Over de transfers zijn we het eigenlijk wel eens

Bestaat er een realistisch scenario om de transfers van Vlaanderen naar Wallonië en Brussel te stoppen? Dat lijkt de nieuwe weg waarop het debat over de transfers loopt. Dat debat dat werd aangewakkerd door het recent uitgekomen boek Bodemloos van Barbara Pas en Lode Vereeck.

Onder professoren

Sprekers van dienst waren Rudy Aernoudt, die als kabinetschef van de VLD (toen die nog niet Open was) en de MR wel wat politieke ervaring opgedaan had. Vandaag is hij professor aan de UGent en senior economist bij de Europese Commissie. Tegenpool was professor Lode Vereeck, voormalig parlementslid voor LDD en professor aan de Universiteit van Hasselt en vandaag nog gastdocent rechtseconomie in Buenos Aires.

Merkwaardigerwijze was er eigenlijk weinig debat. De professoren vulden mekaar mooi aan. Veel discussie over de grootteorde van het bedrag is er niet meer in Vlaanderen en dat ze een regelrechte ramp zijn voor de economische ontwikkeling van Wallonië en Brussel staat ook vast. Even was nog wat discussie over de vraag of de transfers zorgden voor een desastreus beleid in Wallonië en België of net omgekeerd. Ietwat kip-en-ei dus. Maar dat ze mekaar versterken is duidelijk.

Maar hoe het probleem aanpakken?

Over de remedie waren beide heren het dan weer niet eens. Voor professor Aernoudt is het duidelijk. ‘88% van de transfers wordt veroorzaakt doordat men in Wallonië minder werkt.’ Schaf de eeuwigdurende werkloosheid af, de greep van de vakbonden op de uitbetalingen, hervorm de arbeidsmarkt en de pensioenen. Met andere woorden: voer een Vlaams beleid in België en het probleem lost zichzelf op als Wallonië aan de slag gaat. Het vereist alleen dat de Vlaamse partijen (die dat allemaal min of meer in hun programma hebben staan) het been stijfhouden bij het vormen van een regering.

Voor Vereeck is die oplossing dan weer helemaal onrealistisch. Teveel Vlaamse partijen hebben last van slappe benen als het op regeren aankomt, en als Wallonië dit soort recepten opgelegd krijgt, houdt het land op te bestaan. Het is allicht makkelijker om er via een meerderheid in het Vlaams parlement zélf de stekker uit te trekken.

Dat lokte in de zaal dan weer de reactie uit dat beide scenario’s van het einde van de transfers eigenlijk ook het einde van België inluiden. En dat beide scenario’s vereisen dat genoeg Vlaamse partijen lang genoeg het been stijfhouden. Het kalf van de transfers en de verarming van Wallonië ligt eigenlijk in Vlaanderen gebonden.

Faillissement

Het meest verrassende element kwam pas laat in het debat ter sprake. De transfers, het desastreuze economische beleid in België en Wallonië en de onmogelijkheid om dat beleid bij te sturen leiden de tanker allicht vroeg of laat tot een overheidsfaillissement. Het schrijnende Argentijnse verhaal is daarbij misschien een voorbeeld.

Eerst confisqueerde de overheid de dollars van de bewoners, daarna ruilden ze de peso-spaartegoeden voor waardeloos overheidspapier. Die overheidsleningen werden dan voor een appel en een ei opgekocht door Amerikaanse ‘vulture funds’ in de hoop er steenrijk door te worden.

Als de mannen in maatpak afstappen in de Wetstraat leggen zij economische hervormingen op, forceren zij de verkoop van assets (voor zover België die nog heeft), en slaan ze de spaartegoeden aan. Erg populair zal dat bij de Vlaamse spaarders allicht niet zijn. Misschien toch beter vooraf iets ondernemen?

En met die vrolijke gedachte konden de heren professoren het dan weer roerend eens zijn.