen, lees vooral zijn stuk. Maar zoals hij zelf zegt, een voorbeschouwing maken is om problemen vragen.

Van mijn kant geef ik dit jaar geen voorspelling over de winnaar, simpelweg omdat ik mij vier jaar geleden heb laten vangen aan het feit dat Latino’s Trump de rug gingen toekeren en massaal aan het stemmen waren in Florida. Ook al zijn het daar andere Latino’s (toen vooral ex-Cubanen, maar nu ook ex-Venezolanen) dan in andere plekken van de VS. Ik was niet zeker dat ze niet alleen voor Marco Rubio (die toen zijn Senaatszetel verdedigde), maar ook voor Trump gingen stemmen. Dus voorspelde ik toen een overwinning voor Hillary Clinton. Dit omdat Trump teveel staten had die hij echt moest winnen.

Een andere reden om geen uitslag te voorspellen, ligt aan het feit dat er door corona en het vele stemmen per post, weinig zekerheid is of de resultaten gekend zullen zijn én vooral kunnen worden gecertificeerd én er dus kiesmannen toegekend kunnen worden. Wat de staat van de race betreft: het momentum zit bij Trump en hij staat er beter voor dan we voorgeschoteld krijgen.

Weinig veranderd sinds 2016

De Verenigde Staten kent geen nationale presidentsverkiezingen. Alles gebeurt staat per staat.*

Biden is favoriet en Trump heeft enkele staten die hij absoluut moet binnenhalen, maar als eerste hun stembussen sluiten. Dus we kunnen enkele duidelijke tendensen relatief vroeg zien (dat is rond woensdag 2 uur ’s nachts). Die staten zijn Georgia (men zegt dat het daar close zou kunnen zijn, maar dat zei men in 2016 ook), dus die zet ik bij Trump. Florida en North Carolina houdt hij volgens mij ook allebei. Indien dat het geval is, zitten we klaar voor een lange nacht.

Veel later vallen andere staten die Biden absoluut moet winnen in de vroegere ‘Blue Wall’, met vooral Pennsylvania. Dat is Bidens Florida. Hij kan zonder winnen, maar dan wordt het lastig. Het is een grote staat met 20 kiesmannen. Maar die resultaten kennen we pas enkele uren later, als we die al zullen kennen.

Dan hebben we Texas (in 2016 zegden sommigen dat het daar mogelijk was voor Clinton, reken er echter niet op), waar Trump wint. Alle ogen naar Arizona. De staat zou voor de eerste keer in heel lange tijd naar de Democraten kunnen gaan. Geloof ik niet, ik denk dat Trump het — ook daar — uiteindelijk nipt zal halen. Elf belangrijke kiesmannen. Op dat moment staat Trump bijzonder goed gepositioneerd, ik denk dat hij Maine (2) en Nebraska (2) ook wint.

Beslissing valt in het Noorden

Voor de beslissing zullen we dus in het Noorden van de Verenigde Staten in de Rust Belt moeten kijken. New Hampshire, een staat die Biden absoluut moet winnen, zal waarschijnlijk wel naar hem gaan. Ohio is belangrijke staat in de Rust Belt, maar Trump zal die binnenhalen. Hetzelfde voor Iowa. Op dit moment is Trump er al bijna, hij heeft dan 260 kiesmannen van de 270.

Minnesota, Wisconsin, Pennsylvania en Michigan. Daarvan heeft Trump er eentje nodig. Als Trump verliest in één van de staten die ik hierboven aan hem heb toebedeeld, verliest hij deze vier staten. Indien niet, heeft hij op zijn minst een goede kans om één van deze te winnen en er vier jaar bij te doen. Het zal dan ook hier zijn waar de beslissing valt. Als Trump kiesmannen wint zal dat telkens heel nipt zijn. Maar het systeem is winner-takes-all. Biden zal wel veel meer stemmen halen in de gehele VS.

Gokkantoren

Persoonlijk hecht ik altijd het meest geloof aan ratings bij gokkantoren. Die geven Biden meer kans dan Trump (op het moment van schrijven 64,8 vs 34,5). Dat deze even waardeloos zijn als de peilingen, zagen we in 2016. Toen stond op verkiezingsdag Clinton op 88 vs 12 voor Trump. Maar het gaat me dan vooral over kansen. Dus in 2016 Trump 1/8, in 2020 1/3. Het kan nog alle kanten uit.

Hebben we wel een uitslag op woensdag? Zoals ik boven al stelde, denk ik dat 2020 een volledig atypisch jaar is. Waarbij het stemmen per post voor vertraging, maar ook voor juridische problemen zal zorgen.

Indien er een onduidelijke uitslag is (waarbij men niet kan zeggen wie er wint), kunnen er twee kandidaten zijn die hun overwinning uitroepen of een kandidaat die niet wil toegeven verloren te hebben. Neem maar aan dat de kans niet klein is dat Trump dit laatste zal doen, en hetzelfde is goed mogelijk voor Joe Biden. Ik voorspel u nu al dit op een andere manier zal voorgesteld worden op uw tv. Het huidige paradigma zal hier verder getrokken worden (Trump slecht, Democraten goed).

Geen resultaat

Maar volgens mij dus geen uitslag, althans geen niet-gecontesteerde, wanneer de wereld wakker wordt op 4 november. De Trumpcampagne heeft alvast de campagnemedewerkers gezegd om november vrij te houden. De campagne zal waarschijnlijk nog niet voorbij zijn.

In uiterste nood kan de beslissing naar het Huis van Afgevaardigden gaan, daar heeft de delegatie van elke staat één stem. Trump wint dan normaal gezien.

Het zal nog wel even duren, maar wie op woensdag 20 januari de eed aflegt op de trappen van het Capitool, ik heb er geen idee van. Tegen dan loopt er nog veel troebel en vooral woelig water naar de onrustige zee… Laat ons hopen dat het geen rood water is.

* In Nebraska wordt er per district gestemd en in de staat Maine worden de twee districten apart geteld en krijgt de kandidaat met het meeste stemmen twee kiesmannen als bonus.