‘Mister Juncker: nous allons!’

Het brexitthema maakte op zich al veel emoties los, maar het eindeloze uitstel doet er een schepje bovenop. Het vooruitduwen van Britse exit creëert politieke gevolgen die men een jaar terug niet voorzag. 

Vandaag deel vier

Op een podium staat een ietwat scheve oudere dame in een bloemetjesjurk. Terwijl ze spreekt laat ze haar r-klank in de eerste lettergreep van een woord rollen, dat staat chique in de Engelse taal. Ze noemt de Britse premier en de Britse oppositieleider nincompoops. Op het podium schreeuwt de vrouw met het witgrijze haar dat de twee politieke leiders ‘the will of the people’ negeren.

Harde tante

De 72-jarige Ann Widdecombe is geen kat om zonder handschoenen aan te pakken. Ze is intelligent, grappig, recht(s) voor de raap en … nogal apart. Jarenlang was zij het gezicht van de rechterzijde van de Conservative Party. Dat imago verkreeg ze onder meer door de harde lijn die ze aanhield als Gevangenisminister onder John Major. Ze zag geen graten in het handboeien van zwangere gevangenen – ‘die kunnen ook ontsnappen’. Widdecombe pleitte als laatste der mohikanen voor blasfemiewetten en voor de doodstraf. Ze vindt het homohuwelijk dat er dankzij David Cameron kwam ‘een aanfluiting’ van het traditionele huwelijk.

Ann Widdecombe is een buitenbeentje. Ze bekeerde zich begin jaren 1990 tot het rooms-katholicisme. De toegeeflijkheid van de Anglicaanse Kerk stoorde – en stoort – haar mateloos. Ze noemt de leiding van die kerk snerend ‘weak kneed liberals’. De priesterwijding van vrouwen vormde destijds de druppel. Ze ziet zichzelf nochtans als een feministe ‘in the 1970s sense’. De hedendaagse feministen beschouwt ze als een bende zeurkousen. ‘Wij moesten nog echt vechten voor gelijke rechten.’ In de jaren 1980 lag ze in de clinch met vrouwelijke collega’s over de liberalisering van abortus. Ann Widdecombe was tegen. Haar kantoor in Westminster versierde ze jarenlang met affiches van foetussen. De politica voerde minsten even fel campagne tegen de vossenjacht, waarbij ze een eenzaam standpunt innam binnen haar partij. Widdecombe is verzot op dieren.

Van verdelende politica tot celebrity

Eind jaren 1990 klom ze op tot een prominent figuur binnen de Tory partij. Die was inmiddels gedoemd tot een lange oppositiekuur. Haar rechttoe-rechtaanhouding, ook tegen de Europese Unie, leverde haar applaus op bij de achterban. Maar ze verwierf tevens een rijke collectie tegenstanders. Die blokkeerden haar verschillende pogingen om het leiderschap van de convervatieve partij te verwerven. Geleidelijk aan geraakte de vaak controversiële Widdecombe op het achterplan. En toen David Cameron in 2005 de partijleiding overnam, belandde ze op de achterste banken van het Lagerhuis. ‘Ik heb een hekel aan zijn imago-obsessie’, merkte ze in die jaren op. In 2010 nam ze afscheid van de politiek. ‘I am toothy, dumpy, ugly, overweight, a spinster – what the hell.’

Ann Widdecombe begon een nieuw leven als mediaster. De toondove ex-politica nam deel aan de populaire stijldansshow ‘Strictly Come Dancing’, ze presenteerde een quizshow, Widdecombe dook op in komische talkshows, ze schreef boeken en columns. De oude vrijster met het vreemde kapsel groeide uit tot een heuse celebrity. Iedereen in de Britse huiskamer kende en kent ‘Stricly Ann’. Ze liet haar politieke mening nog wel horen, maar die verdween meer en meer naar de achtergrond. En toen kwam de brexit.

De harde tante is terug

Of beter gezegd: toen kwam het uitstel van de brexit. Begin dit jaar maakte Nigel Farage bekend dat hij een nieuwe partij oprichtte. Aanvankelijk dachten velen dat The Brexit Party een doorslagje zou vormen van UK Independence Party, de vroegere partij van Farage. Maar de euroscepticus creëerde – met onder andere het geld van belangrijke Tory donoren – een geoliede politieke machine die de traditionele partijen in Westminster onzeker maakt.

Die nieuwe partij doet het enorm goed in de peilingen. De comeback van Ann Widdecombe speelt hierin een rol. Ze bekende zich begin mei tot The Brexit Party. Ze was 55 jaar lid van de Tory’s. Op haar eigen wijze houdt Ann Widdecombe op de bijeenkomsten vurige speeches tegen de huidige politieke klasse. ‘We’ve got the worst Prime Minister since Anthony Eden and we’ve got the worst leader of the opposition in the entire history of the Labour party. And we’ve got the worst Parliament since Oliver Cromwell’, fulmineert ze.

Widdecombe is kandidaat voor de verkiezingen van het Europees Parlement. Ze boort een kiezerspubliek aan dat in haar vorige politieke leven nog onbereikbaar leek. Ze spreekt in traditionele Labourgebieden als Sunderland en Yorkshire. Keer op keer ontvangt ze gejuich wanneer ze in de micro keelt: ‘If I am elected in Brussels my message to Jean-Claude Juncker and company will be very simple, very loud and very clear: Nous allons!’

De kans is groot dat we nog van deze dame en haar afkeer van nincompoops gaan horen. Ze staat symbool voor de boemerang die de politici de voorbije jaren de verte ingooiden. Die keert nu bikkelhard terug in de excentrieke en authentieke vorm van Ann Widdecombe.

Lees hier deel drie