Het monster onder het bed van de democratie

Er zit een monster onder mijn bed. Als ik voor iedere keer dat één van mijn zonen dat tegen me zei een euro had gekregen, dan had ik nog altijd geen euro. En nu ze zo rond de 20 draaien, moet ik er ook niet meer op hopen. Om de één of andere reden zijn monsters-onder-het-bed een zeer populaire bezorgdheid bij kinderen. Maar niet bij die van mij dus. Ik had nochtans graag met veel overtuiging onder het bed gekeken om dan geruststellend ‘nee, alleen vuile kousen’ te sussen. Of misschien had ik het niet kunnen laten om ‘Ksssst monster, wegwezen! Hij moet slapen’ te roepen. Ach, we gaan het nooit weten. Misschien de kleinkinderen?

Groen monster

In de politiek zijn monsters onder het bed ook populair. Iedere partijvoorzitter heeft er minstens één zitten. Neem nu voorzitter op rust Egbert Lachaert. Die man kwam aan het hoofd van Open Vld door voortdurend te wijzen op het walgelijke groene monster onder zijn bed. Een monster dat uit de kernenergie wou stappen, meer macht voor het federale niveau wou, belastingen ging verhogen…

Er deugde waarlijk niks aan dat monster, vond Egbert. Het moest zijn ziel en zaligheid ritueel verbranden voor hij ook maar onder dat bed wou ruiken. We weten allemaal hoe dat afgelopen is. Het monster kroop alsnog in Egberts bed, samen met Alexander De Croo. En Egbert? Die sliep op een vloermatje en mocht het koppeltje twee jaar lang op handen en knieën bedienen. Tot Egbert uiteindelijk wanhopig wegliep en Alexander begon te huilen dat er een groen monster in zijn bed zit dat er minstens tot na de verkiezingen weer onder moet. En dan zien we wel weer.

De moraal van het verhaal: geloof politici niet als ze roepen dat er een smerig monster onder hun bed zit. Als het er op aan komt, kunnen alle monsters onder het bed à la minute vervellen tot Brigitte Bardot zo begin jaren ’60.  En terug naar monster, naar believen.

Alle partijen

Alle monsters? Nee, tot nader order blijft het Vlaams Belang het monster dat onder alle politieke bedden zit en geen enkele politicus aan boord wil halen. En wat meer is, ze verwachten van u hetzelfde. U moet hen wat dat betreft wél op hun woord geloven. Dat is veel gevraagd. Te veel. We weten allemaal hoe dat afgelopen is. In de peilingen staat er voorlopig geen maat op de groei van het Vlaams Belang. Hoe harder de andere partijen zich aan de monster-onder-het-bed strategie vastklampen, hoe groter ze worden. Het getuigt van een ongelooflijke naïviteit om te geloven dat het in 2024 anders zou kunnen zijn. Maar vooral van een enorme intellectuele luiheid.

Au fond is het uitsluiten van het Vlaams Belang door andere partijen een uiting van diep politiek wantrouwen in zichzelf, de kiezer en de democratie. Dat werd deze week nog maar eens geïllustreerd door het intrieste schouwspel rond de subsidies voor de krantenbedeling. Vivaldi gaat tientallen miljoenen storten aan Bpost om toch maar zeker te zijn dat de krant in de bus valt bij mensen die verafgelegen wonen. ‘In het belang van de democratie’, meesmuilt de regering letterlijk. De ochtendkrant heeft dus een belangrijker democratisch gewicht dan meer dan anderhalf miljoen kiezers.

Retoriek

Tegelijk kan je niet ontkennen dat andere partijen almaar meer de retoriek en de standpunten van het Vlaams Belang overnemen. En dan laten we de uitlatingen van zatte Conner nog even buiten beschouwing. Laat ons liever naar de visie van de premier op illegalen kijken. Die horen voor De Croo ‘op weg naar huis te zijn’ of ‘opgesloten te zitten’. Alle – volgens voorzichtige schattingen – 100.000? Dat is exact dezelfde soort demagogische nonsens die het Vlaams Belang verkoopt over pakweg een migratiestop. Onmogelijk, onhaalbaar, onzin. Waarom mag de ene jokkebrok zich uitroepen tot beschermheer van de democratie en wordt de andere afgedaan als de bedreiging ervan? Het spoort niet.

The proof of the pudding is in the eating. Er is geen enkele reden om aan te nemen dat de kiezer met de jokkebrokken van Vlaams Belang niet exact hetzelfde zal doen als met die van Open Vld na regeringsdeelname. Vlaams Belang is geen bedreiging van de democratie. Hoogstens een illustratie van de zwakheid van de Belgische variant.

We zijn met zijn allen getraind in het herkennen van onzin in de politiek. God weet dat we er voldoende ervaring mee hebben. En toch gunnen we mensen iedere vijf jaar het voordeel van de twijfel. Ook mensen die politici niet tot hun reguliere bedpartners rekenen. En in alle gevallen is dat vaak tegen beter weten in.

Veel democratischer wordt het niet. Die jarenlange training is de best mogelijke garantie dat de Belg snel en efficiënt monsters van onder het democratische bed wegjaagt. Daar hebben we echt geen politici voor nodig.