Het begin van het einde voor Theresa May?

‘It’s the final countdown!’ Dat kweelde Europe, de rockgroep uit de jaren 80. Het nummer kan dienen als de begeleidingsmuziek voor de voorbije tien dagen in de Britse politiek. De naam van de band ook.

Het foute compromis

Tien dagen terug presenteerde Theresa May haar brexitplan aan haar volledige kabinet. Aanvankelijk leek het allemaal ‘in the pocket’ voor de premier. De regering knikte en schaarde zich achter het compromis van May. Dat duurde ongeveer een dag, hoogstens twee dagen. Al snel sijpelden de berichten van malcontente regeringsleden de media binnen.

Het regent ontslagbrieven

Nog geen week verder waren David Davis, de brexitminister, en Boris Johnson, de Buitenlandminister, opgestapt. Verschillende mindere goden volgden hen. De regerende Tory’s waren voor de zoveelste keer in het lange bestaan van hun partij in open oorlog. Niemand leek tevreden over de plannen van May. Voor één keer vonden de uitersten van de Conservatives elkaar: zowel ‘Remainers’ als ‘Leavers’ brandden het hele opzet af. ‘We worden gereduceerd tot een kolonie’, schreef Boris Johnson in zijn ontslagbrief. ‘Als dit brexit wordt, dan blazen we het hele project af’, klonk het vanuit het eurofiele kamp van de partij.

Altijd de Duitsers

Het conservatieve weekblad The Spectator berichtte een pijnlijke anekdote over de bijeenkomst waar het hele politieke plot zich ontspon. Toen een regeringsminister een aanpassing vroeg van een bepaald punt, moet May hebben geantwoord: ‘Dat zal niet lukken. Het is zo overeengekomen met Angela Merkel.’ Dit zinnetje voedt de woede binnen de partij. ‘The Germans’ waren eerder op de hoogte dan haar eigen ministers!?

Dat de oppositie vlak voor de bespreking in het parlement de documenten nog moest ontvangen viel ook niet lekker. De beelden van parlementsleden die gauw de bundels liepen uit te delen tussen de banken – alsof ze leraars waren vlak voor een examen – waren niet bepaald stijlvol.

Trump daalt neer

Intussen waaide het fenomeen Donald Trump over het land. De Amerikaanse president knalde in een exclusief interview van vijf pagina’s– dat nadien niet meer zo exclusief was, omdat hij zich opnieuw exclusief liet interviewen – met The Sun het hele opzet van de Britse regering met een tapijtbombardement neer. Theresa May was voor Trump te zwak. Boris Johnson zou voor hem een uitstekende premier zijn. Hij verbloemde zijn woorden in het bijzijn van May en noemde haar ‘a terrific woman’.  De Queen noemde hij overigens ‘a fantastic and amazing woman’. Volgens verschillende nieuwsbronnen nam hij het hele brexitdossier door met zijn vertrouwenspersoon voor Britse Zaken, Nigel Farage.

De oppositie loopt zich warm

Die laatste voelt zich als een vis in het water. De plannen van May doen haar partij plots wegzakken in de peilingen. De winst gaat voornamelijk naar de UK Independence Party, de partij van Farage. Labour blijft nagenoeg status-quo. Het lukt de socialisten niet om garen te spinnen bij het gerommel van de regering. De brexitscheidslijn loopt ook door de rangen van Labour. En dat verklaart veel. De enige oppositiepartij van enig belang die echt wint, zijn de Schotse nationalisten. Mochten er vandaag verkiezingen plaatsvinden dan zou de partij alle verloren zetels terugwinnen volgens de voorspellingen. De SNP heeft al enkele maanden opnieuw het juiste tempo gevonden.

https://twitter.com/ScoPoliticsNews/status/1017847573778980865

Val van May voor de vakantie?

En dan moet deze week nog beginnen. Het is de laatste werkweek in Westminister voor de politieke vakantie begint. Er vinden nog enkele stemmingen plaats waarbij zowel eurosceptici als eurofielen volop plannen smeden om het regeringsbeleid de stokken in de wielen te steken. De kans is heel reëel dat de premier als leider van de partij wordt uitgedaagd. Willen haar tegenstanders May het voetje lichten dan moeten ze nu handelen. Na de vakantie is de politieke realiteit misschien weer helemaal anders.

Strijd wordt ingezet

Op zondagnamiddag loste de fervente ‘brexiteer’ Jacob Rees-Mogg een schot voor de boeg door de premier: ‘a Remainer who has remained a Remainer’ te noemen. In het brexitreferendum koos de premier immers voor het eurofiele kamp. Het is een zinnetje dat plakt.

Vandaag, maandag, zal Boris Johnson het woord nemen in het Lagerhuis. De afgetreden minister, die volgens her en der al jaren aast op het hoogste postje, zou wel eens een voor de premier heel pijnlijke rede kunnen voeren. De vergelijkingen tussen de toespraak van Geoffrey Howe tijdens de val van Margaret Thatcher en Boris Johnson bij Theresa May zullen gemaakt worden. Ook al zijn de figuren en de context totaal anders. Johnson geeft de premier alvast een proevertje in zijn nieuwe column in het conservatieve dagblad The Daily Telegraph.

Wordt het effectief ‘the final countdown’? Of wordt het ‘The Great Escape’? En redt Theresa May voor de zoveelste keer – in haar nog relatief korte dienst als premier – haar politieke nekvel?

Zoals ik vorig jaar schreef, de Cheshire cat in Alice in Wonderland had gelijk: ‘We’re all mad here’.