In het voorjaar betoogde ik reeds dat inflatie vervelend hoog zal blijven. Zelfs als zij gecorrigeerd wordt voor tijdelijke effecten, zoals economische heropstart en toeleveringsproblemen wegens opgestapelde vraag tijdens het eerste deel van de Coronapandemie.

Die thesis blijft overeind, ook al is er een deel van het economenspectrum dat zich hardnekkig vast gegraven heeft in een aantal waanbeelden. Dat komt ervan als je mensen in beleidsposities zet die nooit echt voor iets verantwoordelijk zijn geweest of afgerekend werden op resultaten. Een legertje roekeloze opportunisten bepaalt het publieke beleid, onze economie en dus ook een flink deel van ons leven. Een rondje langs de velden…

Tada, ziehier de inflatie die u zo graag wilde

De rente op geleend geld daalt al jaren, decennia, eeuwen en zelfs millennia. Daar zijn veel redenen voor. Ze komen allemaal samen in het volgende vergelijking. Als u bananen verkoopt vanuit een marktkraam en u weet dat er ongeveer 100 mensen voorbijkomen per marktdag die elk 1 kg. kopen, dan weet u dat u over ongeveer 100 kg per dag dient te beschikken. Misschien wat meer, want aanbod kan vraag uitlokken. Misschien wat minder want lichte schaarste laat toe een premie te vragen. Maar alles binnen een beredeneerbare bandbreedte.

Als u er voor zou kiezen om dagelijks 200 of 400 kg. op uw markttafel te gooien, heeft u op termijn een probleem. Niet alleen vernietigt u uw eigen marge, de vraag naar bananen gaat ook afnemen bij zo’n volumineus aanbod (saturatie). Na vijf decennia van dit beleid, toegepast in het monetaire circuit, zijn we aangekomen bij het feit dat geld geen vergoeding meer draagt en er geen bank nog op spaargeld zit te wachten. Overal waar je kijkt is er geld. Geleend geld welteverstaan.

De roekeloze bananenverkoper schiet zichzelf in zijn voet, de roekeloze centrale bankier schiet hele maatschappijen in hun voet en met name het kwetsbare deel. De meeste bankiers die andermans geld beheren zijn te jong om zich ook maar iets te kunnen voorstellen bij inflatie. Maar van de grijze golf binnen de Europese Centrale Bank (ECB) en de Federal Bank (FED) had je meer mogen verwachten.

Tijdelijke inflatie betekent blijkbaar niet-permanente inflatie

In mijn stukje in het voorjaar waarvan melding gaf ik aan dat voorzichtigheid geboden is. Een groot deel daarvan heeft alles te maken met het feit dat we geen werkbare theorie van inflatie hebben. We hebben veel meningen, veel historisch inzicht, maar geen werkbare theorie voor ad hoc inflatiemanagement.

Dat heeft tot gevolg dat inflatie zo flexibel is als een staalkabel vanuit beleidsoogpunt. Het bekende ‘ketchup-uit-de-fles-model’. Het is des te opmerkelijker dat het niet-democratisch bastion dat centrale banken zijn van onze democratische instellingen zo’n vrijbrief krijgenanni en met een reeks goedkope opmerkingen iedere keer weer wegraken.

Inflatie dan toch niet tijdelijk

Zo was volgens C. Lagarde (ECB-voorzitter) en vrienden (zie voor een recente compilatie van standpunten) inflatie tijdelijk en gebonden aan de heropstart van de economie. Recentelijk was de inflatie dan toch niet zo tijdelijk, maar ging het langer aanhouden. Hoe lang wist ze niet, maar toch een flink stuk volgend jaar in.

Ook daar zal ze ongelijk in krijgen, het zal langer duren en vervelend hoog blijven. Olivier Blanchard, de oud-hoofdeconoom van het Internationaal Monetair Fonds (IMF), en die daar zeker niet alleen maar vrienden maakte met zijn inzichten, lijkt ook in die richting te denken. Dat geldt zeker voor de eurozone, waar men tegelijkertijd economisch concurrentieel wil blijven en dus de euro niet te sterk wil zien stijgen versus de andere wereldmunten. Maar daardoor importeren we ook de onder andere nog hogere Amerikaanse inflatie.

Inflatie?

Je vraagt je af wat tijdelijke inflatie dan precies is. Ten eerste, inflatie is nooit tijdelijk, bestaande inflatie blijft altijd hangen. Ten tweede, tijdelijk in hoofde van de centrale bankiers lijkt te betekenen ‘niet permanent’. Maar geen enkele inflatiegroei is permanent, maar dat neemt niet weg dat ze enorme schade kan aanrichten. En ja, de discussie over inflatie is meer dan het bewenen van monetaire excessen, maar beleidsmatig verkeerd is verkeerd, en dat moet gezegd worden.

Een leger van roekeloze opportunisten

Het heeft er alle schijn van dat onze monetaire bewindvoerders niet meer zijn dan een legertje roekeloze opportunisten met gebrekkig moreel kompas waarbij technocratische onwetendheid hun enige kracht lijkt te zijn.

Terwijl gepensioneerden en het zwakkere deel van de maatschappij monetair worden doodgeknuppeld als weerloze zeehondjes, een steeds groter deel van de maatschappij structureel uit de woningmarkt wordt gedrukt (door hogere prijzen waar excessieve liquiditeit o.a. blijft hangen), mensen afhankelijk van hun arbeid om in hun onderhoud te voorzien voorgelezen krijgen dat de lonen niet te veel mogen stijgen om de concurrentiekracht te bewaken en er voor te zorgen dat de tijdelijke inflatie geen permanente inflatie wordt doordat de hogere lonen dan in alle prijzen gaan doorwegen. Dat nog bovenop het feit dat de loonindex een zeer gebrekkig instrument is om koopkracht effectief te beschermen.

Ordinaire leugens

Het monetaire piratennest van de ECB ziet zichzelf evenwel niet als aanjager van ‘ongelijkheid’. Je moet het maar kunnen, zo ordinair liegen tegen alle bewijs in. Dat je lidstaten van de Europese Unie wil helpen met enorme staatsschulden om niet failliet te gaan is 1 ding, maar dat je hele generaties met open ogen een welvaartsval intrapt, en met je monetaire tirannie hele democratische systemen de doodsreutel indrukt is van een ernstig bedenkelijke orde.

Elegant stappen ze evenwel over de ruïnes heen die ze in hun spoor achterlaten. Macht hebben en er geen misbruik van maken is beschaving, en dat is hoognodig in een maatschappij die haar lotsbestemming verloren heeft. Wie de vershoudfolie van de onverschillige onoprechtheid van onze verveelde en ‘dreigend te verliezen’ welvaart afrukt, zal als postmoderne homo festivus wakker worden in een dystopie van monetair nazisme en technocratische tirannie die men niet zal aankunnen.