Gevechten laaien op in Birma

De Kokangs zijn Han-Chinezen. Ze wonen aan de noordoost grens met China. Het Kokang district ligt in de Shan Staat, dat grenst aan China, Laos en Thailand. De Shan Staat beslaat ongeveer een kwart van Birma. Er wonen veel etnische minderheden die sinds Birma’s onafhankelijkheid in 1948 allemaal tegen het centrale gezag in Yangon, Rangoon, in opstand zijn gekomen. Met de meeste minderheden heeft het centrale gezag inmiddels een wapenstilstand gesloten. Dit wil niet zeggen dat ze hun streven naar een grotere autonomie hebben opgegeven.

Officieel bestaat Myanmar uit 7 staten en 7 autonome regio’s. De Shan Staat is de grootste. Sinds 2011 heeft ze een eigen gekozen parlement, maar daarin hebben militairen en oud-militairen de absolute meerderheid, net als in de Shan-regering.

Het Kokang district ligt in de zogenaamde ‘Gouden Driehoek’ waar de papaver op grote schaal verbouwd wordt. Birma is, met Afghanistan, de grootste opium exporteur in de wereld. Volgens de New York Times is de opiumproductie sinds 2006 verdrievoudigd. Op 150.000 acres wordt inmiddels papaver verbouwd. Vijfentwintig procent van de heroïne in de wereld is hier geproduceerd. Het meerendeel wordt geëxporteerd naar China. Verder liggen in het Kokang district veel jademijnen. Volgens de New York Times zijn die in handen van militairen, rebellenleiders en Chinezen.

De gevechten met de Kokangs laaiden na 9 februari op. Hun leider Phone Kya Shin, een voormalige drugsbaron, was na vijf jaar ballingschap in China met een klein maar goed bewapend leger teruggekeerd. In de laatste week zijn 50 soldaten en 26 separatisten gesneuveld. Volgens de Chinese media vluchtten meer dan 30.000 Kokangs inmiddels naar China.

Het is niet de eerste keer dat president Sein sinds hij in 2011 aan de macht kwam, de noodtoestand heeft uitgeroepen. Het is wel de eerste keer dat de uitvoerende en rechtelijke macht in een gebied aan het leger is gegeven. Dit is legaal omdat de grondwet uit 2008 nog steeds van kracht is. Deze grondwet is door het toenmalige militaire bewind opgesteld met het doel de macht in het land in handen te houden.

Veertig procent van de bevolking van Myanmar bestaat uit etnische minderheden. Volgens schattingen gaat het om 135 etnische groeperingen. In 2011 en 2012 sloot de centrale regering wapenstilstandovereenkomsten met de Karens en de Shans en in februari 2013 met de Kachins.

De Karens zijn een bergvolk dat in oost Myanmar, in Thailand en Laos leeft. In Thaise kampen leven meer dan 200.000 uit Birma gevluchte Karens. Omdat ze geen vluchtelingenstatus hebben wordt de UNHCR, de vluchtelingen organisatie van de VN, niet in deze kampen toegelaten. Sinds oktober 2014 worden door Reuters ook in dit gebied weer gevechten gemeld.

Sinds de negentiger jaren bestaat er een gewapende vrede tussen de Untited Wa State Army, de Shan separatisten, en de overheid in Yangon. Naar schatting bestaat de UWSA uit ongeveer 20.000 soldaten . Hun activiteiten worden voornamelijk gefinancierd uit de narcotica handel.

In de Kachin State, dat in het noordoosten boven de Shan State op de grens met China en India ligt, vecht het Kachin Independent Army nog steeds voor een grotere autonomie. De 2013-overeenkomst wordt voortdurend geschonden. Hier zijn de jademijnen voornamelijk in handen Chinezen.

Maar, er zijn niet alleen conflicten in Myanmar tussen etnische groeperingen die autonomie eisen en de centrale overheid, er zijn ook religieuze conflicten tussen Boeddhisten en Moslims. Ashin Wirathu, een radicale boeddhistische monnik noemde Yanghee Lee, de speciale afgezant van de VN een hoer en een teef. Ze moet zich maar door de Rohingya’s laten neuken als ze hen zo graag mocht, liet hij weten. Rohingya’s horen niet thuis in Myanmar. De Rohingyia’s leven in Rakhine State in noord Birma tegen de grens van Bangladesh, aan de Golf van Bengalen. Ze zijn moslim en worden door de Boeddhisten vervolgd. Volgens CNN zijn er 1,3 miljoen Rohigya’s die in ‘apartheid’ leven, met beperkte toegang tot gezondheidszorg en scholing. In 2012 braken de vijandigheden tussen boeddhisten en moslims uit nadat een jonge vrouw door een groep moslims was verkracht en vermoord. De Rohingya dorpen werden geplunderd en meer dan 130.000 mensen sloegen op de vlucht. Sindsdien leven ze in opvangkampen, geïsoleerd van de buitenwereld.

Volgens de New York Times zijn ruim 80.000 Rohingya’s over zee gevlucht en daarvan zijn minstens 2.000 verdronken.
De Rohingya’s leven al generaties in Myanmar. Toch worden ze niet als Birmanen door de centrale overheid erkend. De regering in Yagon beschouwt ze als illegale immigranten uit Bangladesh. Tijdens de bevolkingstelling van maart/april 2014 werden ze niet meegeteld omdat ze illegale vluchtelingen zouden zijn. Uiteraard hebben ze ook geen stemrecht. Volgens een VN-rapport uit 2013 zijn de Rohingya’s een van de meest vervolgde minderheden in de wereld. In maart 2014 werd het Artsen Zonder Grenzen, na een boeddhistische moordpartij op moslims, verboden nog langer voor de Rohingya’s te werken, waardoor 750.000 mensen zonder medische hulp kwamen te zitten. Inmiddels hebben ze hun werkzaamheden weer mogen hervatten.

Maar niet alleen in Rakhine State worden moslims door boeddhisten vervolgd. De Amerikaanse organisatie Physicians for Human Rights publiceerde in mei 2013 een gedetailleerd rapport over de massamoorden op jonge moslims in Meiktila, een stadje 125 kilometer ten zuiden van Mandalay, de hoofdstad van Shan State. De boeddhistische meerderheid vernietigde in maart 2013 meer dan 1500 huizen van moslims, zette een dozijn moskees en 3 madrassen in brand. Meer dan 100 moslims werden vermoord. De moskees zijn nooit meer opgebouwd.

Foto (c) Reporters (soldaten van het Kachin Independent Army aan het front)