Ngo’s betrokken in Qatargate zijn Belgische vzw’s

Een manifest gebrek aan transparantie valt op bij de ngo’s die betrokken zijn in het corruptieschandaal in het Europees Parlement. Het blijken trouwens Belgische vzw’s. De socialistische Europarlementariërs die geld uit Qatar en Marokko ontvingen om de mensenrechtencommissie te beïnvloeden, werkten nauw samen met twee vzw’s waar enkele van hen of voormalige Europarlementariërs bestuursfuncties uitoefenden. Van overdreven veel transparantie kunnen ze alvast niet beschuldigd worden, zo blijkt.

De niet-gouvernementele organisaties (ngo’s) die betrokken zijn bij het corruptieschandaal in het Europees Parlement blijken buitenbeentjes. Twee werden dusver met naam genoemd: ‘Fight Impunity’ en ‘No Peace without Justice’. Op naam bleek alvast één van de twee (Fight Impunity) zeer moeilijk terug te vinden in overheidsdatabanken of officiële bronnen.

Transparantieregister

Ngo’s actief bij de Europese Unie moeten zich normaal aanmelden in het Transparantieregister van de Europese Unie. Geen van de betrokken ngo’s deed dat. In principe zouden ze dan geen toegang mogen krijgen tot de EU-gebouwen, dus ook niet tot het Europees Parlement. Nochtans twitterde één van de ngo’s veel uitstapjes met de Waalse Europarlementariër Marie Arena (PS). De meldingsplicht in het lobbyregister is echter iets dat zelden wordt afgedwongen. Het is wel een veeg teken als een organisatie zich niet aanmeldt.

De eerste ngo is een internationale vzw naar Belgisch recht genaamd ‘No Peace Without Justice’ (met ondernemingsnummer 0823.483.775 en gevestigd in de Hertogsstraat 41 te 1000 Brussel). De tweede ngo was aanvankelijk niet te vinden onder de naam ‘Fight Impunity’, die ze gebruikt op Twitter en haar websites. De ngo bleek via de Kruispuntdatabank voor Ondernemingen enkel op adres te vinden, hetzelfde adres als No Peace Without Justice. De officiële naam van deze eveneens internationale vzw naar Belgisch recht is ‘Association Pour La Lutte Contre L’impunité Et Pour La Justice Transitionnelle’. Het ondernemingsnummer is 0734.979.886. De ngo gebruikt echter twee andere namen: ‘Fight Impunity’ en ‘Association against Impunity and for Transitional Justice’.

Bij het onderzoek dook nog een derde vzw op, met hoofdzakelijk dezelfde personen en hetzelfde adres: ‘La Science Pour La Democratie’. Het ondernemingsnummer is 0712.635.640. Dankzij de ondernemingsnummers is het mogelijk na te kijken of deze ngo’s geld ontvingen van de Europese Unie. Het Financial Transparency System gaf voor alle drie de ngo’s geen betalingen aan. De drie vzw’s zijn niet aangemeld als lobby-organisatie in het Europese lobbyregister en ze ontvangen ook geen geld onder de vorm van subsidies of vergoedingen voor gepresteerde diensten, zoals adviesverlening als deskundige.

Geen balans

Van geen van de ngo’s is een balans beschikbaar bij de balanscentrale van de Nationale Bank van België. Dat is op zich niet uitzonderlijk. Zeer kleine verenigingen die een enkelvoudige boekhouding mogen voeren, kunnen hun jaarrekening neerleggen op de griffie van de Ondernemingsrechtbank. Het gaat dan over een deel van de kleine vzw’s. Alle andere vzw’s moeten hun rekeningen neerleggen op de Nationale Bank. In principe lijkt het onlogisch dat een internationale vzw geen balans moet neerleggen bij de Nationale Bank. Het resultaat is wel dat de balans niet publiek is en dus niet voor iedereen online te consulteren. Ook dat draagt niet bij tot de transparantie.

Qua publicaties in het Belgisch Staatsblad zijn de drie ngo’s blijkbaar wel in orde, maar hun statuten zijn niet consulteerbaar (wat normaal is voor vzw’s van voor 2019).  Qua benoemingen of ontslagen van bestuurders zijn de ngo’s wel op te volgen via de website van het Belgisch Staatsblad.