De gevaarlijke gok van Theresa May

‘Door mijn eigen gehuil en gejammer ben ik wakker geworden. Ik smeek je, lieveling, vandaag niet de deur uit te gaan.’ Dit emotionele verzoek van zijn vrouw Calpurnia kon het leven van Julius Caesar op 15 maart 44 v.C. niet redden. Caesar deed wat Caesar vond dat Caesar moest doen (hij sprak graag in de derde persoon): naar de Senaat gaan en er ten onder gaan.

De pathetiek van de Antieke Oudheid is vandaag weer helemaal in. Rome is daarbij niet het centrum van het schouwtoneel, maar Londen. Ja, Londen vormde nog geen honderd jaar terug het hart van een wereldrijk. De stad is bezaaid met triomfbogen en beelden van triomfantelijke veldheren, van de Kings en Queens, en hier en daar zelfs een Empress. De stad bruist nog steeds, maar vormt al lang niet meer de kern van een imperium.

Ik zie de nachtelijke scène al voor me. In een straat genoemd naar een 17de-eeuwse ambassadeur die geen hoge pet ophad van de Europese naties, wekt een man bezweet door een angstdroom die hem opschrikte zijn vrouw: ‘Ga niet naar het Lagerhuis! Beware the ides of March!‘

Een Valentijnscomplot

Op 12 maart zal het Britse Lagerhuis een ‘significant vote’ krijgen over het brexitakkoord. Je kan je schouders ophalen en denken: ‘En dan. Dat is inmiddels de zoveelste keer.’ Ditmaal is het verschil dat zeventien dagen later het Verenigd Koninkrijk definitief de Europese Unie verlaat. Theresa May maakte de datum bekend in een vliegtuig tijdens een gesprek met journalisten. Ze was op weg naar Egypte waar ooit Caesar en Cleopatra in de schaduw van de piramides elkaar de liefde verklaarden.

De geprikte datum komt niet helemaal als een verrassing. De avond voor Valentijn lekte de pers dat de Britse toponderhandelaar Olly Robbins in een Brussels café nogal luidruchtig de strategie van de premier ontblootte. Dat plan klinkt even simpel als gevaarlijk: zo laat mogelijk een al dan niet herwerkt brexitakkoord voorleggen aan het parlement. Het wordt dan die deal of geen deal.

Uitstel

De timing van de 12^de maart is goed gekozen. Nu woensdag 27 februari stemt het Lagerhuis over een amendement waarbij de indieners — Yvette Cooper van Labour en Oliver Letwin van de Conservatives — een uitstel van de brexit voorstellen. Het amendement gunt de regering nog tijd tot … 13 maart. De premier verzet zich er officieel tegen, maar ze is sluw genoeg om dit als een dreigement te gebruiken tegen de meest eurosceptische fractie in haar eigen rangen. Als die brexiteers haar voorstel wegstemmen, dan ligt de weg open voor een uitstel en — wie weet — zelfs een afstel van de brexit. The horror!

En daarmee gokt ze. Ze heeft door haar keuze van 12 maart de bal in het kamp van haar tegenstanders gelegd. Eind januari stemde het parlement een gelijkaardig uitstelamendement weg met 23 stemmen. Veel hangt nu af van wat oppositiepartij Labour doet met het nieuwe voorstel. Stemmen ze voor, dan riskeren ze dat het Lagerhuis de deal van Theresa May bij gebrek aan alternatief goedkeurt. Stemmen ze het voorstel weg, dan is geen akkoord op 29 maart de enige andere mogelijkheid.

Maar wie zegt dat de eurosceptische groep in haar partij onder de indruk geraakt van haar manoeuvres? Een groot deel van hen roept dat geen akkoord beter is dan een slecht akkoord. ‘Beware the Ides of March‘ bezwoer de waarzegger in Shakespeares versie van de dood van Julius Caesar. Het is goed mogelijk dat de ‘all or nothing at all‘-strategie van de premier volledig flopt. Enthousiast neergestoken door tegenstanders van het akkoord van Theresa May.

Deze tekst verscheen eerder bij Knack.be.